Okullar uzun bir pandemi arasının ardından açıldı. Çocukların hem eğlenip hem öğrendikleri, bireysel vakit geçirebildikleri okullarına bir süre uzaktan eğitimle devam etmeleri ne yazık ki çocukların sosyal becerilerinin gelişimi için yetersiz olduğunun ve okulların yüz yüze eğitime başlamasının çocukların gelişimleri için çok önemli olduğunun altını çizen Anadolu Sağlık Merkezi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Pandemi süreci, yetişkinlerin dahi uyum sağlamakta güçlük çektiği günlük yaşamda yeni kurallara adapte olmayı ve sürdürmeyi gerektiren bir süreç. Özellikle çocuklar için pandemi ve beraberindeki kuralların okulda da uygulanacak olması zaman zaman bunaltıcı olabilir. Bu nedenle ebeveynlerin, pandemi sonrası okula uyum sürecinin normal okula uyum sürecinden daha uzun sürebileceğini unutmamaları ve okulların açıldığı ilk birkaç haftada sabırlı olmaları gerekiyor” açıklamasında bulundu.
Çocukların okulda bulundukları süre boyunca başkasından virüs bulaşma ve hasta olma korkusu hissedebileceklerini ve servis, toplu taşıma gibi araçlarla okula gitmek istemeyebileceklerini belirten Anadolu Sağlık Merkezi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Virüs nedeniyle ailesinden birini kaybeden veya ağır hastalık sürecine şahit olan çocukların bu olumsuz deneyimleri arkadaşlarıyla paylaşması diğer çocuklar için endişe verici olabilir. Virüs kaynaklı olmayan veya basit sağlık problemleri veya belirtilerin COVID-19’a benzetilmesi sonucu korkular yaşanabilir. Okulda arkadaşları hastalığa yakalanan çocuklar sonraki günler okula gelirken endişeli olabilirler. Ebeveynlerin tehditlerle çocuğun okula gitmesini sağlamaya çalışması da çocuğun daha da okuldan uzaklaşmasına sebep olabilir. Okul başladıktan sonra okullarda, personel veya öğrencilerde görülebilecek olan hasta kişilerle ilgili haberler, söylentiler çocukları okuldan uzaklaştırabilir” uyarısında bulunarak okula uyum süreci ile ilgili ebeveynlere şu önerilerde bulundu:
- Okulların açılması, ailelerin birçoğunu mutlu ederken bir yandan da kalabalık ortamlarda bulunan çocukların sağlığı ve kendis sağlıkları ile ilgili konularda kaygılarının artmasına neden oldu. Ebeveynlerin kaygıları çocukların da kaygılanmasına ve arkadaşlarıyla vakit geçirirken birtakım endişelere, pasif davranışlara hatta iletişim sorunlarına sebep olabilir. Bu problemler çocuğun yaşamı için geçici veya kalıcı olabilir. Anne babanın çocuğun okula başlaması ile ilgili endişeleri çocuğun duygu ve düşüncelerini etkileyecektir. Ebeveynler okulda tedbirlerin yeterli olduğunu çocuklara anlatmalı, eğer kendi endişeleri varsa okul yönetimi ile bu endişelerini mutlaka paylaşmalı.
- Ebeveynler çocukların hafta sonu veya kısa bir tatil sonrasında bile okula uyumda zorlanabildiğini unutmamalı ve bu geçiş sürecinde çocuğa destekleyici cümlelerle yardımcı olmalı. Okulu ve arkadaşlarını ne kadar özleseler de okulun ilk birkaç heyecanlı gününden sonra bu düzeni sürdürmek bir süreliğine çocuklar için zorlayıcı olabilir.
- Yüz yüze eğitime geçiş aşamasında ebeveynlerin çocuklarının yanında olduğunu ve onlara sabırla yaklaştığını hissettirmeli. Pandemi süreci nedeniyle okulda bazı kısıtlamaların ve önlemlerin olabileceği ve değişikliklere karşı hazırlıklı olması gerektiği anlatılmalı. Alınan önlemlerle güvende olduğu açıklanmalı, kontrolün çocuğun kendisinde olduğu vurgulanmalı.
- Onu endişelendirenlerin neler olduğunu sorun ve endişelerini önemsediğinizi hissettirin. Bu duyguların normal olduğunu açıklayın, duygularını paylaşmak istediği her zaman onu dinleyeceğinizi hatırlatın. Öğretmeninden veya okuldaki rehberlik biriminden destek alarak iş birliği içinde bu süreci daha sağlıklı atlatabilirsiniz.
- Uzun süredir evde olan çocuklar için tatil döneminden yüz yüze eğitim sürecine geçmek uyku düzeni açısından zorlu bir dönem olabilir. O nedenle okulun ilk gününden önce uyku düzeninizi oluşturun. Her zamanki yatış saatinden 1 saat erken diş fırçalama, pijama giyme, yatağa girme gibi uyku rutinlerinize başlamanız uykuya kolay geçiş için çocuğunuzu hazırlayacaktır.
- Çocuğunuzun ilk okul deneyimi olacaksa ona okulun nasıl bir yer olduğunu, arkadaşları olacağını ve neler yapacaklarını, öğretmeninin ona nasıl destek olacağını anlatacağınız bir konuşma yaparak onu mutlaka hazırlamalısınız. Bir problem olduğunda kimlere ulaşması gerektiğini ve siz okulda olmasanız bile ona destek olacağınızı anlatmalısınız. Çocuğunuz pandemi dönemi öncesinde de okula gidiyorsa onunla okula hazırlık amaçlı yaptığınız sohbetlerinizde mutlaka yeni düzenin farklı olduğunu vurgulamanız, pandemi sürecinde okulda nelerin farklı olacağını kısaca anlatmanız faydalı olacaktır. Çocuklar için okulda tedbirleri sürdürmek zaman zaman sıkıcı ve gereksiz olarak yorumlanabilir. Tüm önlemlerin onların ve tüm arkadaşlarının sağlığı için ne kadar önemli olduğunu, bunun dikkatle sürdürülmesi gereken bir sorumluluk olduğunu hatırlatmalısınız.
- Ebeveynlerin, çocukların okula başladığı dönemde iş yerlerine dönmeyecek olmaları çocukların zihninde “Virüs var, onlar evden çalışmaya devam ederken ben neden okula gidiyorum?” gibi sorulara ve okula gitmek istememelerine neden olabilir. Evden çalışmaya devam edecek olan anne ve babalar çocuklarına mutlaka bu konuda açıklamalar yapmalı ve onları rahatlatmalılar.
Çocuklar endişelerini öğretmeni veya arkadaşları ile daha kolay paylaşabilir. Ebeveynler her okul gününden sonra çocukları ile kısa süreli olmak şartıyla günü değerlendirdikleri keyifli bir sohbet organize edebilir, duygularını, onu üzecek veya endişelendirecek bir durumun olup olmadığını sorabilirler. Ailedeki her bireyin kısaca gününden bahsettiği konuşmalar aile bağlarını güçlendirir ve aile içi iletişim için destekleyicidir. Bu gibi kısa değerlendirmelerle ebeveynler sorunlara büyümeden müdahale edebilirler.
