İdrar kesesi olarak da bilinen mesane, böbrekten süzülen ve idrar yolları yani üreterler aracılığı ile gelen idrarın depolanması ile görevli bir organdır. Kasılıp gevşeyerek idrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlayan mesanenin iç yüzeyi özel bir hücre tabakası ile kaplıdır. Bu tabaka idrarın tahriş edici etkisinden mesaneyi korumakla görevlidir.İdrar kesesi olarak da bilinen mesane, böbrekten süzülen ve idrar yolları yani üreterler aracılığı ile gelen idrarın depolanması ile görevli bir organdır. Kasılıp gevşeyerek idrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlayan mesanenin iç yüzeyi özel bir hücre tabakası ile kaplıdır. Bu tabaka idrarın tahriş edici etkisinden mesaneyi korumakla görevlidir.
Mesane kanseri nedir?
Dünya genelinde oldukça yaygın bir kanser türü olan mesane kanseri erkeklerde kadınlardan daha sık görülür. Her yaş grubunu etkileyen kanser çeşidi, genellikle erişkinlerde daha sık rastlanır. Alt karın bölgesinde yer alan mesanenin duvar kısmındaki ürotelyal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasına mesane kanseri denir. Anormal şekilde büyüyen hücreler ölmelerini engelleyen bir mutasyona uğrar ve birikerek tümör oluşturur. Genel olarak erken evrelerde teşhis edilebilen mesane kanseri tedavi edilebilir ancak mesane kanseri olanlar tekrarlama riski nedeniyle tedaviden sonra takip edilmelidir.
Mesane kanseri nedenleri
Mesane kanserinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak belirtilen durumların mesane kanserine neden olabileceği düşünülmektedir:
- Parazit enfeksiyonları
- Mesane iç duvarının tahrişi
- Kimyasal maddelere maruz kalmak ve özellikle kimyasallar ile çalışılmayı gerektiren işlerde çalışmak
- Sigara ve diğer tütün mamulleri
- Geçmişte radyoterapi uygulamalarına maruz kalmak
- Ailede mesane kanseri öyküsü
Mesane kanseri belirtileri
Mesane kanserinin en yaygın belirtisi idrarda kan(hematüri), alt karın bölgesinde ağrı ve idrar yaparken hissedilen ağrıdır. İdrarın rengi parlak kırmızıdan koyu kahve rengine kadar değişiklik gösterebilir. Bazı vakalarda idrar renginde bir değişiklik gözlenmemesine rağmen idrarın mikroskobik incelenmesinde kan tespiti mümkündür. Diğer mesane kanseri belirtileri:
- Sık idrara çıkma, idrar kaçırma ya da idrar hissi olmasına rağmen idrarını yapamama
- Sırt ve bel ağrısı
- İştahsızlık ve buna bağlı olarak gelişen istemsiz kilo kaybı
- Anemi
- Cinsel ilişki sırasında acı
- Halsizlik, isteksizlik
Mesane kanseri teşhisi
Mesane kanserinin teşhisinde sistoskopi, idrar sitolojisi, görüntüleme testleri, fiziksel muayene ve hastanın geçmişi göz önüne alınır. Sistoskopi işlemi doktor tarafından sistoskop adı verilen ve üretranın içine yerleştirilen dar ve küçük bir tüp yardımıyla yapılır. Doktor bu tüp aracılığı ile üretra ve mesaneyi değerlendirir. İdrar sitolojisi işlemi ise idrardan alınan örneklerin kanser hücresi var olup olmadığının anlaşılması için mikroskop altında incelenmesidir. Bunlara ek olarak bilgisayarlı tomografi ve retdograd pyelogragi gibi görüntüleme testleri hastanın üriner sistem yapısının incelenmesine izin vererek mesane kanserinin saptanmasına yardımcı olur.
Mesane kanserinin evreleri
Mesane kanseri evreleme, kanserli hücrelerin büyüme hızına ve etrafındaki dokulardan farklılaşma seviyesi değerlendirilerek yapılır. Evreleme aynı zamanda mesane kanseri hangi organlara sıçrar sorusunun da cevabıdır.
- Evre: Erken evre olarak bilinen bu evrede tümör hücreleri mesanenin iç zarında yer alır.
- Evre: Tümör hücreleri mesanenin iç zarından mesane duvarına geçer.
- Evre: Bu evrede tümör hücreleri mesane duvarından kas dokusuna yayılır.
- Evre: Tümörlü hücreler kas dokusundan mesane etrafını çevreleyen yağ dokusuna geçer.
- Evre: Son evre olarak da bilinen bu evrede tümör hücreleri karın ya da pelvik duvarına, prostat ya da lenf düğümlerine, akciğer, kemikler, karaciğer, vajina, rektum ve idrar yollarına kadar ilerleyebilir.
Mesane kanseri tedavisi
Mesane kanserinin tedavi yöntemine hastanın yaşı, genel sağlık durumu, tümör hücrelerinin tipi, kanserin evresi değerlendirilerek karar verilir.
Cerrahi müdahale: Birçok vakada diğer tedavi yöntemleri ile ya da sadece tümörlü hücrelerin cerrahi yöntemle çıkarılması işlemi uygulanır.
Kemoterapi: Mesanede oluşan tümörlü hücreleri öldürmek için ilaçların kullanıldığı kemoterapi cerrahi işlemden önce ya da sonra da uygulanabilir.
Radyasyon terapisi: Kanserli hücreleri yok etmek için yüksek enerjili X ışınları kullanılır. Radyoterapi adı verilen bu işlem; bazen cerrahi işlemden önce ya da sonra, bazen de kemoterapi tedavisi ile veya yalnız olarak uygulanabilir.
