Polyvagal Teori
Psikiyatri profesörü Stephen Porges tarafından ortaya konan bu teori otonom sinir sistemine yeni bir bakış getirmektedir.
Otonom sistemi; sempatik (“kaç” ya da “savaş”), parasempatik (hayatta kalma mekanizması “don”) ve sosyal sinir sisteminden oluşmaktadır.
Porges, sosyal ilişkisellik olarak tanımladığı üçüncü mekanizmanın güvenlik hissi yaratmada ve sağlıklı komut belirlemede etkisi olduğuna değinir.
Kendimizi kötü hissettiğimizde havadan sudan konuşmak, cenazelerdeki anlamsız sohbetler, yüksek sesle şarkı söylemek “güvendesin bir tehdit varsa başa çıkabilirsin” mesajını Vagus’a (sosyal sinir sisteminin yer aldığı en uzun kranial sinir sistemi) verir.
Sosyal sinir sistemi, yeni doğanlar ile anneleri arasında çok önemli koruyucu bağ oluşturan mekanizmalardan (seslenme, işitme, görme teması, yüz ifadesi) oluşur.
Yeni doğan bebekler ten tene temas ve emme güdüsü ile anne bağları önceden kodlanmış olarak doğarlar. Ten tene temas ve dokunma ile kendini güvende hisseden bebeğin, anne ile kurulan bağ sayesinde korteksinin gelişimi olumlu etkilenmektedir.
Bebeğinizle ten tene temas, görme teması (yüz yüze) ve onunla konuşmanız kendini güvende hissetmesi için çok önemlidir. Bu süreç bebeğinizin yetişkinlik dönemini de etkilemektedir.
Porges’in de dediği gibi, “Güvende hissetmenin kendisi tedavidir.”