Serviks kanseri yani rahim kanseri esasında önlenebilir bir hastalıktır. Smear/Pap-smear testiyle tarama ile erken teşhis ve etkin bir tedavi yöntemi mevcuttur.
Rahim Kanseri Tedavisi
Dünya’da 45 yaş altı kadınlarda en yaygın şekilde ortaya çıkan 2. kanser türü rahim kanseridir, meme ve akciğer kanserinin ardından kanserden can kayıplarının önde gelen 3. sebebidir. Dünya ortalaması ile 2 dakikada bir, bir kadın serviks yani rahim kanseri sebebiyle hayatını kaybeder. Tarama programları, rahim kanseri, yani serviks kanserinin azalmasında oldukça önemli bir bir etkiye sahip olmasına karşın yine de kadınlar serviks kanseri dolayısıyla hayatlarını kaybetmektedir. Serviks kanseri Türkiye’de en yaygın şekilde kendini gösteren 8. kanser türüdür.
Rahim Kanseri İçin Risk Etkenler
Serviks kanseri yani rahim kanseri sebep olan kimi risk etkenlerinden insanların kendilerini korumaları mümkündür. Bunlar:
HPV (human papilloma virüs insan papilloma virüs): 80 i aşkın HPV virüsü serviks kanseri için risk faktörüne yol açar. Yaklaşık olarak 80 kadarı cinsel yollar ile bulaşarak, kişinin rahim kanseri hastalığına yakalanmasına sebep olur. Bu enfeksiyonların yaklaşık olarak yarısı, serviks kanseri ile bağlantılır. HPV’ in genital siğillerin %90’ ına ve serviks kanseri %70’ ine yol açan iki cinsi için, aşılar bulunmuştur. Bu aşının minimum beş sene ile HPV enfeksiyonlarına karşı koruma sağladığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Korumanın maksimum olarak ne kadar süreceği de halen araştırma konusudur .
Cinsel Geçmiş: HPV esas olarak cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Cinsel hayata erken başlayan ve çok çeşitli partnerleri olan kadınlarda rahim kanseri riski oldukça çoğalmaktadır. Doğum kontrol yöntemleri ya da spermleri öldüren jeller korunma için önerilmektedir. 7 ya da daha fazla gebelik yaşamış kadınlarda ise rahim kanseri riski oldukça artmaktadır.
Rahim Kanseri Tedavisi
Doğum Kontrol Hapları: 5 seneden uzun süre doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda rahim kanseri için, risk grubundadır.
Tarama: Düzenli jinekolojik kontroller ve Pap-smear testi serviks kanserinden korunma ya da erken teşhis için oldukça önemli etkenlerdir. Serviksdeki değişiklikler, Pap-smear testi ile fark edilerek kanser gelişmeden rahim kanseri tedavisi edilmesini mümkün kılmaktadır. Düzenli Pap-smear testi uygulanmayan kadınlarda serviks kanseri riski oldukça artar.
Sigara: Sigara kullanmak diğer hastalıklar gibi rahim kanseri için de tehlikeyi arttırmaktadır.
Beslenme düzeni: Kimi araştırmalar, vitamin ve minerallerin servikskanseri riskini azalttığını kanıtlamıştır. Ancak bunun için çalışmalar devam etmektedir. Serviks kanseri için risk etkenlerini bilmek bu etkenlere dikkat etmek ve korunmada da yardımcı olacak ve kişinin sağlığını korunmasına yardım edecektir. HPV enfeksiyonu oldukça yaygın olduğu için ve hemen hemen yaşta ortaya çıkabileceğinden, cinsel olarak aktif olan kadınlar yaşamları süresinde bu riskle karşı karşıya kalabilirler. Şayet HPV virüsü sizde ortaya çıkmış ise ve enfeksiyonu iyileştiyseniz, gene de bu virüse karşı bağışıklık kazanmış sayılmazsınız.
Rahim Kanseri Tedavisi
Bu durumun da iki sebebi mevcuttur:
Bağışıklık sistemi uzun vadede koruma sağlayacak kadar güçlü olmayabilir. Şayet kişinin bünyesi karşı güçlü bir yanıt veremediyse, tekrar HPV tipi ile yeniden enfeksiyon riski ile karşılaşmak oldukça mümkündür.
HPV virüsü için kişinin bağışıklık cevabı oldukça spesifik ve özgündür. Bağışıklık sistemi virüs ile savaştığında, virüsün özellikle o tipine karşı bağışıklık meydana getirir.
Rahim Kanseri Tedavisi Yöntemleri Ve Şekilleri
Serviks kanseri de denilen, rahim kanseri tedavisi, hangi tedavi yönteminin tercih edileceği ve bu tedavinin başarısını etkileyen etkenler şu şekilde kendini göstermektedir:
Rahim kanserine yakalanan kişinin yaşı ve genel sağlık durumu
Rahim Kanserin hangi evrede olduğu,
Rahim Kanserin bir bölümünün mü ya da tümünün mü tuttuğu, kanserin çevresindeki organlara ya da bölgelere ne denli yayıldığı ya da yayılıp yayılmadığı, lenf bezelerine ya da bünyenin farklı organlarına sıçrayıp sıçramadığı
Kanser hücrelerinin çeşidi
Tümörün hacminin ne denli büyük olduğu.
Rahim kanseri tedavisi yani, serviks kanserinde 3 çeşit klasik rahim kanseri tedavisi yöntemi bulunmaktadır. Bunlar:
Cerrahi yöntem: Kanserin operasyon ile vücuttan alınmasıdır. Ancak cerrahi yöntemi uygulamak için bir şart vardır. Cerrahi uygulanabilmesi için, tümörün bulunan yer dışındaki bölgelere yayılmamış olması gereklidir. Şayet kanser, yayılmış ise yapılan cerrahi işlem başarıya ulaşamaz. Tümörün hacmine göre uygulanabilecek cerrahi operasyonlar aşağıdaki gibidir:
Konizasyon: Şayet kanser serviksin içinde sadece bir bölümü tutmuş ise, koni biçiminde bir parça çıkartmak şeklinde hastayı tedavi edebilmek mümkündür. Bu yöntem kimi zaman biyopsi için de uygulanabilir.
Rahim Kanseri Tedavisi
Total histerektomi: Rahim ağzıyla beraber bütün rahmin cerrahi bir operasyonla alınmasıdır. Rahim ile beraber tüpler ve yumurtalıklar da alınırsa bu yönteme salpingo-ooferektomili total histerektomi ismi verilmektedir. Hastalığın hangi evrede olduğuna göre karından kesi yani, abdominal ya da vajinal şekilde uygulanabilir. Bunların dışında kapalı (laparoskopik) operasyonlar da uygulanabilir.
Radikal histerektomi: Bu operasyonda ise, rahim ve rahim ağzıyla beraber tüpler yumurtalıklar ve bu yapıları birbirine bağlayan bütün bağlar ve lenf bezeleri bölgeleri beraber alınır.
Radyoterapi:
Radyoterapi cerrahi tedavi yöntemleri denenmiş, fakat geride tümör hücresi bulunma ihtimali olan kişilerde, gerekse de hiç cerrahi uygulanmamış ya da uygulanamamış kişilerde uygulanan ve rahim kanseri için oldukça önem teşkil eden bir tedavi yöntemi olarak karşıya çıkmaktadır.
Henüz cerrahi bir tedavi yönteminin uygulanmadığı ve rahim kanseri tedavisi henüz erken evrelerinde olduğu kişiler için cerrahi ile hemen hemen eşit neticeler verebilen ve bunların dışında cerrahi tedavi yöntemleri uygulanamayan kanserin daha geç evrelerde olduğu ancak yayılmadığı bölgeye, tek tedavi alternatifi olarak sunulmaktadır.
Son zamanlardaki teknolojik ilerlemeler ve tecrübeleri uzmanlar sayesinde oldukça düşük yan etki riskleriyle neredeyse tamamen hatasız neticeler verebilmektedir. Bunun sebebi ise, modern tedavi yöntemleri ile ışınlar sadece hastalık bakımından en riskli bölgelerde yoğunlaştıralabilmekte hastalıksız normal doku ve organlarsa en iyi şekilde muhafaza edilebilmektedir.
Rahim Kanseri
Ancak, akıldan çıkarılmaması gereken şey, en modern rahim kanseri tedavisi yöntemlerinin dahi yalnızca tecrübe ve ustalıkla birleştiğinde başarılı netice verebildiğidir. Deneyimsiz ve pek tecrübesi olmayan doktorların elinde oldukça zararlı olabileceğidir. Hatta o kadar ki, hayat ile ödenemebilecek sonuçlar doğurabilmektedir.
Rahim kanseri tedavisi, radyoterapinin etkinliği beraber uygulanan kemoterapi yani, ilaç tedavisi ile gözle görülür bir oranda artmaktadır. Bu sebeple de haftalık bir program ile kemoterapilerle beraber uygulanmaktadır. Bu kemoterapilerde çoğunlukla rahat tolere edilen ilaçlar kullanılmaktadır. Misalen saç dökülmesine dahi sebep olmayan, ağır ilaçlara nazaran daha yan etkisiz ilaçlar kullanılmaktadır.
Rahim Kanseri Tedavisi, serviks kanseri yani rahim kanseri tedavisi yukarıda bahsedilen dışarıdan radyoterapi, neredeyse 5 haftalık bir plan ile uygulanmakta, bunun son aşamasında içeriden (vaginal) radyoterapiye (brakiterapi) geçilmekte haftada bir ve çoğunlukta 3 uygulama biçiminde brakiterapi ile tedavi sona ermektedir. Burada esas hedef asıl tümör bölgesinde dozu maksimuma ulaştırmaktır.