Oruç tutarken vücutta uzun açlık ile beraber metabolizma hızında düşme gerçekleşir. Önceki yazılarımda da size bunu açıkladım. Peki o kadar bahsetmiş olduğumuz metabolizma nedir?
Metabolizma, yaşamımızı sürdürebilmemiz için gerçekleşen tüm olaylardır.
Bunun içerisinde solunum, sindirim, boşaltım, büyüme, gelişme gibi olaylar bulunmaktadır. Şöyle düşünelim, bir firmada bölümlere göre müdürler bulunur. Üretim müdürü, satın alma müdürü, insan kaynakları müdürü gibi. Vücudumuzdaki bölümler de organizma olarak adlandıralım. Her müdür yaptığı iş karşılığında bir ücret alır. Vücudumuzu ayakta tutan organizmaların da metabolizmayı çalıştırabilmeleri için enerjiye ihtiyaçları vardır.
Vücudun ihtiyaçları dışarıdan alınmak zorundadır. Enerji olarak dışarıdan sağlıklı besinleri almalıyız. O besinlerin içindeki enerjiyi ortaya çıkarmak için ve uygun ortamı sağlamak için su ve oksijen almalıyız ki hepsi uygun şartlarda etkileşime girsin ve ihtiyacımız olan enerji açığa çıksın.
Metabolizmanın yıkım dediğimiz bir kısmı vardır. Yıkım kısmının sağlıklı olan tarafında fazla yağları yakmak yani kilo vermek de vardır. Artık biliyoruz ki çoğu kişi fazla olan kilosunu düşünüyor. Düşünülmesi gereken bir konu çünkü fazla kilo dünyada çok çeşitli ve en riskli hastalıklar ile ilişkili.
İçinde bulunduğumuz Ramazan Ayı’nda da kilo kontrolü sağlamak çoğumuzun isteği. Metabolizmamız ister istemez burada kendisini yavaşlatıyor. Aslında kilo kaybı için önemli görülen bu dönemin tam tersi etki gösterdiğini unutmamak gerekir. Metabolizma hızımızı bu dönemde en iyi şekilde tutmamız gerekmektedir. Bunun için metabolizmamızı en hızlı tutacak 6 madde sayacağım:
- Temiz hava almak: Yukarıda da açıklamış olduğum gibi oksijen olduğu sürece, solunum ile oksijeni aldığımız sürece yanma olayları gerçekleşir. Kendimizi dinç, mutlu hissetmek için de oksijen almak önemlidir. Kaslar oksijeni kullanır ve daha çok aktive olur. Aynı zamanda daha çok enerjiye ihtiyaç duyar ve yağları yakar.
- Su: Özellikle tüketilebilecek ortalama 7 saatlik tüketim zamanında mutlaka en az 10-12 bardak su tüketmeliyiz. Aksi halde enerjinin oluşabilmesi için mutlak gerekli olanı almadığımızda metabolizmamız yavaşlar.
- Kaliteli karbonhidratlar tüketin: Tam tahıllı ürünler, kuru baklagiller içerisinde sindirilmeyen karbonhidratları yani lifleri barındırır. Lifler mekanizmanın çalışmasını sağlar. Böylelikle hem bağırsak çalışması sağlanır hem de uzun süre toklukla ve daha az bir kalori ile tokluk sağlayıp kilo kaybına olumlu etki oluşturulur.
- Kaliteli proteinler tüketin: Özellikle uzun süre tokluk sağlamak için ve vücudumuzun temel yapı taşı olan proteinleri tüketmeliyiz. Bağışıklık hücrelerimiz, hormonlarımız gibi yapılar protein yapıdadır. Burada hormonlarımızın sağlıklı olması gerekmektedir ve uzun süre tokluk ile birlikte kilo kontrolü sağlamak mümkündür.
Özellikle; kolesterol, kalp, karaciğer problemi yoksa sahurda 1 adet yumurta, etlerden tavuk, balık, hindi gibi seçimler yapmak ve tekrardan kuru baklagilleri de protein anlamında tüketmemiz gerekmektedir.
- Kaliteli yağlar tüketin: Yağlar her zaman kilo aldırıcı olarak bilinir. Yağların her bir gramı 9 kaloridir. Her tür yağın fazlası iyi bir şekilde kilo aldıracaktır. Burada doymuş yağlardan özellikle kırmızı etten, margarinden, tereyağından olabildiğince uzak durmak ve bunların yerine sert kabuklu yemişler ve yağlı tohumlar, zeytinyağı, omg-3 yönü ile zengin balık tüketimi çok önemlidir. Hem bağışıklık sistemi için hem sağlıklı damar yapısı için hem de sağlıklı beyin gelişimi için sağlıklı yağlar çok önemlidir. Bununla birlikte yağları yeterli ve kaliteli tüketmek sağlıklı kilo kaybı için gereklidir.
- En az 30 dakika egzersiz: Dünya üzerinde 4 kişiden 1’i, Türkiye’de her 4 kişiden 3’ü yeteri kadar hareket etmiyor. Sosyal izolasyonda ve ev karantinasında olduğumuz bugünlerde hareket eksikliği hat safhaya çıkmıştır. Bundan dolayı iftardan 1-1,5 saat sonra 30 dakika hafif egzersizler bile sağlıklı bir metabolizma için ve iyi hissetmek için yapılmalıdır.
Tüm bu maddeler genel sağlık halini, gerek psikolojik gerek fizyolojik, oluşturmak için mutlaka gereklidir. Sağlıkla kalın.