Sigara, özellikle bağımlılığı içinde bulunan kişiler tarafından kabul edilmese de, Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımlamasına göre; beynin hücresel yapısında ve fonksiyonlarında kalıcı değişikliklere yol açan, önüne geçilemeyen, en önemli ve önlenebilir kronik beyin hastalığıdır. Sigara dumanının içinde yaklaşık 4000 tane kimyasal madde vardır ve bu kimyasal maddelerin de 400’e yakını doğrudan kanserojendir. Kişiyi sigaraya bağımlı hale getiren ise nikotin maddesidir. Bu bağımlılığın sebebi temelde, nikotinin beyinde dopamin salgılanmasını sağlayan çok güçlü bir psikolojik uyarıcı olmasıdır. Bu sebeple sigarayı sadece bir kez kullanan her üç kişiden biri bağımlı hale gelmektedir.
Kanser Riskini Arttırıyor
Dünyada her yıl yaklaşık 4,9 milyon kişi sigara bağımlılığı sebebiyle çeşitli hastalıklara yakalanarak hayatını kaybetmektedir. Sigara bağımlılığı başta kanser olmak üzere, kalp ve damar hastalıkları, akciğer hastalıkları ve KOAH, damar tıkanıklığı, gastrit, ülser, erken yaşlanma ve çocuklarda gelişim bozukluklarına yol açmaktadır. Dünyada, erkeklerin %25’inden fazlası, kadınların ise %15’i sigara bağımlılığından dolayı hayatını kaybetmektedir. Bu ölümlerin %35’ini ise kanser oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra sigara içmeyen ancak sigara dumanına uzun süre maruz kalan kişilerde dahi akciğer kanseri riski de 3 kat artmaktadır.
Sigarayı Bırakmak İçin Öneriler
-Öncelikle sigarayı yedek paket veya kartonla almayı bırakın.
-Her zaman kullandığınız markayı değil de, size tadı nispeten daha kötü gelen bir markayı alın.
-Sigara içmek istediğinizde biraz geciktirin. İçmeyi bir saat geciktirmeniz günlük içtiğiniz sigara sayısını da düşürecektir.
-Sigara bitmeden söndürün. Mümkünse yarım yarım için.
-Sigara içmek için farklı bir oda kullanın. Hatta bulunmaktan hoşlanmadığınız bir yerde sigara için.
-Sigara paketini zor ulaşacağınız bir yere koyun. Ters taraftaki cebinize, kullanmadığınız bir çekmeceye veya uzak bir yere koyun. Böylece her bilinç dışı sigara içmeyi istediğinizde farkına varırsınız.
-Kül tabağınızı sık sık boşaltmayın. Her gün ne kadar sigara içtiğinizi kül tabağından görün.
-Sigara içmek aklınıza geldiğinde su veya meyve suyu için, bir şeyler yiyin.
-Sigarayı azaltmak bırakmak demek değildir. Bu nedenle bırakmak için kendinize bir tarih belirleyin.
Sigarayı Bıraktıktan Sonra Neler Kazanacaksınız
-20 dakika sonra kan basıncı ve nabız normale döner.
-8 saat sonra vücudunuz kendini tamire başlar, karbonmonoksit düzeyi düşerken oksijen seviyesi normale yükselir.
-24 saat sonra karbonmonoksit vücudunuzdan tamamen atılır. Akciğeriniz sigaranın neden olduğu mukusu (balgam) temizlemeye başlar. Kalp krizi geçirme riski azalır.
-48 saat sonra tat ve koku hissinizde artış kaydedilir. Vücudunuzdaki nikotin tamamen temizlenir.
-72 saat sonra akciğer kapasitesi artar ve solunum daha kolay hale gelir.
-2 hafta – 3 ay sonra dolaşım düzelir, yürüme rahat hale gelir.
-1 – 9 ay sonra akciğerin kendini temizleme kabiliyeti artar. Enfeksiyon riski, öksürük, geniz akıntısı ve nefes darlığı azalır.
-1 yıl sonra kalp krizi riski, sigara içmeye devam eden birinin taşıdığı riskin yaklaşık yarısına iner.
-10 yıl sonra akciğer kanserinden ölme riski, hiç içmeyenlere göre yarı seviyeye iner.
-15 yıl sonra felç geçirme ve kalp krizi riski, hiç sigara içmemiş birinin taşıdığı riskle aynı seviyeye iner.
