Spor yaparken nelere dikkat etmek gerekir?
Kış aylarının vazgeçilmezidir kış sporları. Kayak ve snowboard, her yaş grubunun keyifle yaptığı, eğlenceli, zevkli ancak bir o kadar da risk grubu yüksek spor grubundandır. Diğer sporlardan farkı, birçok kişi için sadece yılda 10-15 günle sınırlı bir aktivite olmakla birlikte, kayak öncesi gerekli ısınma ve esneme egzersizlerinin de yapılmaması, kontrolsüz ve yetersiz kayma teknikleri ve buna bağlı ham vücutla yapılan sporda oluşabilecek kırık ve çıkıklar, el, el bileği ve kolda oluşabilecek kırıklarda teşhis ve tedavi oldukça önemlidir.
Kayak veya snowboard yaparken kontrolsüz düşüşlere bağlı oluşabilecek kırıklar için yerinde ve doğru müdahele çok önemlidir. Eğer kırığın farkına varılmaz, sıradan bir burkulma muamelesi yapılırsa buna bağlı gelişebilecek yan sorunların kırığın cinsine bağlı olarak tedaviyi daha komplike bir hale sokabilmektedir.
El, el bileği veya kol nereden ve ne şeklide kırıldıysa acilen ilk müdahelenin görüntüleme – rontgen, gerekiyorsa MR olarak yapılması ve ardından da atele alınarak sabitlenip uzman hekim kontrolünde tedaviye başlanması gerekmektedir. Kırık, elde ağrıya, şişliğe ve etkilenen bölgede hareket zorluğuna sebebiyet verir. Kırıklar basit, yerinden oynamamış şekilde veya çok parçalı, yerinden kaymış ve kompleks tarzda görülebilir. Bazı kırıklar kemiklerin cisminde oluşurken bazı kırıklar da eklemleri ilgilendirebilir.
Kırığa neden olan enerjinin şiddetine göre kırık şekilleri değişebilir, bazı kırıklar alçı ya da değişik türde ateller kullanılarak tedavi edilirler. Amaç, kaynamaya kadarki geçen sürede kırığın tespitini yapmaktır. Bazı kırıkları bozulmadan yerinde tutabilmek için dışarıdan atel uygulanması gerekebilir. Bazılarına ise ameliyat tedavisi gerekir.
Teşhis ve tedavi kadar tedavi sonrası bakım da oldukça önemlidir. Ameliyat veya alçı atel sonrasında amaç el, el bileği veya dirseği en kısa zamanda hareketli, güçlü ve tam fonksiyonlu hale getirmek ve günlük yaşama dönmesini sağlamaktır.
El bileğinde veya parmaklarda oluşabilecek sertlik ve hareket kısıtlılıkları, ağrı ve ödeme karşı buz kullanılarak yapılan soğuk uygulamanın inflamasyonu ve ağrıyı azalttığını, buz ya da soğuk jel paketlerinin günde 3 – 5 defa her seferinde 10 – 15 dakika olacak şekilde uygulanması gerektiğini, bunun yanı sıra bazen fizik tedavi yöntemlerine başvurup, rehabilitasyon programlarına alınmasının da iyileşme sürecinde çok önemli bir rolü olduğunu yadsımamak gerekir.