Ms (multiple skleroz)
Multiple Skleroz kronik bir merkezi sinir sistemi hastalığıdır. Sinir liflerinin etrafindaki koruyucu kılıfın (miyelin kılıfı) etkilenmesi sonucu oluşur. Kılıfın hasar gördüğü yerlerde oluşan sertleşmiş alanlara “plak” denir. Plaklar, sinir sisteminin pek çok yerinde oluşabilir ve sinir iletimini engellerler.
MS genellikle genç insanların hastalığıdır. Hastaların yaklaşık 2/3’ünde ilk belirtiler 20-40 yaş arasında ortaya çıkar. Ekvatordan uzaklaşıldıkça hastalığın sıklığı artmaktadır. Türkiyede görülme sıklığının 100.000’de 30-50 arasında olduğu tahmin edilmektedir.
Ailelerinde MS olan bireylerin MS’ e yakalanma eğilimi normal kişilerden yüksektir.
MS’in nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Çeşitli nedenler(önceden geçirilmiş viral enfeksiyonlar, beslenme alışkanlıkları, vücudun savunma mekanizmasındaki bozukluklar) öne sürülmektedir. Bugün için MS oto-immüm bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Yani vücut kendi dokularına karşı antikor yapmaktadır. vücudun kendi bağışıklık sisteminin neden olduğu bir hastalık olduğudur.
MS belirtileri hastadan hastaya değişiklik gösterebilir. Belirtiler arasında karıncalanma, uyuşma, duyu kaybı, denge bozukluğu, çift görme, görmede bulanıklaşma, konuşmada bozulma, idrar yapamama, kol veya bacaklarda kuvvetsizlik sayılabilir.
Önceden anlaşılamayan bir nedenle ortaya çıkan ve en az 24 saat devam eden yeni bir nörolojik şikayet “atak” olarak adlandırılır. İki atak arasında en az 1 ay olmalıdır. Bir ay içinde olan tüm olaylar aynı atağın parçası olarak kabul edilir.
Seyir olarak hastalığın 4 tipi vardır:
1- İyi huylu MS(Benign)
2- Tekrarlayan ve düzelen tip(Relapsing- Remitting)
3- Birincil ilerleyen (Primer Progresif)
4- İkincil ilerleyen (Sekonder Progresif)
MS tedavisi günümüz için koruma ve önleme tedavisi şeklindedir. Atak tedavisi için “kortizon” grubu ilaçlar kullanılır. Bunların yanısıra bağışıklık sistemini baskılayıcı bazı ilaçlar da kullanılabilir. Atakların ortaya çıkmasını önlemek üzere yeni ilaçlar geliştirilmiştir. Bu ilaçlar enjeksiyon şeklinde uygulanır. Tablet formları henüz bulunmamaktadır,tedavisinde cerrahinin yeri yoktur. MS hastalığının cerrahi bir yanı yoktur. Fizik tedavi ve rehabilitasyon, MS hastanın yaşam kalitesi için son derece önemlidir.