Kronik bronşit, akciğerdeki bronş tüplerinin zarlarının kalıcı iltihaplanması olarak adlandırılır.Hava kirliliği olan şehirlerde yaşayanlarda ve sigara içen kişilerde görülen bir hastalıktır.
Hangi yollarla bulaşır?
Kronik bronşitin akut alevlenmesi dediğimiz durumda, alevlenmeye yol açan virüs ya da bakterilerin bulaşması solunum yolu ile olur.
Belirtileri
Ardışık iki yıl ve her yılın en az üç ayında öksürük, balgam çıkarma söz konusu ise kronik bronşit varlığı söz konusudur. Ancak bunu söyleyebilmek için hastanın tüberküloz, bronşektazi, akciğer kanseri, kalp yetmezliği gibi öksürük, balgama yol açacak başka bir kronik hastalığı olmamalıdır. Kronik bronşitte solunum fonksiyonlarında herhangi bir kısıtlanma yoktur, solunum fonksiyonlarında kısıtlanma başladığında bu hastalara KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) tanısı konur. Kronik bronşit veya KOAH’da özellikle kış aylarında araya giren enfeksiyonlar hastaların öksürüğünde ve balgam miktarında artmaya yol açar. Balgam genellikle renklidir.
Tedavisi
Kronik bronşit hastalarında akut alevlenme söz konusu olduğunda viral enfeksiyon varlığında dahi üzerine bakteriler ekleneceğinden genellikle tedavide hekimin uygun göreceği antibiyotikler yer alır. Bunun dışında balgam yumuşatıcı ve söktürücü ilaçlarla birlikte, enfeksiyon dönemlerinde olabilecek bronş daralması ve hava yolu ödemi değerlendirilip, gerekli ise bronş genişletici ve hava yolu ödemi giderici ilaçlar da tedaviye eklenir.
Ne yapmalı?
Kronik bronşit hastalarının özellikle grip salgını dönemlerinde hasta kişilerle temastan kaçınmaları, gribal enfeksiyon geçirdiklerinde mutlaka hekime başvurmaları, her yıl sonbaharda grip aşısı yaptırmaları önerilmektedir. Sigaradan uzak durmak, içmemek ve içirmemek kronik bronşit ve KOAH’tan korunmak için yapılacak en doğru ve gerekli davranış şeklidir.
Akut Bronşitin Belirtisi ve Tedavisi
Akut bronşit, nefes borusu ve bronşların inflamasyonudur. Genellikle enfeksiyonlar, nadiren de olsa solunum yollarını tahriş eden çeşitli kimyasal ya da fiziksel ajanlar bronşite neden olabilir. Alt solunum yoluenfeksiyonlarının en sık görüleni akut bronşittir. Kış aylarında daha sık görülür.
Hangi yollarla bulaşır ?
Genellikle üst solunum yolu enfeksiyonu ile beraber veya onu takiben ortaya çıkar. Soğuk algınlığı ve grip geçiren kişiler, uzun süre kapalı ortamlarda kalanlar ve havalandırması olmayan yerlerde çalışanlar daha risklidir ve yine sigara içen kişiler de daha kolay bronşit olur.
Belirtileri
Akut bronşitlerin büyük çoğunluğunda viral etkenler sorumludur. Çok az bir kısmında virüs dışı mikroorganizmalar etkilidir. Bazen de viral hastalığın zayıflattığı zemine bakteriyel enfeksiyon eklenir. Akut bronşitte en önemli bulgu öksürüktür. Genellikle durum günler içinde düzelmekle birlikte nadiren 2-3 haftayı bulabilir. Başlangıçta genellikle kuru öksürük söz konusu iken daha sonra kıvamı koyu, genellikle rengi beyaz yapışkan, az miktarda balgam olabilir. Sigara içenlerde gelişen bronşitte öksürük süresi ve sıklığı artar. Ateş görülebilir. Akut bronşitin tanısı iyi bir öykü ve fizik muayene ile konur. Bu, benzer bulgulara yol açan diğer akciğer hastalıkları ve bazı kalp hastalıkları ile akut bronşitin ayırıcı tanısının yapılması açısından da önemlidir.
Tedavisi
Bakteriyel enfeksiyon düşünülüyorsa hekim kontrolünde antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır. Akut bronşitin tedavisi şikayetlerin giderilmesine yönelik semptomatik tedavidir. Öksürüğün kontrolü önemlidir.
Ne yapmalı ?
Halsizlik varlığında yatak istirahati, ateş söz konusu ise ateşin düşürülmesi, bol miktarda sıvı alımı (su, açık, ıhlamur vb.) gerekir. Sigara kesinlikle kullanılmamalıdır.
