Karaciğer tarafından üretilen safranın ince bağırsaklara ulaşmasını sağlayan safra kanallarından kaynaklanan kanserlerdir. Safra kanalı kanseri her yaşta ortaya çıkmasına rağmen, 50 yaşından büyük kişilerde görülen nadir bir kanser türüdür.
Safra kanallarında kanserleri oluştuğu yere göre farklı tiplere ayırırlar:
İntrahepatik kolanjiokarsinom, karaciğer içindeki safra kanallarının kısımlarında meydana gelir ve bazen bir karaciğer kanseri türü olarak sınıflandırılır.
Hilar kolanjiokarsinom, karaciğerin hemen dışındaki safra kanallarında ortaya çıkar. Bu tip ayrıca perihilar kolanjiokarsinom olarak da adlandırılır.
Distal kolanjiokarsinoma, ince bağırsağa en yakın olan safra kanalının bir kısmında görülür.
Kolanjiyokarsinoma tedavisi çok zor olan bir tümör türüdür.
Belirtiler
- Kolanjiyokarsinomun belirtileri ve semptomları şunlardır:
- Cilt ve gözlerde sarılık
- Yoğun kaşıntılı
- Yorgunluk
- Karın ağrısı
- İstenmeyen kilo kaybı
Doktora ne zaman gidilmeli?
Kalıcı yorgunluk, karın ağrısı, sarılık veya sizi rahatsız eden diğer belirtiler ve şikayetler varsa doktorunuzla mutlaka görüşün.
Nedenler
Safra kanallarındaki hücreler kendi DNA’larında değişiklikler (mutasyonlar) geliştirdiğinde (vücudunuzdaki her kimyasal işleme yönelik talimatlar veren materyal) kolanjiokarsinoma oluşur. Sonuç olarak hücrelerin kontrolden çıkmaya başlar ve nihayetinde kanserli hücreler büyür ve etrafa yayılır. Kansere neden olan genetik mutasyonlara neyin neden olduğu çok net değildir.
Risk faktörleri
Kolanjiyokarsinom riskinizi artırabilecek faktörler şunlardır:
Primer sklerozan kolanjit: Bu hastalık safra kanallarının sertleşmesine ve skarlaşmasına neden olur.
Kronik karaciğer hastalığı. Kronik karaciğer hastalığı öyküsünün neden olduğu karaciğerde skarlaşma, kolanjiokarsinom riskini artırır. Safra kanalı sorunları doğumda mevcut. Dilate ve düzensiz safra yollarına neden olan bir koledok kistiyle doğan insanlar artmış kolanjiokarsinoma riskine sahiptir.
Karaciğer paraziti: Güneydoğu Asya bölgelerinde, kolanjiokarsinom, çiğ veya az pişmiş balık yemekten meydana gelebilecek karaciğer parazit enfeksiyonu ile ilişkilidir.
Yaş: Kolanjiyokarsinoma, çoğunlukla 50 yaşın üstündeki yetişkinlerde görülür.
Sigara içmek artan kolanjiyokarsinom riskini arttırır.
Önleme
Safra yolları kanserlerinin önlenmesinin bir yolu yoktur. Ancak bireysel olarak bazı şeyler yapılabilir:
Sigarayı içiyor iseniz bırakın. Sigara içmek artan kolanjiyokarsinom riski ile bağlantılıdır. Geçmişte bırakmayı denediyseniz ve başarılı olmamışsanız, bırakmanıza yardımcı olacak stratejiler hakkında doktorunuzla konuşun.Karaciğer hastalığı riskinizi azaltın.
Kronik karaciğer hastalığı, artan kolanjiyokarsinom riski ile ilişkilidir. Bazı karaciğer hastalığı nedenleri önlenemez, ancak diğerleri olabilir. Karaciğerinize dikkat etmek için ne yapabilirim. Örneğin, karaciğer iltihabı (siroz) riskini azaltmak için, ağır alkol kullanıcı olmayın.Kimyasallarla çalışırken, güvenlik talimatlarına uyun.
Aspirin kullanımının kolanjiokarsinom gelişme riskini azaltmaya yardımcı olabileceği gösterilmiştir. Ancak uzun süreli aspirin kullanımının kanser önleme için güvenli olduğundan emin olmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Cerrahi tedavi
Hastalık sınırlı ve diğer organlara yayılmamış ise cerrahi yöntemle güvenli şekilde çıkartılması en iyi sonuçların alınmasına neden olur. Cerrahi sonrası ilave kemoterapi ve radyoterapi tedavileri ilave edilebilir.
