Anne sütü, yenidoğanda büyüme ve gelişme için gerekli olan tüm sıvı, enerji ve besin ögelerini içeren, vücuda yararlılığı yüksek, sindirimi kolay, doğal bir besindir. Annenin yaşı, psikolojik durumu, emzirme şekli ve süresi, beslenmesi, gebelik sıklığı, metabolik hastalıkları, kullandığı ilaçlar, sigara, alkol ve kafein tüketimi anne sütü miktarını ve kalitesini etkiler.
Beyin emzirmeyle ilgili ne kadar çok uyarılırsa süt salgısı da o kadar artar. O yüzden bebek ağladıkça emzirmek süt miktarını artıracaktır. Süt gelmemesi ya da az olması gibi durumlarda asla emzirmeyi denemekten vazgeçmemelisiniz!
Her emzirmeden sonra mutlaka 1-2 bardak kadar su tüketilmelidir. Süt oluşumunu sağlayan en önemli besin SUDUR. Çay-kahve tüketimi emzirme döneminde azaltılmalıdır. Bu dönemde özellikle uyku düzenine dikkat edilmesinde fayda vardır. Kaliteli bir uykunun süt miktarı ve kalitesine de olumlu etkileri olduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür.
Anne sütünün ana yapısı olan protein anne sütünü artırmadaki en önemli faktördür. Emziren anneler her gün düzenli olarak et, tavuk, balık, yumurta gibi kaliteli protein kaynaklarını tüketmelidir. Bu ürünler demir ve B12 vitamini içerikleri nedeniyle de süt verimliliği için önemlidir. Baklagiller yüksek posa ve protein içeriğiyle annelerin tüketmesi gereken besinlerdir. Ancak annede, dolayısıyla da bebekte gaz problemlerine yol açabildiğinden tüketirken dikkatli olmakta fayda vardır. Tüketirken ve pişirirken kimyon eklenmesi gaz oluşumunu azaltabilir.
Süt ve süt ürünleri emzikli annenin beslenmesinde olmazsa olmazlardan diyebiliriz. Günlük en az 2-3 porsiyon süt, yoğurt, ayran, kefir gibi besinlerden tüketmek hem protein hem kalsiyum içeriğiyle anne sütünün miktarını ve verimini artıracak mucizevi besinlerdendir. Zencefil ise anne sütünü ve kalitesini artıran, faydaları saymakla bitmeyen diğer bir mucizevi besindir.
Fitoöstrojenlerin anne sütünü artırdığı yapılan araştırmalarda görülmüştür. Koyu yeşil yapraklı sebzelerin özellikle ıspanak ve karalahana bu özelliğiyle anne sütünü artıran besinler arasındadır. Rezene yaprakları tam bir fitoöstrojen deposudur ve anne sütünün miktarını artırmaya yardımcıdır. Sindirim sistemi için de oldukça faydalı olan bu bitki hem sizi hem de bebeğinizi rahatlatır. Anne sütü üretimini destekleyen hormonları artırması ve kalsiyum içeriğiyle dereotu anne sütü yapımına yardımcıdır.
Yulaf hem tok tutucu özelliğiyle anneler için, hem de süt yapımını artırıcı özelliğiyle bebek için günlük beslenmede yer verilmesi gereken bir besindir. Rahatlatıcı etkisiyle sütün meme kanallarında ilerlemesini sağlayan oksitosin hormonunun salınımını uyararak sütün kanallardan ilerlemesini hızlandırır. Prolaktin, memede bulunan süt salgılayıcı hücrelerden süt salınımını uyaran hormondur. Arpanın annedeki prolaktin miktarını arttırdığı çalışmalarda gösterilmiştir.
Sağlıklı yağlar anne sütünün içeriğini ve miktarını olumlu yönde etkiler. Günlük beslenmede ceviz, badem, fındık, avakado, keten tohumu, susam gibi besinlere yer vermek sütünüzün kalitesini artıracaktır.
Sarımsak, bebeğin anne sütü emme süresini artırarak, anne sütünden daha çok faydalanmasını sağlar. Soğan, sarımsak, brokoli, karnabahar, acı baharatlar veya kuru baklagiller anne sütünün tadını değiştirebilir. Bu durum bazı bebeklerde huzursuzluk (gaz oluşturması, emmeyi reddetme gibi) yaratırken, bazıları hiç fark etmeyebilir.
Emzirme; annelik duygusunun gelişmesini, anne-bebek arasındaki bağın güçlenmesini, annenin kendine güvenmesini ve sakinleşmesini sağlar. İlk 6 ay sadece anne sütü verilmelidir. 2 yaşına kadar tamamlayıcı besinlerle birlikte emzirilmeye devam edilmelidir.