Kalça artritine bağlı ağrı, yürüyememe, topallama gibi şikayetlerle hastanın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen durumlarda uygulanan cerrahi yöntemdir. Yapılan iş kıkırdak bozulması nedeni ile rahat çalışması zorlaşan kalça ekleminin görev yapamayan kısmının çıkarılıp yerine; metal, poliyetilen, seramik, zirkonyum gibi maddelerden hazırlanmış protez malzemelerinin yerleştirilmesi işlemidir.
Kalça artriti primer olabileceği gibi doğumsal kalça çıkığı, ilaçlara bağlı eklem harabiyeti, bazı romatizmal hastalıklar, geçirilmiş travmalar sonucu oluşabilir.
Unutulmamalıdır ki bu cerrahi yöntem dönüşümsüz bir işlemdir. Bu nedenle hastanın faydalanabileceği diğer (ilaç,fiziktedavi vs.) tedaviler düşünülmelidir. Ameliyatsız yöntemler başarılı olmadığı takdirde cerrahi düşünülür.
TANI
Hastanın şikayetleri dinlenmeli ve fizik muayene yapılmalıdır.Çekilen direkt röntgen görüntüleri genellikle yeterli olur. Daha ayrıntılı bilgi edinebilmek için MRG ve veya CT tetkikleri eklenir.
HASTA SEÇİMİ
Bu ameliyatın amacı hastanın günlük yaşamını kötü etkileyen ağrının giderilmesidir. Hatta doğumsal kalça çıkığında olduğu gibi kısalığın giderilmesi ve topallamanın düzeltilmesi amaçlanır. Böylece hastanın hayat kalitesi arttırılır.
Ameliyat öncesi hastanın beklentileri iyi analiz edilmeli ve bunun karşılanabilip karşılanamayacağı hasta ile detaylı olarak görüşülmelidir.
SÜREÇ
Hastanın detaylı incelemeler sonucunda ameliyata engel bir halinin olmadığı sonucuna ulaşınca ameliyatı planlanır. Ameliyattan sonra 3 – 5 gün kadar hastanede yatırılarak yara bakımı ve genel takipleri yapılır.Yürüteç ile ameliyatın ertesi günü ameliyatlı ayağa basmadan yürütülebilir. Eğer protez çimentolu yapılmışsa hemen bastırılabilir. Çimentosuz protezliler 3 hafta sonra kalçaya yük verebilirler. Yani desteksiz yürüyebilirler.
SONUÇLARI
Kalça artroplastisinin 10 yılı aşan takiplerinde başarı oranı %90’nın üzerindedir. Ağrılar tamamen kaybolmuş nadiren ilaç kullanımı ile geçebilecek hafif ağrılar olabilir. Hastanın koltuk değneksiz uzun süre yürüme, topallamanın geçmesi beklenen sonuçtur. Bazı spor aktiviteleri (koşu,yüzme,bisiklet vs.) yapabilirler.
RİSKLER
Tüm cerrahi işlemlerde olduğu gibi kalça cerrahisinin de çeşitli riskleri vardır. Enfeksiyon, emboli, kanama, kan transfüzyonu gereksinimi anesteziye ya da ilaçlara bağlı, hastanın diğer hastalıklarına bağlı gelişebilecek riskler başlıcalarıdır. Alınacak önlemlerle bu riskler en aza indirilmeye çalışılır.
