REM Uykusu Davranış Bozukluğu
Uykuda rüya görürken beynimiz uyanıklıktaki kadar aktif olsa da kaslarımızın hareket etmesi, beynimiz tarafından baskılanır ve rüyada hareket etsek bile gerçek hayatta hareket etmeyiz (fizyolojik uyku felci). REM uykusu davranış bozukluğu olan hastada bu sistem bozulur ve hasta rüya görürken yaşadığı olayları yatakta yapmaya başlar. Uyuduktan en az 2 saat sonra ama sıklıkla sabaha karşı görülen bu rüyalar kovalanma, kavga etme, yumruk atma, uçurumdan düşme gibi korkutucu içerikli temalar içeren özellikte olsa da nadiren komik ve eğlenceli olabilir. Hasta rüya sırasında mücadele içindedir, bazen konuşur bazen bağırır, eşine tekme ya da duvara yumruk atabilir hatta yataktan düşebilir. Hareketler genellikle az olsa da bazen hastanın ve eşinin yaralanması ile sonuçlanabilecek kadar şiddetli olabilir. Kişi bu hareketleri yaparken uyanırsa gördüğü rüyayı hatırlayabilir.
Genellikle ileri yaşlarda ve erkek cinsiyette daha sık görülen bu hastalık bazı hastalıklarla birlikte olabilir. Bu hastalıklardan en sık görüleni Parkinson Hastalığı’dır. Parkinson hastalarının çoğunda REM uykusu davranış bozukluğu görülür. Hatta bazen Parkinson Hastalığı ortaya çıkmadan yıllar önce REM uykusu davranış bozukluğu ortaya çıkabilir.
REM uykusu davranış bozukluğu bazı antidepresan ilaçların gece alınması sonucunda da görülebilir. Bu nedenle tedaviye başlanmadan önce hastanın kullandığı ilaçlar mutlaka sorgulanmalıdır.
Hastalığın tanısında klinik öykü önemli bir yer tutar. Kesin tanı için video kaydı ile birlikte uyku incelemesi (polisomnografi) yapılmalıdır. Hasta gündüz uyanıkken sakindir ve şiddet eğilimi yoktur. Ancak uykudayken, gördüğü rüyanın içeriğine göre davranır ve bu da istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Örnek vermek gerekirse rüyasında kavga ediyorsa o şekilde davranır, fizyolojik uyku felci de olmadığı için hasta eşine vurabilir duvara yumruk atabilir hatta yataktan düşebilir. Bu nedenle yaralanma ile sonuçlanabilecek hoş olmayan durumları önlemek için yatağa yakın yerlerdeki kırılacak ya da yaralanmaya neden olacak eşyaları uzaklaştırmak, keskin köşe ve kenarları kapatmak gerekir.
Hastalığın tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında ilk seçenek Klonazepam’dır ve hastaların büyük çoğunluğuna fayda sağlar. Yatmadan önce alınan Melatonin’in bu hastalardaki bulguları düzelttiği bildirilmiştir. Bir dopamin agonisti olan Pramipeksol tedavisinden fayda gören hastalar vardır. Tedavi ile uykudaki hareketler baskılanır, hastanın uyku kalitesi düzelir ve yaralanmaların önüne geçilir.
