Koronavirüs (Covid-19) etkileri son zamanlarda hayatımızdaki özellikle ev gündemimizdeki yeri oldukça büyük. Hepimiz bu konuda zaman zaman kontrolden çıkan düşüncelere sahip, endişeli ve süreci en yakından takipteyiz. Yetişkinlerin zaman zaman endişeli tavrı çocuklarda da kaygının artmasına sebep oluyor haliyle. Bu dönemde virüs tehlikesi gibi kendilerine fazlasıyla soyut gelen bir kavramı nereye koyacaklarını bilemedikleri; sosyal medya, televizyon gibi iletişim araçlarından öğrendikleri felaket senaryolarıyla korku ve kaygılarının artması kaçınılmaz. Hele bir de evde bu senaryolar çok sık anılmaya başlandığında süreci tek başlarına yönetmelerini bekleyemeyiz.
Bu süreç içerisinde amacımız hiçbir zaman virüs tehdidini yok saymak olmamakla beraber; çocuklara bu süreci anlatırken ve önlemleri alırken özen göstermemiz gereken bazı konular var.
– Çok sık ve eleştirel yapılan hatırlatmalar çocukların kaygısını arttırmaktadır. ‘Ellerini daha sık yıka, dezenfektan kullan, ıslak mendil, kolonya vs. kullandın mı, kapı kollarına dokundun mu’ şeklinde yapılan uyarılar çocukların zihnindeki kötü senaryoları daha da güçlendirecektir. Bu tarz ritüelleri çocukları sert bir şekilde eleştirip, korkutarak yaptırım haline getirmek yerine daha eğlenceli oyunlar haline getirerek yapmalıyız.
– Bu dönemde sosyal medya, televizyon, tablet, telefon gibi iletişim araçlarında denetimli ekran kullanımına dikkat etmeli, çocuklarımızın üzün süre boyunca virüs hakkındaki haberlere maruz kalmasına engel olmalıyız. Özellikle akşam saatlerinde tek başına oyun kurmaktan sıkılmış olabilecek çocuklarımızla ailece kutu oyunları, bilgi yarışmaları düzenlemek daha iyi gelecektir.
– Online eğitim sürecinin devam ettiği bu dönemde biz de evde eğitime destek vererek çocuklarımızın merak ettikleri soruları geçiştirmeyerek, birlikte araştırarak, ödev yaptığı saatlerde kitap okuyup ona destek olabiliriz. Merak ettikleri soruları geçiştirmek kaygılarını arttırmaya sebep olur.
– Özellikle küçük yaşlardaki çocuklarda yaş gruplarına uygun kitapları ebeveynlerle birlikte okumak, yorumlamak çocuklarımızın anlam bulmasına, farklı bakış açıları geliştirmesine yardımcı olur.
– Son olarak çocukların kaygı durumu en çok etkileyen ve belirleyen faktör ise ailelerin bu durumdaki tepkileridir. Çocuklar aile bireylerinin davranışlarını gözlemler, içselleştirir ve taklit ederler. Eğer bir ebeveyn olarak evde kaygılı davranışlarınız fazlaysa, çocuğunuzun da korkusunu yönetmesi o kadar zorlaşır. Evde panik havası hakimse, eleştiriler ve uyarılar sıklıktaysa, kötü senaryolar sık sık konuşuluyorsa bu konuda önlem almakta, ev gündemini değiştirmekte fayda var.
Bu sürecin ve dönemin getirdiği olumsuzlukları hayatımızın gündeminde tutarak, çocukları evdeki görev ve sorumluluklarından tamamen muaf tutmak doğru bir davranış olmayacaktır. Rutini kaybetmemeye çalışmalı, ‘olağanüstü durum’ hissi yaratmamaya özen göstermeliyiz.
‘Elimizden geldiğince tüm önlemlerimizi alarak, temizlik ve hijyen kurallarına özen göstererek ve sağlıklı beslenerek kendimizi koruyacak ve sağlıklı kalmak için elimizden geleni yapacağız’ şeklinde açıklamalar çocukları güvende hissettirecektir.
