İnsan burnu yaratılış itibarıyla mucizevi bir yapıya sahiptir. Hiç kuşkusuz en temel parçalarından biri de nazal septum dediğimiz burnun iki deliğini birbirinden ayıran kemik ve kıkırdak yapıdır. Aslında bu duvar dümdüz ortadadır ve hiç bir tıkanıklığa sebep olmaz. Ancak bazı insanlarda küçük yaşlarda ya da daha sonradan burna alınan darbeler sonucu septumda sağa ya da sola doğru eğilmeler meydana gelebilir ve biz buna nazal septum deviasyonu diyoruz.
Deviasyon Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?
Septum deviasyonunun en sık rastlanan belirtisi burundan nefes alma güçlüğüdür. Burun tıkanıklığı genellikle septum eğik olduğu taraftadır, ancak her iki tarafta sürekli veya bazen sağda, bazen solda olacak şekilde değişken nefes alma güçlüğü hissedilmesine de yol açabilir. Septum deviasyonu şu sorunlara neden olabilir :
> Tek veya çift taraflı burun tıkanıklığı
> Tekrarlayan burun kanamaları
> Tekrarlayan sinüzit
> Bazen yüz bölgesinde ağrı, başağrısı, geniz akıntısı
> Uykuda sesli nefes alma (özellikle çocuklarda)
Hafif dereceli septum deviasyonu bulunan bazı kişilerde belirtiler ancak soğuk algınlıkları sırasında ortaya çıkar. Bu kişilerde solunum yolu enfeksiyonunun burun dokularında neden olduğu şişlik, normalde farkına varılamayan hafif dereceli tıkanıklığı belirgin hale getirir ve şikayetler soğuk algınlığının iyileşmesinden sonra tekrar ortadan kalkar.
Ne zaman tedavi edilmeli?
Hasta burun tıkanıklığı hissediyorsa ve bu tıkanıklık günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa mesela hasta sabah kalktığı zaman geceleyin ağzın açık olmasından dolayı müthiş bir ağız kuruluğu hisseder, boğazda koyu bir balgam birikir ve bunu çıkarmakta zorlanır yada rahat bir uyku uyuyamamaktan dolayı sabah kalkınca kendini yorgun hisseder. Böyle durumlarda ameliyat vakti gelmiştir.
Septum deviasyonu nasıl tedavi edilir ?
Septum deviasyonunun tedavisi cerrahidir ve bu ameliyata septoplasti adı verilir. Septoplasti ameliyatı hem genel, hem de lokal anestezi ile yapılabilir. Ameliyatta septum, burun delikleri içinden yapılan ve ameliyat sonrasında dışarıdan görünmeyen kesilerle eğri olan kısımlar çıkarılır. Ameliyat genellikle 20-30 dakika sürer. Ameliyatın sonunda çoğu zaman tampon konmaz eğer konulacaksa da eskisi gibi bez tamponlar yerine silikon tamponlar tercih edilir. Silikon tamponlar burun içinde iken hastanın nefes almasına olanak sağlar ve çıkarılması ağrılı değildir.
Septoplasti ameliyatından sonra nelere dikkat etmeliyim ?
Bu ameliyattan sonra özellikle dikkat edilecek bir şey yoktur. İki gün sonra işinize dönebilirsiniz. Ancak burun temizliğine önem vermelisiniz. Burnunuz için size verilen serumlarla günde 4-5 defa burnunuzu yıkamalısınız. 2-3 gün sonra banyo yapabilirsiniz.
Burun içindeki tam iyileşme 2-6 hafta arasında tamamlanacaktır. Bu süre içinde doktorunuzun önerdiği kontrollara düzenli gidin.
Septoplasti ameliyatı için yaş sınırı var mıdır ?
Septoplasti her yaşta yapılabilen bir ameliyattır.
Ancak hasta çok sıkıntılı değil ise bayan hastlarda 16 yaş erkeklerde ise 18 yaşlarına kadar beklemek doğru olan davranıştır. Bu operasyon için üst yaş sınırı yoktur.
Tekrar ameliyat gereken durumlar nelerdir?
Septoplasti ameliyatını takibeden bir kaç ay içindeki iyileşme aşamasında septumun tekrar yer değiştirmesi halinde veya, yeni bir burun travması sonrasında ikinci bir düzeltme ameliyatı gerekebilir ancak ikinci ameliyat gereksinimi çok nadiren doğar.
Genel anestezi mi, lokal anestezi mi?
Uyutularak yapılan ameliyata genel anestezi ile yapılan ameliyat denir. Benim tercihim çoğu zaman genel anestezidir. Hastalar lokal yapılan ameliyatta ağrıyı az bile hissetseler işlem esnasında duydukları kemik kırma sesi bir travma oluşturmaktadır ve kötü anılara sebep olmaktadır. Hastalardan edindiğim izlenim genel anesteziden sonra memnuniyet oranının daha yüksek olduğudur. Ancak yinede bazı hastalar özellikle lokal anesteziyi tercih ediyorlar bizde dileyen hastaları lokal anesteziyle ameliyat ediyoruz.
