Tiroid kanseri nedir, ne sıklıkla görülür?
Tiroid kanseri tiroid bezi hücrelerinden kaynaklanan kötü huylu tümördür. Toplumda tiroid nodülleri çok sık görülür ve daha çok iyi huylu nodül formundadır. Kötü huylu nodül oranı, nodüllerin yalnız %5-10 u kadardır. Radyolojik incelemelerden beklenen çok sık görülen tiroid nodülleri arasında şüpheli nodülleri ayırt edip ileri incelemelerle tiroid kanseri varlığını ortaya koymaktır.
Tiroid kanseri için tetkiki varmı dır?
Tarama tetkikleri; henüz hiçbir klinik bulgu vermeyen bir grup hastalık veya kanser için erken tanıya ulaşmak ve bu sayede hastalığa bağlı ölüm oranlarını düşürmek veya hastalıksız dönemleri uzatmak için yapılır. Tiroid kanseri tüm toplumu taramayı gerektirecek sıklıkta görülmez. Ayrıca tiroid kanseri yavaş seyirli olup ölüm oranları düşük kanser türü olduğundan erken tanı ile sağlanacak fayda tüm toplumun taranması için yeterli değildir.
Tiroid kanseri nasıl saptanır?
Tiroid kanseri genellikle bir şikayet oluşturmaz. Bazen boyunda hızlı büyüyen ağrılı nodüllere neden olabilir. Ancak zaman zaman iyi huylu nodüller de nodül içine kanama veya dejenerasyona bağlı hızlı boyut arıtışı ve ağrıya neden olabilir. Klinik muayene ile birlikte yapılacak ultrasonografi tetkiki tiroid nodüllerinin saptanması için kolay ve zararsız bir görüntüleme yöntemidir.
Hangi nodüller şüphelidir ve nasıl ayırt edilir?
Ultrasonografi kriterleri ve lezyonların boyutlarına göre şüphe taşıyan nodüller ayırt edilmeye çalışılır. Lezyonların değerlendirilmesi ve risk gruplarına göre sınıflanması TI-RADS (Thyroid Imaging Reporting and Data System) kriterlerine göre yapılır. Lezyonların aldığı skorlara ve boyutlarına göre tanı ve takip yöntemine karar verilir.
Tiroid nodüllerine ne zaman biyopsi yapılır?
TI-RADS kriterlerine göre biyopsi yapılacak lezyonların boyut sınırı 1cm ve üzeridir. Tüm şüpheli kriterleri taşısa bile nodüllerin klinik olarak aktif (manifest) kanser olup olmadığını değerlendirmek ve gereksiz tedavi yöntemlerinden kaçınmak için takiplerle lezyonların 1cm sınırına ulaşması beklenir.
Tiroid biyopsisi yöntemi nedir?
Tiroid nodüllerinin hücre tanısına ulaşmak için ince iğne aspirasyon biyopsisi (sitolojisi) yöntemi kullanılır. Bu yöntemde şüpheli nodüle ultrasonografi rehberliğinde iğne ile girilerek hücre aspire edilir. Alınan bu örnekler patologlar tarafından değerlendirilerek sınıflandırılır.
Tiroid biyopsisinin tanı değeri ve güvenilirliği nedir?
Nodülün iç yapısı ve uygulanan tekniğe göre tiroid biyopsilerinin %5-10 kadarı tanısal olarak yetersiz olabilir.
%60-70 oranında iyi huylu nodül, %5 oranında kötü huylu tümör saptanır.
%10-20 oranında lezyonun yapısı ve hücrelerin karakterine bağlı olarak net tanı konulamayabilir ve arada kalan olgular olabilir.
Biyopsi tekrarı gerektiği durumlarda nasıl bir yol izlenmeli?
Biyopsi tekrarı, biyopsiye bağlı hücresel değişiklikleri gerçek lezyondan ayırt edebilmek için üç ay sonra yapılmalıdır. Şüpheli durumlarda nodülün cerrahi olarak alınarak tümünün incelemenmesi gerekebilir.
Biyopsinin komplikasyonu var mıdır?
İnce iğne aspirasyon biyopsisi genel olarak komplikasyon beklenen bir işlem değildir. Kan sulandırıcı ilaçların bırakılmasına gerek olmamakla birlikte işlem yapılan yerde hematom ve şişlik olasılığı nedeni ile, ilaçların kısa süreli bırakılmasında sakınca olmayan durumlarda ilaçlar kesilmeli ve biyopsi daha sonra yapılmalıdır. Bazen kistik nodüllerin içine kanama olabilir ancak tehlike yaratacak bir sonuç oluşturmaz. İğne hattı boyunca kötü huylu hücre ekilme olasılığı için henüz kanıtlanmış bir olgu yoktur ve göz ardı edilebilir.
