*Anne sütü ilk 6 ay bebeğinizin enerji ihtiyacının tamamını, 6-8. Aylar arasında %70’ini, 9-12. Aylarda %50’sini, 12-24. Aylarda ise %40’ını karşılar
*Tamamlayıcı beslenme; 6-24 aylık bebeklerin, gerçek besin gereksinimleri ile anne sütü veya formül sütlerden aldığı besinler arasındaki boşluğu doldurur. Tamamlayıcı beslenmeye geçerken amaç bebeğin farklı kıvamlarda farklı lezzetler ile tanışmasıdır.
*Tamamlayıcı beslenme; 6-9 ay arası günde 2 defa ve toplamda 200-250 ml, 9-12. ay arası günde 3 defa ve toplamda 300-400 ml’yi geçmemeli geri kalan beslenme anne sütü ile karşılanmalıdır.
*İlk başlanacak tamamlayıcı gıdalar; sebze, meyve olmalıdır. Yaşa göre verilecek besinlerin kıvamları farklılık gösterir; 6 aylık bebek hafif kaşıktan akacak kıvamda püre ile,7 aylık bebek pütürlü besinlerle, 8 aylık bebek parmak besinlerle (makarna, haşlanmış patates, köfte, ekmek, peynir) 9 aylık bebek küçük parçalar halinde kesilmiş besinler ile beslenebilir.1 yaşındaki bebek artık aile sofrasına oturabilir.
*Tamamlayıcı beslenmeye geçişte besinler tek tek 3 gün denenmelidir. Ek gıda az miktarda başlanıp, yavaş yavaş arttırılmalıdır.Tamamlayıcı beslenmede amaç çocuğun karnını doyurmak değil, farklı lezzetlere alıştırmak, çiğneme yutma fonksiyonu kazandırmaktır. Başlangıçta kabul görmeyen besinlerin tekrar tekrar denenmesi önerilir çünkü bebeklerin yeni bir lezzete alışması yaklaşık 8-10 denemede gerçekleşir.
Sebzeler:Havuç, patates ve kabakla başlanır. 3 günde bir sebzeler çeşitlendirilmelidir. Sebze püreleri iki günlük hazırlanabilir ancak yeşil yapraklı sebzeler varsa o besin tekrar ısıtılmaz.
Yoğurt: Bir litre süt kaynatılır, 40 dereceye kadar soğutulur.Bir yemek kaşığı yoğurt 1-2 yemek kaşığı süt ile iyice çırpılır, soğutulan süte karıştırılarak ilave edilir.hareket ettirmeden üzeri örtülerek 4-5 saat bekletilir.Yoğurt bebek beslenmesi için ideal bir besindir.Meyve püresi, pekmez ilavesi ile tatlandırılabilir.
Tahıllar:Bebek beslenmesine uygun nitelikte pirinç unu, çavdar, buğday, yulaf unu gibi tahıllar su ile pişirildikten sonra ılıkken üzerine devam sütü veya anne sütü eklenip muhallebi kıvamına getirilerek veya uygun tahıllı formülalar verilebilir.
Kırmızı et:Bebekler için demir deposu ve iyi bir protein kaynağıdır .Erken dönemde sebze pürelerine et eklenmelidir. Ceviz büyüklüğünde iyi çekilmiş önce kuzu eti, daha sonra da dana eti konulabilir Et veya kemik suları yemeğe lezzet katar ancak protein değeri etin kendisi kadar olmadığı için et/kemik suyu ya da yemeklerin suyu önerilmemektedir.
Meyve: Meyveler iyi yıkanmalı, kabukları soyulup, cam rende kullanılarak püre haline getirilmelidir. Günde bir çay bardağının ¼ i kadar meyve püresi verilmeli ve miktar yavaş yavaş artırılarak bir çay bardağı kadar verilebilir. Lif içeriği nedeniyle her zaman meyve suyu yerine meyvenin kendisi tercih edilmelidir.
Bakliyat: Mercimek çorbası değerli bir tamamlayıcı gıdadır.7. aydan sonra verilebilir. Nohut ve fasülye, içerdiği fitatlardan dolayı bir taşım kaynatılarak ilk suyu döküldükten sonra pişirilmelidir.
Balık: 8.aydan itibaren haftada iki defa kılçıksız buğulama ya da ızgara balık verilebilir.Metal yoğunluğu açısından dip balıkları (Barbun, mezgit, kefal, lüfer, levrek vb) önerilmemektedir. Hamsi, istavrit, uskumru ve palamut gibi yüzeye daha yakın olan balıklar tercih edilmelidir
Süt Çocuklarında sakınılması gereken besinler nelerdir?
*Boğulma riski olan sert, yuvarlak besinler ( kuruyemişler; fındık, fıstık, leblebi … vb )
*Şekerli içecekler ve çay
*Hazır çorba, meyve suları, konserveler
*Nitrit içeren sosis, salam, sucuk
*Patlıcan ve bakla
*Yumurta beyazı, bal, tuz 1 yaşından önce verilmemelidir.
Tamamlayıcı Beslenmeye Geçişte Sorun yaşamamak için öneriler:
*Tamamlayıcı beslenmeye başlandığında anne babanın 3N kuralına, bebeğin de 1N kuralına uyması gerekir.
3N KURALI: Öğünlerin Ne zaman olacağını, Nerede yeneceğini, ve yemekte Ne yeneceğini aile belirler. 1N KURALI: Yemekte Ne kadar yiyeceğini çocuk belirler
*Yemek zamanlarının düzenli ve aynı saatte olmasına dikkat edilmeli
*Besinler farklı tat, kıvam ve çeşitlilikte sunulmalı
* Porsiyonlar çocuğun yaşına uygun hazırlanmalı. Doğumdan sonraki ilk günler mide kapasitesi yaklaşık 30cc ( 2 yemek kaşığı ) iken, 6.ayda 180 cc (1 çay fincanı), 1 yaşında 250 cc ( 1 su bardağı ) kadardır.
*Şekerli besinler asla ödül olarak verilmemeli.
*6.Aydan itibaren mama sandalyesi kullanımı ve sofrada yeme alışkanlığı kazandırılmalı
*9.aydan itibaren mutlaka aile sofrasına oturtulmalı, kendini beslemesine izin verilmeli ( denetimli serbestlik verilmeli )
*Yemek için yeterli zaman verilmeli ama bu süre yarım saatten fazla olmamalı
*Ana öğün öncesi en az 2 saatlik bir boşluk olmalı
*Çok fazla acıkıp sinirlenmesine fırsat verilmemeli, Uykuluyken beslemeye çalışılmamalı.
*Zorla ya da tablet- televizyon karşısında beslemeye çalışılmamalı. Yemek saatlerinin stresten uzak, rahat bir ortamda keyifle olması sağlanmalı.
