Okulların açılacağı şu günlerde her ailenin kabusu çocuğunun başarısı olma ihtimali. Şikayetlerin başında ise “dikkat dağınıklığı” geliyor. Doğal olarak da aileleri çocuklarının okul hayatı ile endişelendirir durumda.
İlerleyen dönemde dikkat dağınıklığı çocukların hayatlarını oldukça olumsuz etkilemektedir. Telefon ve tablet kullanımı da dkkat dağınıklığını tetikler durumda. Genetik etkileri de eklediğiniz zaman ileriki yaşları da etkileyecek önemli bir sorunla karşı karşıya kalıyoruz.
Peki bu problemin çözümü var mı? Varsa neler?
Çocuklara verilecek sorumluluklar ve kazandırılacak alışkanlıklar ile bu durumun önüne geçilebileceğini belirten Avrasya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ersin Sarı çocuklarda dikkat dağınıklığıyla ilgili önemli bilgiler veriyor.
Dikkat dağınıklığını durup dururken ortaya mı çıkıyor?
- En temel sebeplerinden bir tanesi genetik durumlardır. Anne ya da babada dikkat eksikliği varsa; çocukta olma ihtimali de yüksektir.
- Doğum esnasında beynin dopamin sistemindeki bazı işlevlerin bozukluğu durumlarında da ortaya çıkabilir.
- Doğum sırasında beynin bir bölümünde meydana gelen (kanama, oksijensizlik…) çok küçük bir zarar bile bazı fonksiyonların yanlış işlemesine ve dikkat eksikliğine neden olabilir.
- Geçirilmiş olan enfeksiyonlar, beyin civarında oluşan tümörler de yine dikkat eksikliğini beraberinde getirebilir.
- Bazı psikolojik sorunlar da, yapılan iş üzerine dikkatin verilmesine engel olabilir.
- Elektronik cihazlar ile (Telefon, bilgisayar, tablet…) çok fazla vakit geçiriyorsa dikkat eksikliği sık olur.
Çocuğunuzu gözlemleyin, davranışlarını takip edin.
Ayrıntıları fark edemiyor, ödevlerinde ve yaptığı etkinliklerde basit hatalar yapıyorsa,
- Çocukla iletişim halindeyken sizi dinlemekte güçlük çekiyorsa
- Basit işleri yapmakta güçlük çekiyorsa,
- Zihnini yoracak işlemler yapmaktan kaçınıyorsa,
- Eşyalarını düzenli olarak kaybediyorsa,
- Unutkanlıkları fazlalaşmışsa,
- Yapması gereken işe başlamakta zorlanıyorsa,
- Çok çabuk sıkılıyor ve başladığı işi yarım bırakıyorsa, dikkat eksikliğinden söz edilebilir.
Nasıl başa çıkacağız?
- Tablet, telefon, bilgisayar gibi elektronik eşyalar ile geçireceği zamana sınırlama,
- Yaptığı herhangi bir işi bitirmesi ve sonunu getirmesi için onu yüreklendirmek,
- Dikkatini canlı tutacak aktiviteler yaptırmak,
- Sağlıklı ve dengeli beslendiğinden emin olmak,
- Düzenli uyku alışkanlığı edindirmek,
- Spor veya fiziksel aktivitelere yönlendirmek.
Ve tedavi süreci…
Dikkat eksikliğinde tedavi edilirken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Tedavi yöntemi belirlenirken; yaş, cinsiyet ve hastalığın derecesi önem arz etmektedir. Bununla beraber hiperaktivite ile beraber bulunan dikkat dağınıklıkları için daha farklı yöntemler uygulanabilir.
Tedavi yöntemlerinden biri ilaç tedavisidir. Kısa, orta ve uzun dönem olmak üzere, üç kategoride ilaç tedavisi toplanabilir. Daha net bir teşhis için, hastanın doktorla birkaç kez görüşmesi gerekebilir
Çocuklar için ilaçla tedavi daha farklı uygulanabilir. Bazı ilaçlar üç yaşından büyük, bazı ilaçlarsa altı yaşından büyük çocuklar için daha uygundur. İlaçların kullanımıyla beraber çocuklarda ki hiperaktivite sorununun da ortadan kalktığı söylenebilir. İlaçların ciddi bir yan etkisi olduğu görülmemiştir. Nadir de olsa bazı durumlarda kilo kaybı, baş ağrısı ve gerginlik gibi durumlar yaşanabilir.
Doğru teşhis önemli…
Bununla beraber dikkat eksikliği başka nedenlere de bağlı olabilir. Bu nedenler özenle araştırılmalı ve gerekenler yapılmalıdır. Ebeveynler, çocukta farklı sebeplerden kaynaklanan sorunların dikkat eksikliği olduğunu düşünebilir. Bu sebeplerle yanlış teşhis ve çocukta gereksiz yere ilaç kullanılması söz konusu olabilir. Çocuğun psikolojisi, davranışları ve nedenleri iyice araştırılmalı ve sorunun asıl sebebi tespit etmek gereklidir.
