Rahim ağzı kanseri aşıları (human papilloma virüs aşıları)
Dünyada her 2 dakikada bir kadın rahim ağzı kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. HPV kolay bulaşması ve bu kadar öldürücü olmasına karşın, rahim ağzı kanseri önlenebilir bir hastalıktır.
HPV aşı tipleri
Halk arasında rahim ağzı kanseri aşısı olarak ifade edilen HPV aşıları, Amerika, Avustralya ve Avrupa’daki birçok ülkede zorunlu aşı programına dahil edilmiştir. Bu aşılar ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmıştır. Gardasil isimli aşı HPV’nin rahim ağzı kanserinin %70’inden sorumlu olan Tip 16 ve 18 ile, genital siğillerin %90’ından sorumlu olan tip 6 ve 11’e karşı geliştirilmiş bir aşıdır. Cervarix ise tip 16 ile 18 e karşı koruyuculuk sağlar. Aşılamadan önce smear testi yada HPV testlerine gerek yoktur.
HPV aşısı nasıl uygulanır?
Her iki aşı da toplam 3 doz şeklinde 6 ay içinde uygulanır. Aşılar koldan kas içine uygulanır. HPV aşısı 9 ile 26 yaş arası kız çocuklarına rutin olarak önerilmektedir. Fakat yaş ilerledikçe ve cinsel partner sayısı arttıkça aşının etkinliği azalacaktır. Kişisel aşılama için 55 yaşına kadar tüm kadınların aşılanabileceği söylenmektedir.
HPV aşısı koruyucu bir aşı olup tedavi edici özelliği yoktur. Yapılan çalışmalar yaklaşık 10 yıllık koruyuculuğun olduğunu göstermektedir. Yakın gelecekte bu koruyuculuk süresinin çok daha uzun sürdüğünü söylemek mümkün olabilecektir.
HPV aşısının yan etkileri
HPV aşısının 11.000 kadın üzerinde emniyet ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Belirgin bir yan etkisi gözlenmemiştir. Aşı uygulanan kolda ağrı, şişlik, kızarıklık görülebilir. Nadiren baş dönmesi, göz kararması, halsizlik, yorgunluk, ateş, bulantı, nefes darlığı, kaşıntı yada eklem iltihabı görülebilir.
Aşı gebelikte önerilmemektedir. Ancak gebe kaldığını farketmeden aşı yaptıranlarda gebeliğin kürtaj ile sonlandırılması da önerilmez. Emzirme döneminde rahatlıkla yapılabilir.
HPV aşısı için öneriler
Erkekler üzerindeki etkileri tam olarak bilinmediğinden pekçok ülkede erkek çocuklara uygulanması önerilmemekle birlikte, Avustralya’da erkek çocuklarda aşı programına dahil edilmiştir.
Bazı otörler aşının uzun dönem sonuçlarının bilinmediğini, bu nedenle rutin aşılamadan ziyade sadece risk faktörü bulunan kişilerin aşılanmasının daha uygun olacağını söylemektedirler. Ancak Türkiye’deki bazı sağlık dernekleri 9-13 yaş arası kız çocuklarının HPV’ye karşı rutin aşılanmasını önermektedir. 13 yaşından büyüklerin de aşılanmalarının faydalı olacağı bildirilmektedir. Rahim ağzı kanseri tarama testleri (smear testi) aşılanmadan sonrada uygulanmaya devam edilmelidir.
HPV virüsünden korkmayınız. Ancak yılda bir sefer 10 dakikanızı kendinize ayırarak basit bir jinekolojik muayene ile alınan HPV testinizi muhakkak yaptırınız.
