Rahim kanseri (endometrial kanser)
Endometrial kanser, rahim içerisinde başlayn bir kanserdir. Rahim, içi boş, armut şeklinde, gebelik sırasında fetus için uygun ortamı sağlayan kadın organıdır.
Endometrial kanser, bu organın iç yüzeyini döşeyen, endometrium denilen tabakadan köken alır. Rahimden başka kanser türleri de gelişebilir ancak bunlar çok nadir görülen kanserlerdir.
Endometrial kanser, genelde erken dönemde yakalnır, çünkü neden olduğu anormal kanama kadınların derhal doktora başvurmasına neden olur. Bu erken dönemde yakalandığı takdirde, rahimin alınması hastalıktan tamamen kurtulmayı mümkün kılar.
Rahim Kanseri Belirtileri:
• Menapoza sonrası vaginal kanama.
• Uzamış menstrüel periodlar, ara kanamalar.
• Vajenden, kanlı ya da sulu anormal bir akıntı olması.
• Pelvik ağrı.
• İlişki sırasında ağrı.
Bu belirtilerden biri ya da birkaçı varsa derhal doktorunuzu görünüz.
Risk faktörleri:
Pek çok kanser çeşidinde olduğu gibi, endometrial kanserin nedeni de tam olarak aydınlatılmış değildir. Ancak belirlenen bazı risk faktörlerinden bahsetmek mümkündür:
Hormonal dengede değişiklikler. Yumurtalıklardan (overlerden) salgılanan iki an a hormon vardır: östrojen ve progesteron. Bu hormonların dengesinde meydana gelecek değişiklikler endometrium tabakasını etkileyecektir.
Vücutta, sadece östrojen miktarını arttıran durumlar endometrium kanser riskini de arttıracaktır. Örneğin polikistik over sendromunda, obezite ve diabet durumlarında östrojen, dolayısıyla endometial kanser riski artar.
Uzun seneler adet görmek. İlk mesntrüasyon yaşının erken olması.
Hiç gebe kalmamış olmak.
İleri yaş.
Meme kanseri için kullanılan hormon terapisi. Meme kanseri nedeniyle temoksifen alan hastalarda endometrial patoloji ihtimali artar. Riskiniz hakkında mutlaka doktorunuzla konuşup bir jinekolog tarafından değerlenedirilmeniz gerekir. Fakat unutmayınız ki, tamoksifenin bu yan etkisi faydaları göz önünde bulundurulduğunda ihmal edilebilecek kadar düşük bir risktir.
Kalıtsal kolon kanser sendromu. Herediter nonpolipozis kolorektal kanser (HNPCC) kolon kanseri ile birlikte endometrial kanser gibi bazı başka organlarda da kanser riskini arttırır. Genetik geçişli bir hastalıktır. Ailede HPNCC tanısı konulmuş bir birey varsa, doktorunuzu muhakkak bilgilendiriniz.
Diğer kanser çeşitlerinde olduğu gibi endometrial kanser de vücudun farklı bölgelerine yayılabilir (metastaz). En sık gittiğ yer ise akciğerlerdir.
Testler ve Tanı:
• Fizik muayene.
• USG inceleme. Bu amaçla tranvaginal USG tercih edilir. Vajen içerisine yerleştirilen bir prob ile rahim ve her iki yumurtalık değerlendirilir.
• Histeroskopi. Rahim içerisinin kamera sistemi ile görüntülenmesidir.
• Rahimden doku örneğinin alınması. Endometrial biopsi-dilatasyon ve küretaj- dediğimiz işlemi genellikle hasta konforu açısından genel anestezi altında yapılmaktadır. Alınan parça patolojiye yollanarak net bir sonuç elde edilir.
Rahim Kanseri (Endometrial kanserin) evrelemesi
Kanser tanısı konulduktan sonra direkt göğüs grafisi, BT ve kan testleri ile evreleme işlemi yapılır. Fakat ameliyat ile tedavi olmadan kanser evrelemesi tam olarak yapılamayabilir.
Evre I: Kanser sadece rahim içerisindedir.
Evre II: Kanser rahim ve rahim ağzındadır.
Evre III: Kanser rahmi aşmıştır ancak idrar torbası ya da rektuma kadar ilerlememiştir. Pelvik alandaki lenf nodlarında görülebilir.
Evre IV: kanser tüm pelvise ve içerisinde bulunan rektum idrar torbasına, uzak organlara yayılmıştır.
Rahim Kanseri (Endometrial Kanser) Tedavisi:
Endometrial kanser tedavisi, kanser evresine, genel sağlık durumuna ve hastanın tercihlerine göre modifiye edilir. Yapılan tedaviler:
• Cerrahi: Genelde önerilen tedavi şekli rahmin alınması, beraberinde her iki taraflı tüpler ve yumurtalıkların da çıkarılmasıdır. Menapoza henüz girmemiş bir kadında bu tedavi sonrası menapozun başlayacağı unutulmamalıdır.
• Radyoterapi: Cerrahi sonrası önelm olarak uygulanabilir, ya da ameliyat olmaya izin vermeyen bir sağlık probleminiz olması durumunda kullanılır.
• Hormon tedavisi: Rahim dışına taşmış endometrial kanserlerde bir seçenek olabilir.
• Kemoterapi: İleri endometrial kanserli olgularda bir seçenektir. Ağızdan alabileceğiniz gibi bazı ilaçların damardan verilmesi gerekir.
Rahim Kanserini Önlemek:
Endometrial kanser riskinizi azaltmak amacıyla yapabilecekleriniz:
• Menapoz sonrası hormon terapisi konusunda doktorunuza danışın. Histerektomi (rahmin alınması) operasyonu yapılmadığı sürece menapozdaki bir hastaya sadece östrojen vermek endometrial kanser irskini arttırır.
• Oral kontraseptif almayı düşünün. En az bir yıl doğum kontrol ilacı kullanan kadınlarda endometrial kanser riski azalabilir. Ancak bu ilaçların da farklı yan etkileri olduğunu unutmayınız.
• Sağlıklı bir kiloda kalınız. Obezite endometrial kanser riskini arttırır.
• Egzersiz yapın. Haftanın bütün günlerinde 30 dakika egzersiz yapmayı hayatınıza sokmaya çalışın.