Sporcuların performansını etkileyen temel faktörlerin başında kalıtım, fizik aktivite cinsi ve süresi, beslenme gelmektedir. Sporcu beslenmesi konusunda gerek sosyal ortamlarda gerekte internet sayfalarında ve sosyal medya da doğru veya yanlış birçok bilgi bulunmaktadır. Çoğumuzun da hızlıca ulaştığı bu bilgileri kişilerin yaşına, hayat tarzına uygun olmadan kullanılmakta, bununla birlikte vücuda kalıcı zararlar vermektedir.
Unutulmaması gereken bir konu ne yaparsanız yapın vücudunuza iyi bakmanız gerektiğidir. Ömrümüz boyunca tek ihtiyacımız olan şey sağlıklı bir beden.
Yeterli ve dengeli beslenme bir sporcunun performansını yükseltir, antrenmanın etkinliğini maksimum düzeye çıkarır, konsantrasyon ve dikkati arttırır, hastalık ve sakatlanma riskini azaltır, büyüme ve gelişmeyi düzenler, vücut ağırlığını ve yağını önerilen sınırlarda tutulmasına yardımcı olur.
Sporcularda beslenmede temel ilke sporcunun sağlığını korumaktır.
Sporcunun gereken besin öğelerini yeterli ve dengeli bir şekilde alması sağlanmalıdır. Yeterli düzeyler; kişinin yaş, cinsiyet ve spor dalları açısından değerlendirilerek günlük kalori ihtiyacı ve sıvı tüketimi belirlenmelidir.
Hiç kimse için mucizevi bir besin olmadığı gibi sporcular içinde böyle besinler yoktur. Tek gerçek sağlıklı beslenmedir. Genel olarak bakıldığında sporcuların ihtiyaçları vücudun ilk enerji kaynağı karbonhidratlar yönünden zengin; protein, vitamin ve mineral açısından dengeli, yağ açısından kısıtlı olmalıdır. Tüketilen sıvı miktarı da arttırılmalıdır.
Erkek sporcularda vücut yağı %6 – %15 arasında değişmekte iken; kadın sporcular için %20 ye kadar çıkabilmektedir. Ve bu yüzdeler spor dallarına göre değişiklik göstermektedir.
Hepimizin parmak izleri gibi vücut yapıları da birbirinden farklıdır. Özel olduğunuzu unutmayın ve kendinizi kıyaslamayın. Sporcular için sağlıklı kilo sürdürülebilir kilo olmalıdır ve performansını olumsuz etkilememelidir. Yüksek kilonun hastalık, sakatlık riski oluşturduğu unutulmamalıdır.
Günlük 3 ana öğün, 3 ara öğün tüketilmelidir. Öğün atlamayın ve uzun süre aç kalmamaya özen gösterin. Yemeklerinizi yavaş yiyin ve iyi çiğneyin. Kısa süreli beslenme programları yerine uzun dönemde hayatınıza adapte edebileceğiniz sağlıklı beslenme programlarını diyetisyeninizle birlikte planlayın.
Ergojenik yardımcılar (sporcu ürünleri, vitaminler, kreatin, ginseng vb.) yaş, cinsiyet, spor dalı, sporcunun amatör ve profesyonel olması ve diğer sağlık sorunları göz nüne alınarak önerilmeli ve kullanılmalıdır. Kulaktan duyma şeylerle değil bilimsel verilerin varlığında size yardımcı olan doktorunuza ve diyetisyeninize danışarak bu ürünleri kullanmanız sağlığınız için daha iyi olacaktır.
