Koroner arter hastalığının, dünyadaki ölümlerin en sık nedeni olduğunu belirten Nev Sağlık Grubu Radyoloji Bölümünden Uzm. Dr. Tecelli Poçan, “Çok kesitli bilgisayarlı tomografi (BT) teknolojisinin gelişmesi ve bu konuda tecrübenin artması ile birlikte, koroner BT anjiyografi kalp damarlarının detaylı olarak görüntülenmesi için kullanılan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Genellikle “BT anjiyografi” olarak da adlandırılır” dedi.
“Koroner BT anjiyografi (Koroner Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi), kalbinizdeki koroner arterlerin (kalp damarları) görüntülenmesini sağlayan non-invaziv (cerrahi olmayan) bir görüntüleme yöntemidir” diyen Nev Sağlık Grubu Radyoloji bölümünden Uzm. Dr. Tecelli Poçan, konuyla ilgili açıklamalarda bulundu.
Poçan, “Bu test, koroner arter hastalıklarının tanısında ve değerlendirilmesinde kullanılır. İşlemin başlangıcında ya da tek başına uygulanan kalsiyum skorlama, koroner arterlerdeki kalsiyum birikimini ölçen bir testtir. Bu test, koroner arterlerdeki plakların (özellikle aterosklerotik plaklar) ve kalsifikasyonların varlığını değerlendirmek için kullanılır. Kalsiyum birikimi, kalp damarlarında ateroskleroz (damar sertliği) geliştiğinin ve dolayısıyla koroner arter hastalığının (CAD) riskinin arttığının bir göstergesi olabilir. Kalsiyum skoru genellikle koroner BT taraması (CT taraması) ile elde edilir ve kalp hastalığına yatkınlık hakkında bilgi verir. Kalsiyum skorlaması, plakların kalsifiye olduğu (sertleştiği) bölgelerde kalsiyum birikiminin derecesini ölçer ve bu değer, genellikle Agatston skoru olarak bilinen bir sistemle raporlanır” dedi.
“Kalsiyum skorlamasının yapılma yöntemi”
“Koroner BT anjiyografi hem damarların yapısını hem de bu damarlar içindeki kalsiyum birikintilerini görüntüleyebilir” diyen Poçan, “Ancak, kalsiyum skorlama testi sadece damar içindeki kalsiyum birikintilerini ölçer ve bu, genellikle kontrast madde kullanılmadan yapılır. Bu nedenle, kalsiyum skorlamavekoroner BT anjiyografi farklı amaçlarla kullanılan ancak birbirini tamamlayan testlerdir. Kalsiyum skorlamasında, koroner arterlerdeki kalsiyum birikintileri, BT taramasıyla tespit edilir ve bu kalsiyum birikimlerinin yoğunluğu, skor hesaplanarak belirlenir. Kalsiyum birikiminin derecesi arttıkça, kalp damar hastalıkları riskinin de arttığı kabul edilir” dedi.
“Kalsiyum skoru hesaplama ve değerlendirme”
Uzm. Dr. Tecelli Poçan, “Kalsiyum skoru genellikle Agatston Skoru ile ifade edilir. Bu skorlama sistemi, damarlarındaki kalsiyum birikiminin yoğunluğunu ve kapsamını dikkate alarak bir skor belirler. Skorlar şu şekilde değerlendirilir:
- 0: Kalsiyum birikimi yoktur, kalp hastalığı riski çok düşüktür.
- 1-10: Çok düşük risk, ancak yine de kalp hastalığı riski hafifçe artmış olabilir.
- 11-100: Düşük risk, ancak dikkat edilmesi gerekir.
- 101-400: Orta risk, kalp hastalığı riski belirgin şekilde artmıştır.
- 400 ve üzeri: Yüksek risk, kalp krizi veya anjina (göğüs ağrısı) olasılığı yüksektir.
Bu skorlar, bir kişinin koroner arter hastalığına (CAD) sahip olma olasılığını değerlendiren bir göstergedir” ifadelerinde bulundu.
“Koroner BT Anjiyografi ve Kalsiyum Skorlama birlikte nasıl kullanılır?”
“Koroner BT anjiyografi ile yapılan görüntüleme, sadece damarların yapısını ve içindeki kalsiyum birikintilerini değil, aynı zamanda damarlarındaki daralmaları, tıkanmaları ve plakları da gösterir. Yani, koroner BT anjiyografi, damarların tıkanma oranı, plak yerleşimi ve büyüklüğü gibi bilgileri sunar” diyen Poçan, “Kalsiyum skoru ise damarların ne kadar kalsiyum birikimi gösterdiğine dair bilgi verir. Bu iki test, birlikte değerlendirildiğinde daha kapsamlı bir risk değerlendirmesi sağlar. Kalsiyum skoru, kişiyi yüksek riskli gruba yerleştirebilirken, koroner BT anjiyografi, bu riski pekiştirecek daha fazla bilgi sağlayabilir (örneğin, arterlerdeki tıkanıklık derecesi).Bu iki testin kombinasyonu, Yüksek kalsiyum skoru ve ciddi damar tıkanıklıkları. Başka bir testle tespit edilmeyen damar hastalığı. Örneğin, normal stres testi sonuçları ancak yüksek kalsiyum skoru. Kalsiyum skorlaması, plaklar daha belirginleşmeden önce damar hastalığını gösterebilir” dedi.
“Koroner BT Anjiyografi nasıl çalışır?”
Uzm. Dr. Tecelli Poçan, “Koroner BT anjiyografi, bilgisayarlı tomografi (BT) cihazı ile yapılan bir testtir. Bu yöntemle, intravenöz (IV) damar yoluyla kontrast madde verilir ve bu madde, kan damarlarında ilerlerken bir X ışını cihazı tarafından taranır. Cihaz, kalp ve koroner arterlerin kesitsel (tomografik) görüntülerini oluşturur. Bu görüntüler, bilgisayar aracılığıyla üç boyutlu hale getirilir ve koroner arterlerdeki daralma, tıkanma veya diğer anormallikler hakkında bilgi verir” ifadelerinde bulundu.
“Koroner BT Anjiyografinin kullanım alanları nelerdir?”
Poçan, “Koroner arterlerdeki plaklar veya daralmalar var mı diye bakılır. Bu durum, kalp krizi riskini artırabilir. Test, damar duvarındaki daralma oranını ve konumunu belirlemeye yardımcı olur. Koroner BT anjiyografi, hastaların bypass veya anjiyoplasti gibi müdahalelere ihtiyaç duyup duymadığını belirlemede kullanılır. Kalp cerrahisi öncesi, koroner arterlerin durumu değerlendirilir” dedi.
“Koroner BT Anjiyografi kimler için uygundur?”
“Ailesinde kalp hastalığı olan, hipertansiyon, şeker hastalığı, yüksek kolesterol ve sigara kullanımı gibi risk faktörlerine sahip bireyler için önerilebilir” diyen Poçan, “Göğüs ağrısı veya nefes darlığı gibi şikayetleri olan ve koroner arter hastalığından şüphelenilen hastalar için faydalıdır. Koroner BT anjiyografi, egzersiz testi veya diğer görüntüleme yöntemleriyle net sonuç alamayan hastalar için alternatif bir seçenek olabilir” dedi.
Poçan, “Koroner BT anjiyografi ve kalsiyum skorlama, kalp sağlığını değerlendirmek için güçlü araçlardır. Kalsiyum skoru, kalp hastalığı riskinin belirlenmesinde önemli bir rol oynar, ancak damarlarındaki tıkanmalar ve plaklar hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için koroner BT anjiyografi ile birlikte kullanılması gereklidir. Bu testlerin birlikte kullanımı, kalp hastalıkları için daha doğru ve kapsamlı bir risk değerlendirmesi sağlar ve erken tanı konmasına yardımcı olabilir” açıklamalarında bulundu.
