Askere giden bireyler başlangıç değerleri ne olursa olsun, genelde ideal vücut ağırlıklarına daha yakın bir vücut ağırlığı ile vatani görevlerini tamamlamaktadır. Fazla kilolu gidenlerin zayıflamalarında veya zayıf gidenlerin kilo almalarında en önemli 3 etmen; uykunun, yemek saatlerinin ve spor aktivitelerinin düzenli olması gösterilebilir. Buradan hareketle ideal vücut ağırlığına ulaşmak isteyenlere bazı önerilerimiz olacak:
Düzenli uyku
Ne enteresan değil mi? Tatil günü geç saatte kalkamaz ama mesai günlerinde de erken uyanmakta zorlanır insan. Çünkü uyku konusunda bir ayar noktası vardır. Nasıl ki benzer saatlerde beslenmek, yemek vakti geldiğinde karından gurultular gelmesine neden oluyorsa; aynı saatlerde uyumak da o saatlerde esnemeye sebep olur. Uyku problemi olan kişilerin zamanla vücutlarını alıştırmasında yarar vardır. Günlük uyku süresinin yılbaşı, bayram, hastalık gibi istisnai durumlar dışında 7 – 8 saat arasında tutulması önerilmektedir. Daha az veya çok uyumak vücut ağırlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Yapılan bilimsel araştırmalar 6 saatten az uyumanın bazı hormonların yapımında, 9 saatten fazla uyumanın ise metabolizma hızında sıkıntılar yarattığını göstermektedir.
Düzenli yemek
Uyku esnasında saatler süren açlık sonrası vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlayan ilk öğün kahvaltıdır. Nasıl ki arabanın hareket edebilmesi için yakıta ihtiyacı varsa, vücudun da sağlıklı ve verimli bir şekilde çalışabilmesi için uyandıktan sonra en kısa süre içerisinde enerji ve bazı besin öğelerine gereksinimi vardır. Kişi uyansa da kahvaltı etmiyorsa, vücudu halen uykuda demektir. Saatler sonra kahvaltı ediliyorsa, hatta kahvaltı yapılmıyorsa bu ciddi bir hatadır. Vücut ağırlığı konusunda sadece enerji alımı ile harcaması arasındaki denge değil, doğru besinlerin uygun zamanlarda tüketilmesi de belirleyici rol oynamaktadır. Besin alımının zamanlaması ile kilo kontrol mekanizması arasında doğrudan bir ilişki söz konusudur. 3 ana öğünün düzenli olarak tüketilmesi, hatta ara öğünlerin alınması ideal vücut ağırlığına ulaşmayı daha da kolaylaştırıcı etkiler göstermektedir. Önemli olan husus; kilo almak isteyenlerin büyük, kilo vermek isteyenlerin ise küçük porsiyon tercih etmesi gerektiğidir.
Düzenli spor
Dünyanın her yerinde giderek maliyeti artan sağlık hizmetleri yönünden koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında fiziksel aktivitenin sağladığı yararlar önemli bir tasarruf sağlayabilmektedir. Egzersiz hem halk sağlığının korunması hem de çeşitli hastalıkların tedavisi açısından çok önemlidir. Günümüzde birçok gelişmiş toplumda sağlığına değer veren ve bu nedenle düzenli spor yapan insan sayısı oldukça artmıştır. Alışık olmayan kişiler için egzersizin en zor yönü egzersize başlamak ve bunu belli bir düzene oturtmaktır. Egzersizi düzenli yapan kişi buna alışır ve egzersiz hayatının vazgeçilmez bir parçası haline gelir. İnsanoğlu zamanla birlikte değişikliklere ve yeniliklere alışır. Kaldı ki insan ölüme bile alışabilmektedir. Sporun ilk birkaç günü “hamlık” veya “et kesiği” şeklinde tabir edilen kas ağrısı, yorgunluk gibi olumsuzluklar yaşanabilir. Ancak karbonhidrat alımına dikkat ederek ve yumuşak bir başlangıç yaparak egzersizi sevilen bir aktivite haline getirmek mümkündür.
Dünya Sağlık Örgütü herkesin 90 – 100 dakika/hafta egzersiz yapmasını önermektedir. Kronik hastalıkların riskini azaltmak, beklenen yaşam süresini uzatmak ve yaşam kalitesini artırmak hedefleniyorsa 150 dakika/hafta; zayıflamak isteniyorsa 250 dakika/hafta egzersiz yapılması gerektiğini belirtmektedir. Birden spora başlamanın getirebileceği bazı sıkıntılar olabileceği için süreyi ve sıklığı zamanla artırarak hedefe ulaşmak daha sağlıklı olacaktır.
İnsan vücudu harcadığından az enerji alırsa negatif enerji dengesi oluşmakta ve kişi zayıflamakta, harcadığından fazla enerji aldığında ise pozitif enerji dengesi sonucu kilo almaktadır. Gerçekten de düzenli olarak egzersiz yapılması kilo kontrolünün sağlanmasında, şişmanlığın önlenmesinde ve tedavisinde önemli rol oynamaktadır.
