Rahim ağzı kanseri kadınlar arasında en sık görülen 2. kanser türü olup, kansere % 98 oranında HPV (İnsan Papilloma Virüsü) neden olmaktadır. Her 100 kadından en az 2’sinin hayatının bir döneminde rahim ağzı kanseri yakalandığı bilinmektedir. Bununla birlikte rahim ağzı kanserine karşı alınan önlemlerle ile kadınların hayatları boyunca kanserle karşılaşmama oranı çok yüksektir. Genellikle 50 yaş civarında ortaya çıksa da son yıllarda genç kadınlarda görülme oranı artmıştır.
Sık görülme nedenleri
Rahim ağzı kanserinin en önemli nedeni cınsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonudur Rahim ağzı kanserli hastaların % 98’inde HPV enfeksiyonu saptanmıştır. Ayrıca hastalık erken yaşta çok sayıda doğum yapmış, erken yaşta cinsel ilişkiye girmiş, sigara içen kişilerde daha sık görülmektedir HPV nadiren cinsel ilişki dışındaki yollarla da bulaşabilir (Cilt teması, kirlenmiş materyal ile temas vb.) HPV’nin yüzden fazla tipi vardır. HPV tip 16 – 18 özellikle rahim ağzı kanseri yaparken, tip 6 – 11 dış genital organlarda siğillerin oluşmasına neden olur.
Rahim ağzı kanserinin belirtileri
Erken dönemde genellıkle önemli bir belirti vermeyen rahim ağzı kanserinın belirtileri daha çok hastalığın ileri safhalarında ortaya çıkar. Kanlı akıntı, cinsel ilişki sonrası kanama ve düzensiz adet kanaması gibi belirtiler rahim ağzı kanserinin belirtileri arasındadır. İlerlemiş vakalarda muayene esnasında tümör fark edilebilir. Rahim ağzı kanseri ilerledikçe idrar problemleri, dışkılama zorlukları ve bacak ağrıları görülür. Erken dönemde rahim ağzı kanserini saptamak için servikal smear taraması programları yürütülmektedir. Kanser öncüsü hücre saptanması durumunda da kolposkopı işlemi ile şüpheli alanlardan biyopsi alınarak kesin tanı konulur.
Rahim ağzı kanseri taraması
Pap smear, HPV testi ile ya da ikisinin kombine edilmesiyle yapılmaktadır. Taramaların ne zaman başlayacağı, ne kadar aralıklarla yapılacağı ve ne zaman sonlandırılacağı konusunda dünyada farklı uygulamalar vardır. ABD’de tarama başlangıç yaşı 21 yaştır. Tarama aralığı ise sadece smear yapılıyorsa 3 yılda bir, 30 yaşından sonra ise HPV testi ile birlikte smear yapılırsa 5 yılda bir olarak kararlaştırılmıştır.
Türkiye’de ise Sağlık Bakanlığı 30 yaşından sonra taramaya smear ile başlamıştır ve 5 yılda bir yapılmasını önermektedir. Son yıllarda ise Bakanlık sadece HPV taramasına başlamıştır. HPV pozitif çıkan kadınlarda smear ve daha ileri değerlendirme yapılmaktadır. Taramanın üst sınırı 65-70 yaştır. On yıl içinde anormal smear yoksa ve 3 tane ard arda smear normalse 65-70 yaşında bitirilmektedir…
Rahim Ağzı Kanseri Aşısı
Rahim ağzı kanseri aşısını HPV ile hiç karşılaşmadan yaptırmak servikal kanser vakalarının çoğunu önleyebilir. Rahim ağzı kanserinin yanı sıra vajina ve vulva kanserlerinde de koruyucudur. Rahim ağzı kanseri aşısıiçin en ideal aşılama zamanı cinsel deneyim henüz başlamadan yani HPV virüsü ile temas
olmadan önceki dönemdir. HPV bulaştığında aşı önerilen zamanda yaptırılması kadar etkili olmayabilir.
Rahim ağzı kanseri için geliştirilen 2 aşı vardır. Bunlardan biri sadece kanserden korurken, diğeri HPV’nin neden olduğu siğillerden de korumaktadır. Bunun için ideal olan 9-12 yaşındaki kız çocuklarının
aşılanmasıdır. Çünkü yaş ilerledikçe (Özellikle 26 yaştan sonra ) vücutta gelişen bağışıklığın azaldığı görülmektedir. Önümüzdeki yıllarda rahim ağzı kanserini nadir görülen bir hastalık haline getireceği
düşünülen ayrıca bugüne kadar ciddi bir yan etkisi de görülmeyen bu aşıyı yaptıran kişilerin kontrollerini ve smear testlerini yaptırmaya mutlaka devam etmeleri gerekir.
