Diyabet, vücudun tamamını etkileyen tehlikeli bir hastalıktır ve diyabet hastaları; diyabet olmayan hastalara kıyasla daha fazla kalp krizi, hipertansiyon, felç, böbrek yetmezliği, körlük, sinir hastalığı ve enfeksiyon riskine sahiptir. Diyabet hastalarında, sağlıklı bireylere kıyasla iyileşme bozukluğu da vardır. Bu, kısmen enfeksiyon ile savaşan belirli beyaz kan hücrelerindeki işlev bozukluğundan kaynaklanmaktadır.
Kötü kontrollü şeker hastalarında periyodontal (diş eti) hastalığı, tükürük bezi bozukluğu, enfeksiyon, sinir hastalığı ve kötü iyileşme gibi çeşitli oral komplikasyon riski bulunmaktadır. Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere bilinen iki önemli türü vardır. Her ikisi de uygun olmayan şekilde yüksek kan şekeri düzeyleri (hiperglisemi) ile nitelendirilmektedir.
Periyodontal hastalık, diyabet hastalarında yaygın olarak gözlemlenen bir diş sorunudur. Diyabetli olmayan hastalar arasında karşılaşılan periyodontal hastalığa benzerdir. Ancak diyabetle ilişkili azalan bağışıklık ve iyileşmenin bir sonucu olarak daha şiddetli olabilir ve daha hızlı ilerleyebilir. Bu değişikliklerin potansiyeli, periyodik profesyonel değerlendirme ve tedavi gereksinimine işaret eder.
Tükürük bezlerindeki birkaç değişiklik diyabetle ilişkili olarak gelişebilir. En yaygın şekilde gözlenen durum ağız kuruluğudur ancak diğer bulgular arasında bezin büyümesi ve artan tükürük kanalı taşları ile bez enfeksiyonu gelişmesi riski yer alabilir.
Kötü kontrollü diyabet, çeşitli doku enfeksiyonlarına yol açabilir. En yaygın olarak karşılaşılan maya mantarı enfeksiyonu (Kandida) ile kişinin riskini daha da artıran ağız kuruluğunun olmasıdır. Tipik olarak, etkilenen bölgeler çevre dokudan daha kırmızı renktedir ve yaygın olarak etkilenen bölgeler arasında dil, damak, yanaklar, diş etleri veya ağzın köşeleri yer alır. Diyabet hastalarında çürük riski daha fazladır.
Ağız-diş sağlığı problemleri, diyabette kan şekerinin düzenlenmesinin en önemli engellerinden birisidir. Bu sebepten dolayı ülkemizde bu kadar büyük popülasyonu kapsayan diyabetli hastalarda ağız ve diş sağlığı sağlanmadan diyabeti tedavi etmek imkansızdır.
DİYABETTE AĞIZ BULGU VE BELİRTİLERİ
Enfeksiyona yatkınlık
Tükürük bezlerinde büyüme
Tat alma bozukluğu
Dil ağrısı
Derinin kalınlaşması, eritroplaki, lökoplaki
Oral liken planus
Ülserasyon varlığı
Fibramatöz gelişimler, herpetik lezyonlar
Dili etkileyen lezyonlar (dilin bilinen renk ve görüntüsünün kaybı, lifli tümör)
Ağız kuruluğunda artış
Diş çürüğünde artış
Şeker hastalarının düzenli olarak diş hekimine görünmeleri gerekmektedir. Randevudan önce öğünlerini yiyip tüm ilaçlarını zamanında almaları gerekir. Diş hekimlerine kan şekeri ve mevcut durumlarını nasıl takip edeceklerini sormalıdırlar. Dişle ilgili rutin prosedürlerde (örneğin muayeneler, basit dolgular, rutin temizlik) diş bakımının uygulanmasında herhangi bir özel değişiklik yoktur. Fakat, kapsamlı cerrahi veya ciddi enfeksiyonların tedavisi gibi daha karmaşık prosedürler, normal diyabet yönetiminize engel olabilir. Bu gibi durumlarda diş hekiminiz, en uygun bakımın uygulandığından emin olmak için doktorunuzla iş birliği yapacaktır. Ayrıca, ağzınızda herhangi bir anormal değişiklik fark ederseniz (şişlik, ağrı, kırmızı bölgeler gibi) mümkün olan en kısa sürede diş hekiminize muayene olmalısınız. Bu değişiklikler, normal kan şekeri kontrolünüzü riske sokabilecek ve enfeksiyonla mücadelenizin daha da kötüleşmesine yol açabilecek bir enfeksiyonun varlığının göstergesi olabilir.
