RENAL (BÖBREK) PELVİS VE ÜRETER TÜMÖRLERİ
Renal tm’lerin % 5-10 unu oluşturur. Erkeklerde daha sık olarak rastlanır; 65 yaş ve üstünde daha sık ve % 2- 4 oranında da çift taraflı (bilateralite) olabilmektedir.
Üreter Kanserleri
ETİOLOJİ (SEBEP)
Kesin sebebi belli olmamakla birlikte;
Sigara kullanımı – fenasetin gibi bazı ağrı kesicilerin uzun süre kulanımı – siklofosfamid denilen kemoteraide kullanılan bir ilacın uzun süre kullanımı – kronik idrar yolları infeksiyonu – uzun süre tedavisiz bırakılan taşlar – idrar yollarında tıkanıklığa (obstrüksiyon) yol açan hastalıklar – Balkan nefropatisi sorumluları arasındadır.
PATALOJİ
% 90‘ı mesane tümörlerinde olduğu gibi idrar yollarının içini döşeyen transisyonel hücrelerden kaynaklanır (TCC: değişici epitel hücreli karsinom) Skuamöz (yassı epitel) hücreli Kansere (Ca) % 10 oranında rastlanır ve sebep genellikle taşlardır. % 1 den az da adeno ca olabilmekte bunlarında yine taş ve infeksiyonla birlikteliği vardır.
Tanı esnasında renal pelvis tümörlerinin % 30’u yüksek grade’li ve % 65 ‘i de renal pelviste yerleşmiştir.
Üreter tm.’lerin % 70’ i distal (alt bölüm) üreterde saptanmaktadır. Mesane tm’lü hastaların üst üriner sistemde tm. geliştirme riski: % 2 – 4 iken;
Renal pelvis ve üreter tm.’lü hastaların mesane tm. geliştirme riski: % 30 – 75’dir.
Metastazlar en sık: Lenf bezleri – Akciğer – Karaciğer ve Kemiklerdir.
Evre ve grade prognozu belirlemede en önemli kriterlerdir. Multifokalite (birden fazla odakta saptanabilme) genellikle yüksek grade’lilerde görülür ve kötü prognaza delalet eder.
KLİNİK VE TANI
% 80 AĞRISIZ MAKROSKOPİK (gözle görülebilen) HEMATÜRİ (idrarda kanama) Batın da ağrı – zayıflama – Bulantı / Kusma – Anemi gibi kanserin cinsine özgün olmayan ( Nonspesifik) bulgulara da rastlanabilir.
TANI
Tüm ağrısız hematürilerde aksi ispatlanana kadar altında bir tümöral hadise vardır endişesiyle yaklaşmak gerekir.
Önce Ultrasonografi (US) ve / veya Ürografi (IVP) yapılmalıdır. US: Renal pelvis içinde bir kitleyi gösterebilir veya üreterdeki bir kitle nedeniyle üst tarafta genişlemeye ait görüntüler alınabilir. IVP: Böbrekte dolum defekti ve işlevin olmaması (nonfonksiyon) gösterebilir.
BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ (CT)
Hem böbrek pelvisi hem de üreterdeki kitleyi gösterebildiği gibi etraf dokulardaki metastazlarıda gösterebildiği için tercih edilmesi gereken bir tetkik yöntemidir.
ÜRETEROSKOPİ
de diğer tetkiklerle sebebi saptanamayan kanamalarda üreterin içini daha net görmek için yapılabilecek bir tetkiktir.
Ayrıca: Retrograd piyelografi – sitoloji ve sistoskopi de yapılabilir.
EVRELENDİRME
- To : Tm yok
- Tx : Primer tm belirlenemiyor
- Tis : Karsinoma insitu
- T1 : Papiller non invaziv karsinom
- T2 : Adaleyi tutmuş tm
- T3: Peripelvik veya periüreteral yumuşak dokunun veya böbrek parankiminin tutulması
- T4 : Komşu organların tutulumuN : Rejional lenf nodları
- No : Klinik değerlendirmeyle belirgin lenf nodu saptanamamıştır.
- N1 : Lenf nodunda 2 cm den küçük metastaz var.
- N2 : Lenf nodunda 2 – 5 cm lik metastaz (met.) var veya 5 cm den küçük birden fazla lenf nodunda met. var
- N3 : Lenf nodunda 5 cm den büyük met. varM: Uzak metastaz
- Mo : Uzak met. yok
- M1 : Uzak met. var
TEDAVİ
Nefroüreterektomi (böbrek + üreter + mesaneden üreterin girdiği alanın çıkartılması) ideal tedavidir. Bu işlem açık cerrahiyle yapılabildiği gibi Laparoskopik olarak da yapılabilmektedir.
Düşük grade ve stage’li tm lerde konservatif (tutucu – organ koruyucu) yaklaşımlar (Endoskopik rezeksiyon – tm. eksizyonu ve üretere end to end anastamoz veya neosistostomi gibi) denenebilir.
Metastatik vakalarda Kemoterapi ve / veya Radyoterapi denenebilir.