Testis (Yumurtalık) Kanserleri
Testis kanserleri ne kadar sık görülür, en sık görülme yaşları nelerdir?
100.000 erkekte 6-11 oranında görülen, erkek kanserleri arasındaki görülme oranı %1-1,5 gibi seyrek olmasına rağmen genç erişkin yaşta (15-35 yaş arası) en sık görülen kanser türüdür.
Testis kanserlerinin önemi neden artmaktadır?
Testis kanserleri özellikle gelir düzeyi yüksek ülkelerde daha çok görülmektedir. Solid tümörler dediğimiz kitle tümörleri arasında metastatik hastalık (başka yerlere sıçrama veya yayılma) bulunduğunda bile tedavi oranları yüksektir, % 85-90 hastada tam anlamıyla tedavi imkanı bulunmaktadır. Ancak tümörün hızlı bir şekilde yayılım yapma potansiyeli olduğu için en kısa zamanda cerrahi ve tedavi gerektirmektedir.
Testis kanserlerinde başvuru nedenleri nelerdir?
Genellikle hastalar tek taraflı ağrısız şişme ve kitle (sertlik) ile başvururlar.
%20 hasta skrotal (testisleri-erkek yumurtalarını- kaplayan cilt ve ciltaltı bölge) ağrı nedeniyle başvurur. Aksi ispat edilinceye kadar ağrısız skrotal sertlik, iltihabi bir durum öyküsü olmadıkça testis tümörü olarak kabul edilip ona göre hareket edilmelidir.
Sırt ve yan ağrısı %11 olguda görülür.
%10-20 vakada metastatik kitleye bağlı olarak hemoptizi (kanlı öksürük), bulantı, kusma, konvülziyon (sara nöbeti) ve kemik kırığı gibi nadir şikayetler görülebilir.
%7 hastada jinekomasti (memede büyüme) görülebilir.
Testis kanseri için risk faktörleri nelerdir?
- İnmemiş testis (testislerin skrotuma inmemiş ya da geç inmesi) hikayesi
- Klinefelter sendromu
- Birinci derece akrabalarda (baba, kardeş) testis kanseri görülmüş olması
- Diğer tarafta testis kanseri bulunması
- İnfertilite (kısırlık) hikayesi olanlarda daha sık testis kanseri görülür.
Testis kanserinde kesin tanı nasıl konur?
- Fizik muayene: Testis tümörleri genellikle ağrısız şişme ve kitle nedeniyle başvururlar. Bu yüzden ağrısız kitleler aksi ispat edilene kadar kanser olarak algılanmalıdır. Yapılan muayenede testisin tümü veya bir bölgesini içeren sertlik palpe edilebilir.
- Tümör belirteç ve skrotal USG: Her testis tümöründe tümör belirteçlerinin yükselmeyebileceği kuralı unutulmamalıdır.
Eğer bu tetkiklere rağmen tanı tam olarak doğrulanmazsa inguinal kesi ile testis eksplore edilir ve ameliyattaki bulgulara göre karar verilir. Skrotal eksplorasyon ve açık testis biyopsisinden kaçınılmalıdır.
- Tümörün evresini belirlemek için göğüs ve batın tomografileri bu bölgeleri değerlendirmede kullanılır.
Testis kanserinde tedavi nasıldır?
Testis kanseri hızlı bir şekilde yayılma potansiyeli olduğu için vakit geçirmeden ameliyatla testisin alınması gerekir. Ameliyat sonrası patolojik değerlendirme ile tümörün cinsi ve evresi belirlenir.
Tümörün evresine ve cinsine göre tedavi yöntemleri;
- İzlem tedavisi
- Retroperitoneal bölgenin ışınlanması
- Kemoterapi
- Retroperitoneal lenf diseksiyonu olarak sınıflandırılabilir.
Testis kanserinde koruyucu yöntem var mıdır?
Testis kanserinde bilinen bir koruyucu yöntem olmamakla birlikte erken dönemde hastalık tespit edildiğinde tedavi oranları oldukça yüksektir. En sık görülen yaşlar olan 15-35 yaş arası erkeklerin en azından ayda bir kez kendi kendine testis muayenesi (kadınların meme kanseri açısından meme muayenesi yapması gibi) yapması öğütlenmeli ve öğretilmelidir. Testislerinde bir anormallik olduğunu düşünen kişiler vakit kaybetmeden doktora başvurmalıdır.