Küçük çocuklarda obezite riski neden olur? Nasıl korumalıyız?
Uzman Diyetisyen Aslıhan Küçük Budak konu hakkında bilgiler verdi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün en önemli halk sağlığı sorunlarından biri olarak tanımladığı obezite, tüm dünyada çocukluk çağında da büyük bir artış gösteriyor. Obez çocukların büyük bir kısmı yaşamlarına obez yetişkinler olarak devam ediyor ve obezitenin neden olduğu tip 2 diyabet, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarına yatkın hale geliyorlar. Çocuklarda obezite gelişmesinde genetik faktörler de etkili olsa da yanlış alışkanlıkları barındıran yaşam tarzının payı çok daha büyük. Peki nedir bu çocuklarımızı obez yapan yanlış alışkanlıklar?
Hareketsiz yaşam
Değişen yaşam koşulları ve şehir hayatı çocukları hareketsiz bir yaşam sürmeye itiyor. Çocukların özgürce hareket edebilecekleri alanlarının olmaması, ulaşım imkanlarının artmasıyla bir yerden bir yere yürüyerek gitme alışkanlıklarının kaybolması, televizyon, tablet, bilgisayar gibi teknolojik aletlerle fazla zaman geçirmeleri sonucu günlük fiziksel aktiviteleri oldukça kısıtlanıyor ve obez olma riskleri artırıyor. Obezite sorununun çözümü veya önlenmesi için atacağınız en etkili adımlardan biri çocuğunuzu keyif alabileceği bir spor dalına yönlendirmek olacaktır.
Yanlış beslenme alışkanlıkları
Obezitenin en önemli suçlularından bir tanesi yüksek yağlı ve şekerli, besin içeriği açısından fakir bir beslenme şeklidir. Reklamlar, ilgi çekici ambalajlar, kullanılan katkı maddeleri, yüksek miktarda şeker ve yağ içeren gıdaların yarattığı lezzet algısı nedeniyle çocukların büyük bir kısmı cips, kraker, kek gibi işlenmiş gıdaları sıklıkla tüketiyor. Bunlar yerine evde yaptığınız sağlıklı atıştırmalıkları çocuğunuza sunmanız bu gıdaların tüketiminin azalmasına katkı sağlayabilir. Aynı zamanda, yapılan birçok çalışmada şekerli içecek tüketimiyle çocukluk çağı obezitesi arasında ilişki saptanmıştır. Hazır meyve suları, kola, gazoz, hazır çikolatalı sütler gibi yüksek şeker ve kalori içeren içecekler yerine su, ayran, süt gibi içeceklerin içilmesi teşvik edilmelidir.
Uygun rol modelin olmaması
Çocuğunuz sergilediğiniz her davranış gibi beslenme şeklinizi de örnek alır. Anne ve babası sürekli olarak fastfood tüketen, meyve ve sebze yemeyen, şekerli içecekleri bağımlılık haline getiren çocuklar da yanlış beslenme alışkanlıkları edinir. Çocuğunuzun obez olmasını istemiyorsanız; taze sebze ve meyvelere, yumurta, balık, tavuk gibi sağlıklı protein kaynaklarına, kahverengi pirinç, tam buğdaylı makarna ve tam tahıllı ekmek gibi tam tahıllara, süt, yoğurt gibi kalsiyum kaynaklarına mutfağınızda yer açmalı, sağlıklı yemekler hazırlamaya zaman ayırmalı ve masaya ailecek oturmalısınız.
Uykusuzluk
Çocuklarda uyku düzeninin oturtulamaması da obezitenin nedenlerinden biri olabilir. Yeterli uyku tokluk sinyali veren leptin hormonunun artmasına, açlık sinyali veren ghrelin hormonunun ise azalmasına neden oluyor. Çocuğunuz 6-12 yaş aralığında ise 9-12 saat, 13-18 yaş aralığında ise 8-10 saat uyuduğundan emin olun.