Psikoseksüel bozukluklar üçe ayrılır:
Cinsel işlev bozuklukları: Pratik hekimlikte en sık görülen psikoseksüel bozukluktur.
Cinsel kimlik bozuklukları.
Cinsel sapıklıklar.
Cinsel davranış ve tutumların kabul edilmiş normları kültürden kültüre büyük farklılıklar gösterir. Bir zamanlar mastürbasyon (elle tatmin, istimna) genellikle cinsel sapıklık ve akıl hastalıkların nedeni olarak görülürken şimdi hayat boyu normal bir seksüel aktivite olarak sayılmaktadır. Partnerle ilişkiyi engelliyorsa, açıkta alenen yapılıyorsa, kompulsif (elde olmadan) yapılıyor ve sıkıntıya neden oluyorsa o zaman bir hastalık belirtisi olarak görülebilir. Erkeklerin yüzde 97’si, kadınların yüzde 80’i mastürbasyon yapmaktadır. Mastürbasyonun kendisi zararsız olmasına rağmen, yine de kişide suçluluk hisleri, sıkıntı ve cinsel performansta bozulma oluşturabilir.
ABD’de nüfusun yaklaşık yüzde 4-5’i yaşam boyu homoseksüeldir (eşcinsel). Amerikan Psikiyatri Birliği 1973’ten beri homoseksüelliği bir bozukluk ya da hastalık olarak görmemektedir. Heteroseksüelite (karşı cinsle oma) gibi homoseksüelite de bir takım karmaşık biyolojik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu oluşur ve neticede daha sonra neredeyse değiştirilmesi imkansız bir seksüel partner (eş) seçimi ile sonuçlanır. Çoğu eşcinsel için tercih söz konusu değildir. Hekimler dahil çoğu kimse homoseksüelliği ahlak dışı ve günah kabilinden saymaktadır. Hatta hekimin homoseksüellikten şiddetli nefreti (homofobi) onlara uygun bakım vermeyi engeller.
Birçok partnerle sık sık ama çoğunlukla rastlantısal cinsel ilişki, eşe sadakat kapasitesinde zayıflama olduğuna işarettir. AIDS korkusu rasgele cinsel ilişkiyi azaltmıştır. Kültürlerin çoğu evlilik dışı cinsel ilişkiyi tasvip etmez ancak evlilik öncesi cinsel ilişkiyi normal kabul eder. Gelişmiş ülkelerde daha çok seksüel özgürlük eğilimi sonucu bugün ABD’de çoğu kişi evlilik öncesi cinsel temasa girmektedir.
İyi bir hastalık öyküsü alan hekimler, seksüel konularda duyarlı ve disiplinli bir tavsiye sunabilirler. Seksüel pratik kültürden kültüre farklılık gösterir. Seksüel itki kuvveti, kişisel gereksinimler ve cinsel temasın sıklığı kişiden kişiye değişir…
Psikoseksüel bozuklukların nedenleri
Psikoseksüel bozuklukların nedenleri karmaşık ve çok değişiktir. Kalıtım ve gizli yapısal faktörler muhtemel bir kısmından sorumludur. Cenin androjenleri (erkeklik hormonları) beynin sonraki cinsel aktivite için hazırlanmasına yardımcı olur. Bunun bir şekilde engellenmesi, sekteye uğraması çocuklukta psikoseksüel gelişimin zarar görmesine neden olabilir.
Ebeveynin seksüel davranışa karşı tutumları önemlidir. Dokunma dahil fiziksel cinselliği yasaklama, sofuca reddetme çocukta suçluluk ve utanç duyguları oluşturur. Bu da onun seksten hoşlanma kapasitesini ve erişkinlikte sağlıklı birliktelikler kurmasını önler. Ebeveynle ilişkiler aşırı duygusal mesafe, cezalandırıcı davranışlar, ayartma ve istismar gibi nedenlerden zarar görebilir. Husumete, reddedilmeye ve zulme maruz kalan çocuklar ileriki hayatlarında seksüel yönden uyumsuz olmaya adaydırlar. Çocuklar kabul edilme ve sevilir olma hissine ihtiyaç duyarlar.
Ebeveyn-çocuk ilişkisindeki problemler cinsel işlev, cinsel kimlik bozukluklarına ve cinsel sapıklıklara katkıda bulunabilir. Aşk ve şehvet birbirinden ayrı tutulabilir. Öyle ki emosyonel bağlar aynı sosyal sınıftan ve entelektüel çevreden kişilere yöneltilirken, seks hiçbir ilgi ve emosyonel bağ bulunmayan aşağıdakilerden fahişelerle yapılabilir! Bir başkasının eşi ile yasak cinsi münasebet suçluluk duyguları ve endişe içerir. Böyle bir ilişkide tam bir seksüel uyanma olmaz! Normalde seksüel boşalma ancak dostluk sonucu ve güven veren bir ortamda ifadesini bulur.
Erotik kabarma ergenlikten önce iyice geliştiğinden eğer cinsel kimlik bozukluğu yada cinsel sapıklık ortaya çıkarsa bunun nedeni ergenlikten önceki devrede aranmalıdır.
Bu durumda üç süreç söz konudur:
* Endişe (kaygı) normal psikoseksüel gelişmeyi sekteye uğratır.
* Standart bir cinsel uyarılma şekli bir başkası ile yer değiştirir. Bu kişiye seksüel haz verir.
* Cinsel uyarım için tesadüfen bir takım semboller bulunur. Fetişler bazı objeleri cinsel uyaran olarak kullanırlar. Kendileri de bunu bir tesadüf sonucu keşfetmişlerdir.
Peki bütün transseksüel ve cinsel sapıklıkların hepsi bu psikodinamik açıklama ile mi oluşur? Tartışmalıdır… The Merck Manual’den çeviren:
