Son yıllarda popülaritesi sürekli artan pilatesin, sağlıkçılar tarafından yeniden uyarlanması ile ortaya çıkan klinik pilates, hastalıkların tedavisinde fark yaratıyor. Anadolu Sağlık Merkezi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı, Kayropraktist Prof. Dr. Semih Akı ve Fizyoterapist Rabia Fındık, klinik pilatesin başta bel ağrısı olmak üzere boyun ve sırt ağrısı, duruş bozuklukları, ortopedik yaralanmalar, multiple skleroz ve parkinson gibi nöroloijk hastalıklar, romatolojik hastalıklar, kanser, kemik erimesi, eklem hastalıkları, omurga eğrilikleri gibi hastalıklarda ve gebelikte yaygın olarak uygulandığını söylediler. İşte konuyla ilgili verdikelri bilgiler.
Klinik pilates nedir?
Pilates metodu 1900’lü yılların başında Joseph Pilates tarafından geliştirilen egzersiz sistemidir. 1980’li yıllarda dansçılarda kullanılmaya başlanmış olan bu metot, 2000’li yıllarda sağlıkçılar tarafından yeniden uyarlanmasıyla “klinik pilates” adını almıştır.
Klinik pilates metodunun sekiz anahtar prensibi vardır. Bunlar; omurgaya odaklanma, konsantrasyon, solunum kontrolü, hareketlerin kontrolü, kararlılık, hareketlerde akışkanlık, hareketlerin izolasyonu ve tekrarıdır. Egzersiz programında bu prensipler doğru şekilde uygulandığında omurga ve destek veren kaslarda kuvvetlenme ve destek sağlanır. Pilateste buna “güç evi” (powerhouse) denir. Klinik pilates uygulanırken bütün egzersizlerde güç evinin düzgün çalışması hedeflenmektedir.
Hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?
Başta bel ağrısı olmak üzere boyun ve sırt ağrısı, duruş bozuklukları, ortopedik yaralanmalar, nöroloijk hastalıklar (Multiple skleroz, Parkinson), romatolojik hastalıklar, kanser, kemik erimesi (osteoporoz), eklem hastalıkları (osteoartrit), omurga eğrilikleri (skolyoz), gebelik gibi spesifik hastalıklarda yaygın uygulama alanı bulmuştur.
Klinik pilatesin ne faydası vardır?
Pilatesin etkin olduğu alanlar gün geçtikçe artmaktadır. Pilates egzersizleri omurga esnekliğini, eklem hareketini, kas gücünü, organizmanın dayanıklılığını, dolaşım ve solunum sistem kapasitesini arttırırken, motivasyonu, odaklanmayı ve enerjik hissetmeyi de sağlamaktadır. Pilates prensiplerinin doğru kullanılmasıyla omurga ve çevresindeki kas grupları kontrol edilirken, duruş bozuklukları düzeltilmekte, kolların ve bacakların kullanımı, vücut farkındalığı ve vücut dengesi de geliştirilmektedir.
Haftada kaç kez yapılması gerekir?
Düzenli yapılması halinde vücut yapısının, ideal duruşun ve kendine ve vücuduna güven halinin arttığı görülmektedir. Haftada en az 2 defa (ideali 3-5) 30-45 dakika uygulanmalıdır.
Her yaşa önerilir mi?
Klinik pilates metodunda yaş sınırı yoktur. Tedavi prensiplerine uygun olması, vücut yapısı ve mevcut hastalıkların dikkate alınması sayesinde çok farklı alanlarda ve farklı yaş gruplarında doktor kontrolünde önerilmektedir.
Önermediğiniz bir hasta grubu var mıdır?
Kalp ve akciğer hastalığı olanlar, erken doğum riski taşıyan gebeler, ciddi sağlık problemleri yaşayan kişiler pilates önermediğimiz hasta gruplarıdır. Bunlar dışında herhangi bir fiziki rahatsızlığı olanlar veya gebeler doktor onayı alarak pilatese başlayabilirler.
“Aletli pilates” olarak da bilinen klinik pilateste ne tür aletler kullanılır?
Aletli pilates genel olarak “reformer” adıyla bilinmektedir. Farklı ekipmanlar ile genişletilmiş olup egzersiz çeşitlliliği sağlanmıştır. Reformer, tekerlekler üzerine yerleştirilmiş bir düzlem ve yaylar ile hareket sağlanan yapıdır. Yayların gerginliği farklı seviyelerde dirence sahiptir. Kişinin kilo, boy veya çalışma derecesine göre ayarlanabilir özelliklere sahiptir. Tower, reformer cihazının kule olarak da adlandırılan dik bölümünün bulunmasıdır. Cadillac, reformer ve towerdan farklı olarak üst kısmında barlar olması sayesinde asılı kalarak, yatarak ve ayakta egzersiz yapmayı sağlayan ekipmana verilen isimdir. Combo-cadilllac ise reformer, tower ve cadillac kısımlarının tamamını içeren pilates aletine verilen isimdir.
Zayıflama amaçlı yapılır mı?
Klinik pilates egzersizleri özellikle omurga bölgesinde etkin olarak kas kuvveti, esneklik ve dayanıklılık üzerine etkilidir. Kilo vermek için iyi bir diyet programıyla beraber çalışılması ve uzun dönem takip yapılması gerekmektedir. Pilates; özellikle omurga sağlığı üzerine etkili olduğu için duruş bozukluklarını düzeltmekte, mevcut duruşu ideal seviyelere taşımakta, kişiye sağlıklı ve kendine güvenen bir görünüm oluşturması açısından önemli bir uygulama metodudur.
