Diyetisyen Muhammed Şahin konu hakkında bilgiler verdi.
En özel ibadetlerimizden biri olan kurban bayramı bizlere paylaşmayı öğreten gerçekten idrak ettiğimizde bizleri birbirimize ve Allah’a yakınlaştıran çok güzel bir ibadet.
Tabi ki her özel günde olduğu gibi kurban bayramında da sağlığımız açısında dikkat etmemiz gereken çok önemli noktalar var hadi birlikte inceleyelim.
Kurban etinin tüketim vakti ne zamandır?
Ülkemizde genelde kurban kesilir kesilmez birkaç saat içerisinde tüketmek gibi bir alışkanlık var ama bu anlamda daha sağlıklı ve daha lezzetli bir tüketim yapabilmek adına etimizi en azından 24 saat kadar dinlendirmeliyiz. Neden dinlendirmeliyiz çünkü taze ette ölüm katılığı dediğimiz bir sertlik vardır ve bunun geçmesi için etimizi 24 saat kadar uygun koşullarda yani buzdolabında bekletmeliyiz. Bu dinlendirme sonrası pişireceğiniz et hem çok daha yumuşak hem de çok daha lezzetli olacaktır.
Bayramda et tüketirken nelere dikkat etmeliyiz?
Her besinde olduğu gibi ette de uygun muhafaza ve pişirme yöntemleri çok ama çok önemli kurban bayramı bu sene sıcak aylara denk geldiği için eti saklama koşullarının önemi bir tık daha artıyor. Hemen her besin bakteriyel olarak bozulma potansiyeline sahiptir ve bu potansiyel etlerde çok daha fazladır bu sebeple 0-4 derece arası buzdolabında uygun şekilde muhafaza ettiğimiz etimizi sağlıklı pişirme tekniği (haşlama, fırında veya ızgara en ideal olanlar) pişirip yanında muhakkak çiğ sebze yani salata ile birlikte tüketerek hem sağlıklı hem de lezzetli bayram sofraları oluşturabiliriz.
Peki ne kadar et tüketmeliyiz ve etin kalorisi nedir?
100 gram eti kalorisi yağlılık durumuna göre 150-250 kalori arasında değişmektedir. Et kaloriden bağımsız olarak da çok değerli bir besindir çünkü içinde vücudumuzun ihtiyaç duyduğu ve vücudumuzun yapıtaşı olan çok önemli proteinler ve amino asitler içerir.
Kişiden kişiye cinsiyet, yaş, iş durumu, güncel kilo vb değerlere göre herkesin et ihtiyacı farklıdır bu sebeple kişiler az önce bahsettiğim durumları da göz önünde bulundurarak et tüketimlerini belirleyebilirler. Burada küçük bir uyarıda da bulunmak isterim her ne kadar et çok değerli bir besin olsa da aşırı tüketiminden kaçınmalıyız tüketim miktarı kişiden kişiye değişse bile tüketim sıklığı haftada 2 olacak şekilde ayarlanmalı ve muhakkak haşlanmış veya fırında kendi yağı ile pişirilmeye dikkat edilmeli.
Mangalda et tüketirken nelere dikkat etmeliyiz?
Bu yazının belki de en can alıcı kısmındayız malum bayramla beraber hem tatil hem de piknik sezonu. Mangalda et pişirmek doğru teknikler kullanılırsa sağlıklı bir tercihti baştan bunu söyleyebilirim. Eti pişireceğiniz ateşi özenle hazırlanması ve muhakkak köz halini alması gerekir alevlerle et pişirilmez köz olması lazım bu bir. Ayrıca çok yüksek ısı olduğu için eti ateşe çok yaklaştırmadan pişirmeliyiz yani köz ve et arasında en az 10-15 cm aralık olmalı aksi takdirde etiniz yanar ve o siyah kısımlar kanserojenik bileşiklerdir ve yenilmemelidir.
Pişirmeden önce ise daha yumuşak ve lezzetli olması için marinasyon (terbiye) işlemini tabi tutmanızı ise şiddetle tavsiye ederim. En sık kullanılan ve en ideal marinasyon malzemeleri süt, sirke ve zeytinyağıdır.
Et sonrası hangi tür tatlılardan yemeliyiz?
Bana sorarsanı et sonrası tatlı yemeyin çok net.
Ama bayram ve tatlı da tüketmek istiyoruz diyenler için şöyle özetleyebilirim. Bir kere yemekten sonra olmasın. Çok aç veya çok tok olmadığınız zaman dilimlerine tatlıyı eklerseniz daha iyi olacaktır. Tatlı çeşidine gelince şeker yükü ne kadar az ise o kadar iyi bu anlamda sütlü tatlılar ve özelikle mevsim ile ilgili olarak dondurma ön plana çıkıyor bayram süresince 2-3 porsiyon tatlıyı geçmemenizi tavsiye ederim.
Bayramda beslenme önerileriniz nelerdir?
Malum obezite ve beslenmeye bağlı bir çok sağlık parametresi almış başını gidiyor bu sebeple ağzımızdan giren lokmanın çeşidi miktarı sıklığı gün geçtikçe daha önemli hale geliyor. Örneğin obezite yani aşırı kilo problemi nüfusumuzun %30 dan fazlasını etkisi altına almış durumda bir o kadar da obez olmayan ama kilosu yüksek olan kişileri de hesaba kattığımızda nüfusun %60 tan fazlası kilo probleminden muzdarip. Bu gerçekten korkunç bir sayı ve maalesef artmaya da devam ediyor. Bu minvalden baktığımızda beslenmenin önemi ve alışkanlıklarımız çok önem kazanıyor.
Ben burada bayramdan ziyade genel bir öneri yapmak isterim ve en son bayrama dair bir öneriyle de bağlayacağım cümlemi. Neden genel bir beslenme önerisi vermek istem sebep şu; beslenme sadece bayramda uyguladığımız bir şey değil yaşamımız boyunca beslenmek durumundayız ve ömür boyu sürecek olan bu meselede belli başlı doğru alışkanlıklarımız olursa sağlıklı bir yaşam sürebiliriz.
Bu minvalde herkesin dikkat etmesi gereken 5 madde şöyle;
-Bağırsak ve sindirim sistemi ve vitamin açısından sebze ve meyve tüketimi çok önemli
-Yine sindirim sitemi ve enerji açısından tam tahıllı ve kuru baklagilli beslenme tavsiye edilir
-Yeterli protein için hayvansal kaynaklı besin tüketin (et-yumurta-yoğurt)
-Her şey suyun içinde gerçekleşir yeterli miktarda su için
-Genel olarak rengarenk beslenmeye ve tabağınızda ya da günün sonunda bu çeşitlerden birkaçını tüketmiş olun. Bayrama özel kısma gelince zihninizi değil vücudunuzu dinleyerek tüketim yapın lütfen bayramda sınırlar belki bir miktar aşılabilir ama sonrasında muhakkak bir arınma ile hayatınıza devam edin.
