Dünya Sağlık Örgütü’nün raporunda, sigaranın şimdiye kadar karşılaşılan en büyük halk sağlığı sorunlarından biri olduğu belirtildi.
Dünya genelinde sigara tüketimi son yıllarda azalma eğilimi gösterse de 75 yıl öncesine göre 3 kat, 50 yıl öncesine göre ise 1,5 kat arttı. Bugünkü yıllık tüketim 5,2 trilyon adet seviyesinde. Tütün ve tütün ürünlerinin çok yaygın bir biçimde kullanıldığını belirten Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) durumu “tütün salgını” olarak adlandırıyor.
Sigaranın yılda 8 milyondan fazla insanın ölümüne sebep olduğu ve ölümlerin 1,3 milyonunun pasif içicilikten kaynaklandığı açıklandı. Ayrıca yayınlanan başka bir raporda DSÖ, tütünün üretim ve tüketiminin yıllık 80 milyon ton karbon salımına neden olduğunu belirtiyor. Tütün üretimi için yıllık 22 milyar ton su kullanılıyor ve dünya genelinde her yıl orman alanlarının yüzde 5’i tütün üretimi için yok ediliyor. Böylece sigara içenler kadar olmasa da sigara kullanmayanlar da sigaranın kötü sonuçlarından doğrudan veya dolaylı olarak etkileniyor.
Uzmanlar Uyarıyor!
Tütün kullanımının her türlüsünün zararlı olduğuna ve tütüne maruz kalmanın güvenli bir düzeyinin olmadığına dikkat çeken LifeClub Hekimi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Özge Faydalıel Balcı, “Sigara içmek dünya çapında en yaygın tütün kullanım şeklidir. Diğer tütün ürünleri arasında nargile tütünü, purolar, sigarillolar, ısıtılmış tütün, sarma tütünü, pipo tütünü, bidis, kretek ve dumansız tütün ürünleri yer alır. Nargileler veya elektronik sigaralar, tütünün ısıtılması veya tütün içeren bir cihazın etkinleştirilmesi üzerine nikotin ve toksik kimyasallar içeren aerosoller üreten tütün ürünleridir. Oldukça bağımlılık yaratan nikotin maddesini, tütün dışı katkı maddelerini içerirler ve sıklıkla aromalandırılırlar. Riskin azaltılması iddialarına rağmen bu ürünlerin geleneksel tütün ürünlerinden daha az zararlı olduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur. Tütün dumanında bulunan birçok toksik madde, bu ürünlerin aerosolünde önemli ölçüde daha düşük seviyelerde bulunur. Ancak bazen tütün dumanında olduğundan daha yüksek seviyelerde bulunan glisidol, piridin, dimetil trisülfid, asetoin ve metilglioksal gibi diğer toksik maddeleri içerir. Ayrıca nargile ve elektronik sigara aerosollerinde bulunan bazı toksik maddeler geleneksel sigara dumanında bulunmaz ve bu ürünlerin miktarları oldukça değişkendir. Bu ürünlerde bulunan bazı toksik maddeler kanserojendir” dedi.
Kanser ve Daha Birçok Hastalığın Sebebi
Dr. Özge Faydalıel Balcı, sigaranın vücudun farklı bölgelerinde başta kanser olmak üzere pek çok hastalığa sebep olduğunu belirtti ve ekledi: “Sigara kullanımının kanser ve kalp rahatsızlıklarına yakalanma ihtimalini arttırdığı, ayrıca ağız sağlığı için de olumsuz etkisi olduğu artık bir gerçek. Sigara ile ilişkili kanserler arasında başta akciğer kanseri olmak üzere gırtlak kanseri, mesane kanseri, yemek borusu kanseri ve rahim kanseri sayılabilir. Kanserin yanında özellikle astım ve Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH), kullananların yaşam kalitesini önemli ölçüde düşüren sigara ile ilişkili akciğer hastalıklarıdır. Bunun yanı sıra yapılan araştırmalarda özellikle menopoz sonrası kadınlarda kemik kütlesinde azalmaya neden olduğu, nikotin aracılığı ile damar duvar düz kaslarını kasarak özellikle ekstremitelerin kanlanmasını bozduğunu biliyoruz. Yine felç ve inme ile de yakından ilişkilidir. Özellikle hücre yenilenmesini bozarak, ameliyat sonrası yara yeri iyileşmesini geciktirir.”
Danışmanlık ve İlaç Tedavisi Bırakma Şansını Artırıyor
Tütünün tehlikelerinin farkında olan sigara içenlerin çoğunun sigarayı bırakmak istediğinin altını çizen LifeClub Hekimi Dr. Özge Faydalıel Balcı, “74 ülkede yaşayan dünya nüfusunun dörtte birinden fazlası, kapsamlı ulusal sigara yasağı yasalarıyla korunmaktadır. Danışmanlık ve ilaç tedavisi, bir tütün kullanıcısının başarılı bir şekilde sigarayı bırakma şansını iki kattan fazla artırabilir.
9 Şubat, Dünya Sigarayı Bırakma Günü olarak anılsa da tüm tütün ürünlerini bırakmak için bir fırsat olarak görülmelidir. Dünyadaki uygulamalarla uyumlu olarak Türkiye’de Alo 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı gibi telefon aracılığı ile danışmanlık, sigara bırakma poliklinikleri başta olmak üzere kliniklerde sunulan danışmanlık ve tıbbi destek programları mevcuttur. Özellikle ilk başvuru adımı olarak Aile Sağlığı Merkezleri ve Sigara Bırakma Klinikleri başta olmak üzere sağlık hizmetleri bu mücadelede önemli rol oynamaktadır. Kendinizi ve sevdiklerinizi tütün ve tütün ürünlerinin zararlı etkilerinden korumak için çaba gösterin, yüksek bağımlılık etkisi olan bir düşmanla savaştığınızı unutmayın ve destek almaktan çekinmeyin” dedi.