Multipl skleroz (MS) genetik olarak yatkın bireylerde çevresel faktörlerin tetiklemesi ile ortaya çıkar. Beynin ve omuriliğin beyaz cevheri dediğimiz bölgede, sinir kılıflarına karşı vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu yanıt tahribata neden olur. Bu tahribat sonucu beynin ve omuriliğin beyaz cevherindeki değişik bölgelerde plak adını verdiğimiz lezyonlar oluşur.
MS kadınlarda, erkeklere göre daha sık rastlanır; özellikle 20-40 yaşları arasında görülür. Belirtileri plakların beyin ve omurilikte rastlandığı bölgelere göre değişir. Güçsüzlük, uyuşukluk ve his kusurları, denge bozuklukları, görme bozuklukları ve konuşma bozuklukları gibi belirtilerle ortaya çıkar. Bu belirtilerin sadece biri veya bir kısmı birlikte görülebilir. Başlangıçta ortaya çıkan tahribat, beynin kendini tamir etmesi sonucu düzelebilirken, yıllar içerisinde artık tam düzelmeler olmayabilir. Bazı hastalarda erken dönemde de düzelme tam olmayabilir ve hastada bazı şikâyetler kalıcı hale gelebilir. MS hastalarının %85’inde klinik şikâyetler tam ya da kısmen düzelirken, geri kalanında sürekli bir kötüleşme hali ile seyredebilir.
MS tanısı hikâye, muayene ve beyin MR’ında MS plaklarının görülmesiyle konur. Belden sıvı alma (LP) MS hastalarında tanıya yardımcı en önemli testlerden biridir.
Günümüzde MS tedavisi, tıbbın en fazla gelişme görülen alanlarından biridir. Hastalığın seyrini değiştirici tedaviler günümüz için artık mümkün olabilmektedir. Tedavisi uzun sürer. Atak dönemlerinde değişen süreler ile kortizon tedavisi verilir.
