Uyku farklı nöronal ağları içeren bir süreçtir. Nörolojik bozukluğu olan hastalar uyku bozukluğu için risk altındadır.
İNSOMNİA
Uykuyu başlatmada ve sürdürmede güçlük ile birlikte gün içerisinde yorgunluk, performansta bozulma, duygusal değişiklikler gözlemlenir. Kadın cinsiyet, ileri yaş, psikiyatrik/kronik medikal hastalık, düşük sosyoekonomik durum, düşük eğitim düzeyi, obsesif-kompülsif kişilik yapısı risk faktörleri arasındadır. Vücuttaki hemen her düzensizlik uykuyu bozabilir. Santral sinir sistemi, kalp, karaciğer, akciğer, gastroentestinal sistemi tutan hastalıklar insomniaya neden olabilir. İnsomnia tedavisi altta yatan sebebe yönelik olmalıdır. Gevşeme terapisi, uyaran kontrolü, uyku-uyanıklık döngüsünün düzenlenmesi, günlük egzersiz yapmak, uyku süresi ve zamanın sabitlenmesi, sessiz ortam, kafeinli/teinli/alkollü içeceklerden uzak durmak, hipnotik ilaçlardan uzak durmak gibi uyku hijyen ilkeleri önerilir.
UYKU APNESİ
Apne en az 10 saniye süreli olan solunum durmasıdır. Apneler hafif NREM ve REM uykusunda daha sıktır. Tanı için polisomnografi yapmak gerekir. Uyku apnesi obstrüktif ve santral olarak ikiye ayrılır. Obstrüktif apne en sık gözlemlenen tiptir. Üst hava yolunun çökmesi veya tıkanıklığına bağlı olarak ortaya çıkar. Santral apne intratorasik basınçtaki dalgalanmalar olmadan solunum olmamasıdır. Tam bir kardiyak yada nörolojik muayene gerekir. Obstrüktif apnede tedavi hava yolunun açık kalmasını sağlamaktır. Santral apnede ise nefes alıp vermenin uyarılmasından oluşur. CPAP (nasal sürekli hava yolu basıncı) her iki tür apne içinde en etkili ve sık kullanılan yöntemdir. Kilo vermek önerilir. Obtrüksiyon açısından cerrahi tedavilerde önerilir.
