Ramazan ayı boyunca hem sağlıklı beslenmek, hem de salgına karşı bağışıklığımızı korumak için iftar ve sahur sofralarında şimdiye kadar olan tüm zamanlardan daha özenli olmamız gereken bir dönemdeyiz. Oruç süresinden dolayı susuz kalan bedenimizin hem sıvı ihtiyacını karşılamak, hem de vücut dengemizi korumak için uzmanlar mutlaka komposto tüketilmesini öneriyor.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Neslişah Bozkaya Gök, kompostoların hem su ihtiyacımızın giderilmesinde hem de tatlı isteğimizin bastırılmasında oldukça faydalı içecekler olduğunu ifade ederken; şeker- lif ihtiyacımızı karşılama ve daha az tatlı yeme isteği duyma konusunda destekleyici olacağını ifade etti.
Komposto ya da hoşaf; lezzetli besleyici ve sağlıklı bir içecektir. Sadece ramazan ayında değil önümüzdeki yaz aylarında ki sıcak havalarda da susuzluğumuzu mükemmel bir şekilde giderecektir ama özellikle içinde bulunduğumuz salgın sürecinde de destekleyici olacaktır.
Komposto mu hoşaf mı dediğimiz zaman, aslında aralarında ciddi bir fark olmadığını görüyoruz. Kurumuş meyvelerden yapılana : ‘Hoşaf’, taze veya yaş meyve ile yapılana ise ‘Komposto’ deniliyor olsa da, aslında faydaları aynıdır.
Meyve kompostosu, çocukluktan beri hepimizin bildiği geleneksel bir içecektir. Susuzluğu mükemmel şekilde giderir, tazeler, vitamin depolarını yeniler ve hangi meyvenin pişirildiğine bağlı olarak vücut üzerinde farklı bir etkiye sahiptir. Düzenli olarak tüketilen meyve kompostosu tüketimi, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Ayrıca meyve kompostosu, kalori içeriği çok düşük olduğu için kilo vermeye çalışan kişiler için ideal bir içecektir.
Genel olarak komposto, kardiyovasküler aktiviteyi ve sindirim sistemini normalleştirmeye yardımcı olur. Kompostonun sindirim sistemiyle ilgili bu benzersizliği, pişirildiği meyvelerin farklı lif içeriği ve bağırsaklarda bu diyet lifinin şişmesi için suyun gerekli olması gerçeğinde yatmaktadır. Böylece vücut, normal sindirim için gerekli tüm maddeleri hemen alır.
Yazının başında da belirttiğim gibi hangi meyveden komposto/hoşaf pişirildiğine bağlı olarak vücutta gösterdiği etkilerde birbirinden farklı olmaktadır:
Kuru kayısı ile hoşaf, A, C, B vitaminlerini içerir. Kuru kayısıdaki potasyum miktarı , kalbin çalışması üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Ayrıca içeriğindeki magnezyum, bazı anemi (kansızlık) türlerine yardımcı olur, yine içeriğindeki pektin bağırsaklar üzerinde olumlu bir etki gösterirken, vücuttaki kolesterolü ayrıca ağır metalleri uzaklaştırmaya yardımcı olur.
Kuru erik ile yapılmış hoşaf içeriğindeki pektin sayesinde sindirimi iyileştirir. Özellikle laksatif etkisi ile kabızlığı iyileştirir ve hemoroidi olan kişiler için önerilir.
Kuru üzüm hoşafı potasyum bakımından zengindir. Kardiyovasküler sistem ve kolesterol üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Kuru kayısı ve kuru üzümle yapılmış bir komposto ise kalp sağlığını iyileştirir.
Elma ve armut karışımından yapılan komposto metabolizmayı iyileştirir. Yine elma, kanserle savaşta önemli bir flavanoid kaynağı , armut ise çok iyi bir lif kaynağıdır.
Kuşburnu kompostosu ise tam bir C vitamini deposudur.
Meyve kompostolarının içerdikleri farklı vitamin ve mineraller sayesinde hastalıklar üzerine faydaları sayısızdır.
Kuş üzümü, şeftali, bektaşi üzümü, elma, erik, kayısıda mevsimsel bronkopulmoner hastalıkların önlenmesini sağlayan bol miktarda C vitamini içermektedir.
Kızılcık ile yapılacak komposto ise bağışıklığı güçlendirir .
Elma kompostosu ise güçlü bir demir kaynağıdır. Anemisi olan kişilerde demir eksikliğinin giderilmesinde diyetin vazgeçilmez bir parçası olarak önerilmelidir.
Ayrıca yapılmış bir çalışmada kızılcık ve elma meyvelerinden yapılmış bir kompostonun radyasyon koşullarında çalışan bireylerin diyetine dahil edilmesi önerilir;
Kiraz ve erik kompostosu içerdiği B2 vitamini sayesinde metabolizmayı ve merkezi sinir sisteminin durumunu iyileştirir.
Armut kompostosu ise mide, kalp ve böbrek hastalıklarıyla savaşır.
Ayva kompostosu, vücuttaki enfeksiyonu önleyici özelliklere sahip antioksidan içeriği yüksek tanen ve çözünür lif olan pektini içerir. Bu sayede bağırsak hastalıklarının iyileştirilmesinde ve kan şekerinin düzenlenmesinde yardımcı olur.
Kurutulmuş meyveden yapılan hoşafın ve yine taze meyvelerden yapılan kompostoların şüphesiz daha pek çok faydası var. Ramazan ayında yapılan en büyük hataların başında az su tüketimi ve günlük 2 porsiyondan az meyve tüketimi olmaktadır. İşte tamda bu noktada meyve kompostolarının veya hoşafın faydaları göz önüne alınırsa iftar sofralarının vazgeçilmez alternatifleri arasında olmalıdır.
Ramazanda sağlıklı bir şekilde afiyetle tüketebileceğiniz bir komposto tarifi :
Zencefilli kuru meyve kompostosu
Malzemeler:
- 1 su bardağı doğranmış elma,
- 1 su bardağı doğranmış armut ,
- 1 ince dilim kök zencefil
- Kişiye göre dilimlenmiş portakal
- 4 karanfil tomurcuğu
- 2 litre su
Meyveleri suda kaynatın. Su kaynayıp, meyveler pişince üzerine dilimlenmiş zencefili ilave edin. Kaynayana kadar pişirmeye devam edin. Kaynayınca ateşten alın ve afiyet olsun
