Erkek üreme sisteminin önemli bir parçası olan prostat, ceviz boyutunda ve şeklinde küçük bir salgı bezidir. Kalın bağırsağın önünde ve idrar torbasının altında yer alır. Prostat salgı bezi idrarın idrar torbasından taşınmasını sağlayan ve üretra olarak bilinen idrar yolunun başlangıç kısmını kalın bir yüzük gibi sarar.
Meniyi oluşturan sıvının yaklaşık %20’lik kısmını prostat salgıları oluşturur ve spermin dışarı atılmasına yardımcı olur. 25-30 gram ağırlığa sahip olan prostat bezi yaş ile birlikte büyümeye başlar. Prostat bezi büyümesi sonucu oluşan sağlık problemleri oldukça yaygındır ve erken teşhis edilmediğinde ya da ihmal edildiğinde ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Hayati tehlike yaratan prostat hastalıklarının başında prostat kanseri yer alır.
Prostat kanseri evreleri
Prostat salgı bezinde yer alan hücrelerin anormal ve kontrolsüz bir şekilde büyümesi prostat kanseri meydana getirir. Tedavi edilmediğinde tümör hücreleri kan damarları ve lenf sıvısı aracılığı ile diğer dokulara yayılır. Başta lenf düğümleri ve kemiklerini ilerleyen süreçte de karaciğer, akciğer ve diğer organları ele geçirir. Belirtileri uzun süre hissedilmez ve şiddetlendiğinde ise tedavi çıkmaza girebilir. Bu nedenle özellikle orta yaştaki erkeklerin rutin muayeneler için doktor kontrolüne gitmeleri önerilir. Doğru tedavinin belirlenmesinde hastalığın evrelerinin doğru tespit edilmesi oldukça önemlidir. Prostat kanserinin evrelendirilmesi ile kanserin yayılma derecesi tespit edilir ve hastalığın tedavisindeki en etkin yöntem belirlenir.
Evre 1: Genellikle kanserin tespit edilmediği birinci evre prostat kanserinde tümör hücreleri sadece prostat bezindedir.
Evre 2: Tümör hücrelerinin çoğaldığı ancak hala prostat bezinden dışarıya yayılmadığı evredir.
Evre 3: Kanserli hücreler prostat bezinin dışına çıkmıştır ancak lenf bezlerine yayılma gerçekleşmemiştir.
Evre 4: Tümör hücreleri prostat bezinin dışına çıkarak lenf bezlerine, kas dokularına ve diğer komşu organlara yayılmaya başlamıştır.
Prostat kanseri tedavisi
Prostat kanseri tedavisi, semptomların ağırlığına, önemine ve hastalığın evresine göre kişiye özel olarak düzenlenir. Hastalık hafif ilerliyorsa ve klinik açıdan herhangi bir öneme sahip değilse hastanın takibi yapılır. Hastanın sağlıklı beslenmesi sağlanarak fazla kilosu varsa yeterli ve dengeli bir beslenme programı ile kilo vermesi sağlanır. Düzenli egzersiz yapması ve alkol, sigara gibi zararlı maddelerden uzak durması önerilir. Kanser cerrahi müdahale yapılamayacak kadar ilerlediğinde ve prostat bezinin dışına yayıldığında hormon tedavisine başlanır. Prostat kanserinin sebebi olan androjen hormonunu baskılamak için prostat kanseri ilaçları kullanılır. Ancak kolesterolü yükseltmek, yağ kitlesini artırmak ve insülin direnci geliştirmek gibi yan etkileri olan bir tedavi yöntemidir. Prostat kanserinde radyoterapi kanser hücreleri organlara ve kemiklere yayıldığında ve cerrahi müdahale yapılamadığında hormon tedavisine destek için uygulanır. Prostat kanserinde kemoterapi ise hormon tedavisinin sonuç vermediği durumlarda uygulanır. Tümör hücreleri prostat bezinin dışına yayılmamışsa en uygun tedavi yöntemi cerrahi müdahale ile radikal prostatektomi uygulamasıdır.
