Obezite ve Kanser ( Meme, Rahim, Kolon, Prostat, Böbrek kanserleri )
Obezite ‘vücutta aşırı yağ artımıyla (kilo alımı) ortaya çıkan, çevresel etkilerle tetiklenen genetik zeminli kronik bir hastalıktır.
BMI (kg/m²); yaygın olarak erişkinlerdeki fazla kilolu ve obezite sınıflandırılmasında kullanılan basit bir endekstir.
BMI
25.0-29.9 hafif kilolu
30.0-34.9 1º şişman
35.0-39.9 2º şişman
≥40 3º şişman
(İnteraktif hesaplamalar sekmemizden BMI değerinizi hesaplatabilirsiniz)
Kanser ise günümüzün en önemli sağlık sorunlarından birisidir. Tanı ve tedavi yöntemindeki gelişmeler, sağlık kuruluşlarından yararlanma imkânlarının artması, diğer hastalıkların tedavisindeki gelişmeler ve buna bağlı ortalama yaşam süresinin uzaması gibi çeşitli nedenlerle kanserin önemi günümüzde giderek daha da artmakta, her yıl daha çok sayıda kanserli hastaya tanı konabilmektedir.
Artan BMI bulaşıcı olmayan hastalıklar için önemli bir risk faktörüdür.
· Kardiyovasküler hastalıklar (özellikle kalp hastalığı ve inme)
· Diyabet
· Kas-iskelet hastalıkları (özellikle osteoartrit)
· Bazı kanser türleri (endometrial, meme ve kolon)
ABD’de kanser ölümlerinin erkeklerde %14, kadınlarda ise %20’sinin obezite ile ilişkili olduğu gösterilmiştir.
Obezite ile erkeklerde; kolon, rektum, pankreas, mide, böbrek, safra kesesi, prostat kanser riski; kadınlarda ise mide, kolon, böbrek, safra kesesi, meme, endometrium (rahim), over ve serviks kanserleri riski artmaktadır.
Obezite-meme kanseri; Kalça ve karın bölgesindeki yağlanma arttıkça kanser oluşma riski de artmaktadır. Obezitenin meme kanseri riskini arttırması, menopoz sonrası artan östrojen hormonunun etkisiyle oluşmaktadır. Ayrıca obez olan bireylerde tümör daha geç fark edilmektedir.
Obezite-rahim kanseri; Şişman bireylerde östrojen ve insülin seviyelerinin fazla olması ile birlikte rahim kanser riski de artmaktadır.
Obezite-kolon kanseri; Fazla BKI değerine sahip kadın ve erkek bireylerin kolon kanserine yakalanma riski yüksektir. Obez bireylerde yüksek insülin ve insüline bağlı büyüme faktörleri tümör gelişimini artırabilmektedir.
Obezite-prostat kanseri; Erkek bireylerde BKI artması sonucu leptin hormonu, insülin ve IGF-1’nin yükselmesi hastalık oluşma riskini artırmaktadır.
Obezite-böbrek kanseri; Normal kilolu bireylerle obez kadınlara göre böbrek kanseri oluşma riski 2 ile 4 kat daha düşük bulunmuştur.
Obezite kansere neden olan risk faktörüdür. Bunun için bir takım önlemler alınmalıdır.
Şişmanlık önlenmelidir.
Fazla yağlı besinlerden uzak durulmalıdır.
Yağlardan gelen enerji toplam alınması gereken enerjinin maksimum %30’u olmalıdır. Doymuş yağ tüketimi sınırlandırılıp, bitkisel sıvı yağ tüketimi tercih edilmelidir.
Günde en az 400 gram posalı (lifli) besinler(sebze, meyve, kurubaklagil, tahıl) tüketilmelidir.
Süt ve süt ürünleri yarım yağlı tercih edilmelidir.
Tuz içeriği yüksek olan besinlerden (turşu, salamura besinler) uzak durulmalıdır.
Alkol ve sigara kullanılmamalıdır.
Sucuk, salam, sosis gibi besinler çok fazla tercih edilmemelidir.
Düzenli fiziksel aktivite yapılmalıdır.
Ana öğün tüketimi kadar ara öğün tüketimine de özen gösterilmelidir.
Su tüketimi artırılmalıdır.
