6 aydır korunmamamıza rağmen halen gebe kalamadım. Bir problem mi var?
Her kadının gebe kalabilme “hızı” farklıdır. Bazı bayanlar korunmayı bıraktıktan hemen sonra gebe kalırken, bazılarının gebe kalabilmesi gecikmektedir. Bu mutlaka kadında ya da eşinde bir problem olduğu anlamına gelmez. Bir problem olup olmadığını ortaya çıkarmak için bazı testler yapılabilir. Ancak bu “kısırlık testleri” basit testler değildir. Zaman alırlar ve belli bir maliyete neden olurlar. Daha önce herhangi bir jinekolojik problem yaşamadıysanız, adetleriniz düzenliyse, ağır bir hastalığınız yoksa, eşiniz de sağlıklıysa ve gebelik için uygun bir yaştaysanız “kısır” olma riskiniz fazla değildir. Bir sene boyunca haftada en az iki kez olmak üzere düzenli ilişkide bulunmanıza rağmen gebe kalamadıysanız bu durumda tetkiklerin başlatılma zamanı gelmiştir. Önceden doğum kontrol hapı ya da “iğneyle” korunduysanız bu bekleme süresini 14 aya çıkarabilirsiniz. Yaşınız 35 üzerindeyse veya hamileliğe engel olabileceği söylenen bir durum söz konusu ise doktorunuzun önerilerine uymalısınız.
Akraba evliliğinde bebeğim sakat doğar mı?
Ülkemizde akraba evlilikleri sıktır. Akraba evliliklerinden doğan bebeklerin önemli bir kısmı sağlıklı doğmakta ve yaşamlarını sağlıklı bir şekilde sürdürmektedirler. Ancak yine de akraba evliliğinden doğacak bebeğin “sakat” doğma riski diğer evliliklere göre daha yüksektir. Bunun nedeni yakın akrabalıklarda genetik yapıların birbirine benzemesi ve genetik hastalık taşıyıcılarının da biraraya gelerek bir aile kurma olasılıklarının yüksek olmasıdır. Akraba olmayanlarda aynı hastalığı taşıyan iki birey çok düşük olasılıkla biraraya gelirken, akraba evliliğinde iki taşıyıcı biraraya geldiğinde bebeklerinde hem anne hem de babadan bu taşıyıcılığı alarak hasta olma riskleri yükselmektedir.
Düzenli olarak spor yapan bir anne adayıyım. Gebe kaldığım zaman spor yapmaya devam edebilirmiyim? Hangi spor dalları anne adayları için daha uygundur? Saunayı kullanmamda bir sakınca var mı?
Gebelikte egzersiz konusunda önerilerimiz, öncesinden düzenli egzersiz yapanların ve vücutları bu egzersizlere alışık olanların gebelik esnasında da egzersiz yapmaya devam etmeleridir. Gebelikte önerilen spor türleri “simetrik” spor türleridir (koşu, yüzme, yürüyüş) gibi. Topla yapılan sporlar vücuda gelebilecek muhtemel darbeler nedeniyle önerilmez. Ağırlık kaldırma gibi sporlar da henüz etkisi tam olarak araştırılmadığından önerilmez. Sauna konusuna gelince: saunada vücut sıcaklığı hızlı bir şekilde artmakta ve sonra yine hızlı bir şekilde düşürülmektedir. Bunun erken doğum yapma riskini artırabileceği (ateşli hastalıklarda erken doğum riski artar) görüşünü taşıdığımdan gebelik esnasında önermiyorum. Koşu, yüzme, aerobik egzersizler gebelikte de düzenli egzersizlerinizi devam ettirebilmeniz için seçenekleriniz.
Sezeryanla doğmuş 15 aylık bebeğimiz var. İkincisinin normal olabilmesi için geçmesi gereken bir süre varmı? Yoksa ne kadar geçerse geçsin yine sezaryan mı olmak zorunda?
Sezaryan sonrası normal vajinal doğumum mümkün olup olmadığının belirleyicisi iki doğum arası geçen süreden daha çok uterusa sezaryan esnasında yapılan kesidir. Eğer kesi yatay ise (günümüzde sezaryanların %90’ından fazlası bu kesiyle uygulanıyor), bundan sonraki doğumun normal olma şansı yüksek. Ancak bunun için bu konuda tecrübesi olan bir doktora başvurmalı ve yoğun bakım şartları hazır olan bir hastanede doğumu gerçekleştirmelisiniz. Yatay kesi sonrası normaldoğumda uterusun dikiş yerinin yırtılma ve buna bağlı aşırı kanama ve bebeğin tehlikeye girme riski binde 2 gibi düşük olmasına karşın yeterince emniyetli şartlar bulunmadığında (yoğun bakım imkanları, gerektiğinde hızla kan nakli yapılabilmesi gibi) doğumun tekrar sezaryanla gerçekleşmesinde fayda var. Tümüyle normal seyreden bir doğumdan diğer bir gebeliğe kadar geçmesi gereken süre en az iki yıl olmalıdır. Bunun doğum şekliyle ilgisi yoktur. Daha çok anne adayının kendisini önceki doğumun fiziksel ve ruhsal etkilerinden arındırmış olmasıyla ilgisi vardır. Bu süre içerisinde bebek de belli bir büyüklüğe gelmiş olup ihtiyaçları nispeten azalacağından bu süre sonunda yeni bir gebelik düşünülebilir.
Yeni doğum yaptım. Tekrar ne zaman gebe kalabilirim?
İster sezeryanla, ister normal doğum yapmış olun, yeni bir gebelik için en az bir yıl ideal olarak iki yıl beklemenizde fayda vardır. Bu süre sonunda bebeğinizin en önemli devresi olan ilk 12 ay geçmiş olacak ve vücudunuz da yeni bir gebelik için gerekli olan “toparlanma” fırsatını bulmuş olacaktır.