-Meme kanserinin nedeni nedir ?
Meme kanserinin nedeninin tam olarak bilinmemektedir. Ancak burada, kalıtım, beslenme şekli, sosyo-ekonomik durum, regl durumu, doğumlar, doğum kontrol hapları gibi birçok faktörden bahsedilebilebilir. Meme kanserinde erken tanı yaşamı etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Erken tanı sayesinde günümüzde meme kanserinden ölümler yarıya inmiştir. Memenin korunmasına ve daha kaliteli yaşama olanak sağlaması, erken tanıyı daha da önemli hale getirmektedir.
– Meme kanseri en çok kimlerde görülür ?
Meme kanseri kadınlarda erkeklere oranla çok daha fazla görülür. Her 10 kadının birinde meme kanseri görülür. Kadınlarda en yüksek risk altında olanlar ;
* Yaşın ileri olması ( 45-55 yaş arası en sık görülen yaş aralığıdır. Yaş ilerledikçe görülme sıklığı artar ),
* Annede 50 yaş altında meme kanseri görülmesi veya annenin her iki memesinde de meme kanseri olması,
* Hiç doğum yapmamış olmak veya ilk doğumunu 35 yaşın üstünde yapmak ( 20 yaş altında doğum yapanlarda meme kanseri daha az görülür ),
* Emzirememek,
* İlk adetin 12 yaş altında görülmesi,
* Geç menapoza girmek ( 55 yaş üstü ),
* Menapoz sonrası dönemde gelişen şişmanlık,
*Yumurtalık yada rahim kanseri olanlar,
* Beslenmede doymamış yağların aşırı kullanımı ( margarinler )
– Meme kanserinin belirtileri nelerdir ?
* Memede ele gelen kitle, şişlik,
* Meme derisinde çöküntü ( retraksiyon )
* Meme derisinin portakal kabuğu görünümünü alması,
* Meme derisinde veya meme başında egzemaya benzeyen iyileşmeyen yaralar,
* Meme başından kanlı akıntı gelmesi,
* Meme başının içeriye doğru çökmesi,
* Memenin boyutlarında küçülme yada büzülme,
* Meme uçlarının içe dışa veya yukarıya doğru kıvrılması,
* Koltuk altında ele gelen şişlik.
– Hastalar kendi kendilerini muayene edebilirler mi ?
Memedeki lezyonların saptanmasında kadınların kendi memelerini muayene edebilmeleri çok önemlidir. Meme kanserinin erken bir dönemde teşhis edilmesini sağlar ve dolayısıyla tedavide başarı şansı artar. 20 yaşından büyük kadınlar her ay kendileri meme kontrollerini yapmalıdırlar. En uygun zaman adet bitiminden sonraki 2. ve 3. günlerdir. Bu dönemlerde memelerde şişme ve hassasiyet çok daha düşüktür. Menapoza girmiş kadınlar ise muayene için her ayın ilk günü gibi bir günü seçebilirler. 40 yaşın üstündeki kadınlar yılda en az 1 kez mamografi ile kontrol yaptırmalıdırlar.
– Meme hastalıklarında en uygun tedavi yöntemi nedir ?
Meme hastalıklarında en uygun tedavi yönteminin seçilmesi ancak hastalığa doğru ve kesin bir tanı koyulması ile mümkündür. Doktor veya hasta tarafından memede bir lezyon tes pit edildiği zaman her şeyden önce bu lezyonun tabiatının kesin bir şekilde anlaşılması gerekir. Bu da hastanın durumunun iyi değerlendirilmesi ve kesin tanı konulması ile gerçekleşir. Şüphesiz yapılan çalışmalarda en büyük görev hastayı ilk defa gören ve muayene eden hekime düşmektedir.
Kesin tanıya kadar memede saptanan her lezyonun kanser olabileceği olasılığı akıldan çıkarılmamalıdır.
Meme kanserinin erken evrede saptanması büyük ölçüde mamografik tarama ile mümkün olmuştur. Tarama programları yaygınlaştıkça saptanan nonpabl yani ele gelmeyen erken evre meme kanseri sayısı da giderek artmaktadır.
Meme kanserine erken dönemde tanı koyabilmek için gelişmiş ülkelerde 40 yaş üstü kadınlarda yıllık mamografi takipleri yapılmaktadır.
Meme kanseri tespit edilmiş hastaların kanserin boyutuna göre, tedavi yöntemleri değişmektedir. Erken dönemde gelen hastaların tedavisinde memesinin tamamı alınmamakta, sadece tümörlü kısım etrafındaki sağlam doku ile çıkartılmaktadır.
Eğer koltuk altında yayılma varsa, tedaviye radyoterapi veya kemoterapi ilave edilmektedir.
Prof. Dr. Hasan Taşçı
Genel Cerrahi Uzmanı
