Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastasını Değerlendirmede Uygulanabilecek Testler
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) değerlendirilmesi, tanı konması asıl olarak psikiyatrik ayrıntılı muayene ile olur. OKB’nin şiddeti, hastanın işlevselliğine etkisi ve hangi alanlarda etkilediği araştırılmalıdır. Hastayı değerlendirmek için bu anlamlarda en yaygın kullanılan ölçek, Yale-Brown obsesif kompulsif ölçeğidir (Y-BOCS). Bu klinisyen tarafından uygulanan yarı yapılandırılmış bir ölçektir. Hastaya ve durum ile ilgili bilgi verebilecek bir yakınından da bilgi alarak uygulanabilir. Obsesyon ve kompulsiyonların şiddeti, bunlar için harcanan zaman, engelleme, bunların oluşturduğu sıkıntı, direnç ve kontrol olmak üzere hastalığın çeşitli boyutları değerlendirilir. 16 puan ve üzerinde olanlar OKB olarak değerlendirilir. Eğer ölçek uygulanmıyorsa hastanın bir günde obsesyon ve kompulsiyonlar ile ne kadar zamanının geçtiği, obsesyonlardan kaçınmak, kompulsiyonlara direnç göstermek için ne kadar çaba harcadığı kaydedilmelidir. Hastalığın başlangıç yaşı, hastalığın gidişatı, geçmiş tedavi öyküleri, kullanılan ilaçlar, fayda ve yan etki görülen ilaçlar, psikoterapi öyküsü, ailenin yaklaşımı, psikososyal stresörler, hastalığın hangi yaşam alanlarını, nasıl etkilediği araştırılmalıdır. Hastalar ayrıca eş tanılı psikiyatrik hastalıklar ve eş tanılı diğer tıbbi hastalıklar anlamında değerlendirilmelidir. Özelikle intihar düşüncesi, intihar planı açısından önemle değerlendirilmelidir.
OKB’nin değerlendirme sürecinde; OKB’nin tetiklenmesi ile ilgili biyolojik faktörlerin atlanmaması önemlidir. Çoğu kez hastanız doktorunuza gittiğinde açısından risk görülüyorsa araştırmalar yapılmış olacak ya da yapılacaktır zaten. Bunlar nelerdir? Dirençli bir OKB tablosu var ise ya da geçmiş bir kafa travması öyküsü, baş ağrısı vs var ise Kranial MR ile incelenebilir. Biokimyasal açıdan tiroid fonksiyonları, B12 vitamini, D vitamini, magnezyum, folik asit, anemi incelenmeleri yapılabilir. Yine dirençli durumlarda otoimmun incelemeler yapılabilir. Tabloya nörolojik semptomlar eşlik ediyorsa nöroloji konsültasyonu istenebilir. Kadın hastalarda menstürasyon düzeni öğrenilmeli, bir düzensizlik var ise kadın doğum yönlendirilmesi yapılabilir. Daha çok çocuklarda olmakla birlikte hastanızın OKB belirtileri vücutta bir enfeksiyon sonrası (özellikle beta hemolitik streptokoklar) oluştu ve tik bozukluğu ile birlikte çıktı ise bu konuya yönelik araştırma ve tedavi yapılmalıdır.
