Akut romatizmal ateş ya da halk dilindeki adıyla kalp romatizması grup A streptokok adı verilen bakterilerin neden olduğu farenjit (boğaz enfeksiyonu) sonrası gelişen bir romatizmal hastalıktır. Tipik olarak farenjitten 2 ila 3 hafta sonra ortaya çıkar. Hastalık vücudun verdiği anormal iltihabi cevap sonucu bağ dokusu içeren organlarda iltihaplı hasara neden olur.
Akut romatizmal ateş daha çok çocuklarda görülür. Hastalık en sık olarak eklemlerle ilişkili bulgular verir fakat kalbi de tutması nedeniyle önemlidir. Beyinde damar iltihabı ve deri altı lenf nodları da hastalıkta görülen bulgulardandır. Kalp romatizması, en sık olarak 5-15 yaş arasındaki çocukları etkiler. Çünkü A grubu beta hemolitik streptokok kaynaklı faranjit en fazla bu yaş grubunda görülür. Bununla birlikte herhangi bir yaşta da görülebilir. Hastalık tüm dünyada çocuklarda görülen en sık kazanılmış kalp hastalığı nedenidir.
Kalp romatizması belirtileri ve bulguları
Tüm vücudu etkileyen bu hastalıkta çok farklı belirti ve bulgular görülür. Kalp romatizması belirtileri şunlardır:
- Eklemlerde iltihaplanma, ağrı
- Kalp zarlarında iltihaplanma
- Kalp kapakçıklarında hasar ve dolayısıyla kalpte üfürüm
- Göğüs ağrısı
- Yorgunluk
- Korea. Beyinde iltihaplanma nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Koreada hastaların istemsiz amaçsız hareketleri bulunur. Hareketler özellikle gövde ve kolda daha sık olarak görülür. Kas zayıflığı ve duygusal düzensizlikler eşlik edebilir. Korea kalıcı değildir ve uykuda kaybolur. Genellikle 1-2 hafta içerisinde düzelir. Nadir olgularda belirtiler 15 haftaya kadar sürebilir.
- Duygusal düzensizlikler. Duygusal düzensizlikler ağlama ya da uygunsuz gülme şeklinde kendini gösterebilir.
- 38-40 derece arasında değişen ateş
- Burun kanaması
- Karın ağrısı
- Dalak büyümesi
- Cilt altında özellikle kolun arka ve bacakların ön yüzünde ağrısız nodüller
- Ciltte göğüs, kol ve bacakların iç yüzünde döküntüler
- CRP, sedimentasyon ve lökosit kan değerlerinde yükselme
- Akciğer grafisinde kalpte büyüme
Akut romatizmal ateş neden olur?
Romatizma atağı, grup A beta hemolitik streptokok adı verilen bir bakterinin neden olduğu boğaz enfeksiyonundan sonra ortaya çıkabilir. Grup A streptokoklar kriptik boğaz enfeksiyonuna veya daha az sıklıkta kızıl adlı hastalığa neden olur. Derinin veya vücudun diğer bölümlerinin A Grubu streptokok enfeksiyonları nadiren romatizmal ateşi tetikler.
Streptokok enfeksiyonu ve romatizmal ateş arasındaki bağlantı açık değildir ancak bakteri, bağışıklık sisteminde karışıklığa neden olmaktadır. Strepkok bakterisi vücudun belirli dokularında bulunana benzer bir protein içerir. Normal olarak bakteriyi hedef alacak bağışıklık sistemi hücreleri vücudun kendi dokularını bulaşıcı ajanlar gibi algılayarak saldırır. Özellikle kalp, eklemler, deri ve merkezi sinir sistemi dokuları bu kapsamda en sık olarak hedef olur. Bu bağışıklık sistemi reaksiyonu bu organlarda iltihaplanmaya neden olur.
Çocuğunuza streptokokal bakterileri ortadan kaldırmak için antibiyotik ile derhal tedaviye başlanır ve tüm ilaçları reçete edildiği gibi kullanırsa romatizmal ateş geliştirme olasılığı çok düşük bir seviyeye iner. Çocuğunuzda tamamen tedavi edilmemiş bir ya da birden fazla streptokokal boğaz enfeksiyonu ya da kızıl enfeksiyonu atağı varsa romatizmal ateş açısından risk altında olduğu söylenebilir.
Kalp romatizması tedavisi
Kalp romatizması tedavisi amacı, kalan A grubu streptokok bakterilerini yok etmek, belirtileri hafifletmek, iltihabı kontrol etmek ve hastalığın tekrarlamasını önlemektir. Tedavide antibiyotikler, iltihabı gidermeye yönelik ilaç tedavisi ve nörolojik belirtilere yönelik ilaç tedavisi uygulanır.
