Kadınlarda idrar kaçırma şikayeti erkeklere göre yaklaşık 2 kat daha sık görülmektedir. Her ne kadar bu şikayet hayatı tehdit eden bir durum olmasa da yaşam kalitesini ciddi derecede bozmaktadır. Düşünsenize; 3 basamak merdiven çıkıyorsunuz ve idrarı tutmak için karın kaslarınızı öyle bir sıkıyorsunuz ki kas ağrılarınızı hissediyorsunuz; öksürme, hapşırma bir süre sonra toplum içinde yapılmaması gereken bir olay haline geliyor; Alışverişe gidiyorsunuz 1 saat içinde 3 kez tuvalete gitmeniz gerekiyor… Bunlar gibi bir çok hikaye…
Yaşlı kadın nüfusu arttıkça idrar kaçırma olayı da ciddi bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Kadınların neredeyse %50’sini etkileyen bir problemdir. Ancak bu kadınların 2/3’ü kadarı esas olarak sosyal utangaçlık nedeniyle veya bu konuda yardım alabileceklerinden habersiz oldukları için çözüm aramamaktadırlar.
Günümüzde idrar kaçırma ile ilgili ilaç ve cerrahi yöntemlerle tedaviler mümkündür. Tedavinin şekli idrar kaçırmanın şekline göre değişir. Temel olarak 3 tip kaçırma vardır:
1. Stres inkontinans: Öksürünce, hapşurunca, ağır kaldırınca idrar kaçırma.
2. URGE inkontinans: Acil işeme ihtiyacıyla idrar kaçırma.
3. Mikst inkontinans: İkisinin bir arada olduğu tip.
1) Stres İnkontinans: Eforla yada fiziksel zorlama ,hapşurma veya öksürme ile istemsiz idrar kaçırmadır. Karın içi basıncını arttıran durumlarda artan bu basınç üretraya uygun şekilde iletilmediğinde idrar kaçırma olayı ortaya çıkmaktadır.
Tedavisinde cerrahi olmayan yöntemler:
Değiştirilebilen faktör olarak diyet önlemleri olabilir. Kafeinli ve alkollü içeceklerin tüketilmesinin azaltılması, sıvı kısıtlamasında sağlıkla ilgili problemi olmayacak hastalarda sıvı kısıtmasına gidilmesi, pelvik taban kası egzersizleri, fazla kilo problemi olan hastaların kilo vermesi, KEGEL egzersizlerinin öğretilmesi ve uygulanması ile hafif ve orta şiddete idrar kaçırması olan hastalarda % 75’e kadar iyileşme sağlayabilir. İleri derecede idrar kaçırma şikayeti olan veya bu yöntemlerde başarılı olamayan hastalarda cerrahi tedavi düşünülmelidir. Bu konuyla ilgili tanımlanmış çok sayıda cerrahi yöntem vardır. Hastaya göre hangi yöntemin uygun olduğu doktoru tarafından muayene ve bir takım testler sonucunda belirlenir, uygun seçilmiş bir cerrahi işlem sonrasında %75-90 oranında iyileşmeler bildirilmektedir.
2) URGE İnkontinans: Acil sıkışma ile beraber istemsiz idrar kaçırma şikayetidir. Hastada sık idrara çıkma ve gece idrar kaçırma şikayetleri olabilir. 65 yaşından büyük kadınların neredeyse %38’inde görülen bir durumdur. Davranış değişiklikleri ve ilaç kullanma bu tip idrar kaçırmada standart bir tedavidir. Davranış tedavisi; hastaya belirli aralıklarda idrar yapma programı oluşturulması, zamanlı idrar yapma, bir çeşit mesanenin yeniden eğitilmesidir. Pelvik taban egzersizleri yine bu idrar kaçırma tipinde de tedaviye yardımcıdır. Yine başarılı olunamayan hasta grubunda en popüler tedavi ilaç kullanımıdır. Bu alanda kullanılmış çok sayıda ilaç vardır. Hastanın durumuna, şikayetine göre ilaç seçimi yapılmalıdır.
3) Mikst İnkontinans: Hem stres hem de sıkışma tipi idrar kaçırmanın bir arada görüldüğü tiptir. Hastalar her iki tipin semptomlarını gösterebilir. Tedavide plan hastanın en kötü semptomuna göre yapılmalıdır. Hangi semptom hastanın hayatını daha fazla etkiliyorsa o semptomun tedavisine öncelik verilmelidir.
