Kanal tedavisi ciddi bir şekilde çürüyen veya enfekte olan bir dişi onarmak ve kurtarmak için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Kanal tedavisi işlemi sırasında, sinir ve diş özü (pulpa) alınır, dişin iç kısmı temizlenir ve doldurulur. Kanal tedavisine erken başlamak, dişi kurtarmak açısından önemlidir. Ağrıyan diş uzun süre ihmal edildiğinde, hem çevredeki dokulara enfeksiyon yayılır, hem de diş kaybedilir.
Bir dişin sinir dokusu veya pulpası hasar gördüğünde, parçalanır ve bakteri burada çoğalmaya başlar. Bakteriler yoğun bir enfeksiyona veya apseye yol açabilir. Apse, diş köklerininin sonunda oluşan irin dolu bir şişliktir. Diş çürükleri tedavi edilmediğinde, kök çevresinde kemik kaybı gibi ciddi durumlara yol açabilir.
Kanal tedavisi ne kadar sürer, kanal tedavisi nasıl yapılır?
Kanal tedavisi dişte oluşan hasara bağlı olarak tek seansta ya da iki seansta gerçekleşir. Dişte bulunan enfeksiyon çok yaygınsa kanal tedavisi üç seans yada daha fazlada tamamlanabilir.
Kanal tedavisindeki ilk adım, kök kanallarının şeklini görmek için bir röntgen çekmek ve çevresindeki bir kemikte herhangi bir enfeksiyon belirtisi olup olmadığını tespit etmektir. Daha sonra dişin yanındaki bölgeyi uyuşturmak için lokal anestezi kullanılır. Sinir öldüğü için anestezi gerekli olmayabilir ancak çoğu zaman hastayı daha rahat ve sakin hale getirmek için bölgeyi uyuşturmak tercih edilir.
Bir sonraki adımda, enfeksiyonlu bölgeye ulaşmak için dişin içine bir delik açılır. Bakterilerle birlikte pulpa, çürümüş sinir dokusu ve bu bölge içerisindeki ilgili enfeksiyon döküntüleri dişten uzaklaştırılır. Temizleme işlemini tam olarak yapabilmek ve kanalı etkin bir şekilde doldurabilmek için kanalın genişletilmesi gerekir.
Kanal genişletilmesi için tırnak törpüsüne benzeyen kanal aletleri kullanılır. Bu işleme kanal eğeleme denir. Bu işlem sırasında artık sinirler alındığı için hasta hiçbir ağrı hissetmez. Hem eğeleme işlemi esnasında biriken döküntüleri hem de içeride kalan kalıntıları temizlemek için, su veya sodyum hipoklorit bileşenleri periyodik olarak kullanılır.
Diş iyice temizlendikten sonra sızdırmaz hale getirilmelidir. Bir enfeksiyon varlığından şüpheleniliyorsa, enfeksiyonu gidermek için dişin içine özel bir ilaç yerleştirilir. Bazı durumlarda ise diş temizlediği gün kapatmak tercih edilebilir. Kök kanal tedavisi aynı gün içerisinde tamamlanmazsa, dişlerdeki bu oyuğa tükürük ve yemek gibi artıkların dolmaması için geçici olan bir dolgu yapılır.
Dişin içi tamamen temizlendikten sonra bu boşluğun doldurulması, hem yeni enfeksiyonları önlemek hem de dişe mukavemet kazandırmak açısından önemlidir. Dişin içini doldurmak için, guta percha adı verilen bir kauçuk bileşiği kullanılır. Guta percha ince bir çubuğa benzeyen fakat vücutta reaksiyona yol açmayan bir maddedir. Bu madde yerleştirilmeden önce diş kanalının kuruluğu kağıt konlarla sağlanır ve açılan kanalların uzunluğu özel aletle ölçülür. Bu uzunluğa göre guta perchalar ayarlanır ve fazlalıklar ısı ile kesilir. Guta percha kök kanalının ana boşluğunu dolduran madde olsa da, sızıntıyı engellemek ve sabitlemek için ek karışımlar kullanılması gerekir. İşlem sonucunda açılan delik kapatılır ve kanal tedavisi tamamlanmış olur. Dişin hasarına bağlı olarak, bazı durumlarda dişin kronlanması ( kaplama yapılması) gerekebilir.
Diş kanal tedavisi sırasında ağrı olur mu ?
Kanal tedavilerinin ağrılı olduğu zannedilir ancak kanal tedavileri basit bir dolgu işleminden daha fazla ağrı yaratmaz. Hasta prosedür sırasında bazı durumlarda rahatsızlık ve hassasiyet hissedebilir. Hissedilen rahatsızlık işlemden değil orada yer alan iltihabi durumdan kaynaklanır.
Kanal tedavisi sonrasında ağrı olur mu ?
Kanal tedavisi ağrıyı gidermek ve dişi kurtarmak için yapılan bir tedavidir. Özellikle işlemden önce ağrı veya enfeksiyon varsa, birkaç gün süresince o dişte hassasiyet hissedilebilir. Bu duyarlılık veya rahatsızlık genellikle ağrı kesici ilaçlar ile kontrol edilebilir. Çoğu hasta ertesi gün normal aktivitelerine döner.
Kanal tedavisi sonrası dikkat edilecekler
- Kanal tedavisi ilk seansta bitmezse, tedavi bitinceye kadar ilgili dişi kullanmaktan kaçınılmalıdır.
- Kanal tedavisi tamamen bitse bile işlemden sonra en az iki saat bir şeyler yenip içilmemelidir.
- Bir iki gün boyunca hassasiyet olabileceğinden aşırı sıcak ve soğuk içeceklerden kaçınmak hastaya rahatlık sağlar.
- Ağız sağlığı bakımı söz konusu olduğunda, düzenli aralıklarla yapılan diş fırçalama, diş ipi ve antiseptik bir gargara kullanma gibi genel bakım kurallarının yanında, diş hekimini düzenli aralıklarla ziyaret etmek de önemlidir.
