Huzursuz bacak sendromu (HBS), toplumda çok sık rastlanan bir rahatsızlıktır.Ancak hem bir hastalık olabileceği akla gelmediği hem de yeterince tanınmadığı için çoğunlukla ihmal edilen ve tedavisiz kalan bir durumdur.
Huzursuz Bacak Sendromu (HBS) hayati tehlike arz etmemekle birlikte kişilerin uyku ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler, okul ve iş performansında düşüşlere yol açabilir, depresif duygu duruma sebep olabilir. Bu nedenle hem hastalar hem de sağlık çalışanları tarafından tanınması önemlidir.
Belirtileri nelerdir?
Kişi günlük yaşantısı esnasında herhangi bir belirti yaşamaz.Ancak özellikle istirahat esnasında veya uyurken bacaklarda ortaya çıkan yanma, batma, karıncalanma, iğnelenme, gerginlik gibi çeşitli şekillerde tarif edilebilecek rahatsızlık verici hislerden yakınır. Bu rahatsızlık verici hislere bağlı olarak, karşı konması zor bir bacakları hareket ettirme dürtüsü ortaya çıkar.Dolayısıyla kişinin uykuya dalması veya uykuyu sürdürmesi zorlaşır. Yorgunluk, bitkinlik hissi, gündüz uykulu olma hali ortaya çıkar. Rahatsızlık “Huzursuz Bacak Sendromu”olarak anılıyor olsa bile,bazı hastalarda kollar da benzer şekilde etkilenebilir.
Nedenleri nelerdir?
Beynin bazı bölgelerinde dopamin adı verilen bir maddenin eksikliğinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Hastaların büyük çoğunluğunda herhangi bir neden ortaya konamamakla birlikte gebelik döneminde, demir eksikliği anemisi, B12 yetmezliği, tiroid bezi hastalıkları, böbrek yetmezliği, Parkinson Hastalığı,bazı romatizmal hastalıkların seyrinde ve bazı ilaçların kullanımı sırasında görülebilmektedir. Ayrıca periferik sinirlerin etkilenmesine ve polinöropati olarak adlandırılan bir grup hastalığa bağlı ortaya çıkan ağrı, uyuşma gibi yakınmalar HBS belirtileriyle karışabileceği için bu hastalıkların da göz önünde bulundurulması gerekir.
Kimlerde görülür?
Genellikle orta yaşlarda görülmeye başlar,ancak tipik yakınmalar çocukluk çağında veya yaşlılıkta da başlayabilir.Toplumda görülme sıklığı %5-10 civarındadır.Genellikle ailesel özellik gösterir.
Tanısı nasıl konulur?
HBS tanısına yönelik özel bir test yoktur. Tanı daha çok hastanın tipik yakınmalarına ve ayrıntılı yapılan nörolojik muayenenin normal olup olmasına dayanır. Altta yatan herhangi bir nedenin varlığını saptamak açısından kan testleri yapılabilir. Klinik olarak değerlendirilen hastalarda,ayırıcı tanı için elektromiyografi (EMG) gerekebilir.
Tedavisi var mıdır?
Tedavide öncelikle belirtileri artıran etkenlerden uzak durulması önerilir. Özellikle yatmaya yakın saatlerde tüketilen sigara, alkol ve kafeinin kısıtlanması önemlidir. Ayrıca altta yatan kansızlık, vitamin eksikliği gibi herhangi bir neden tespit edilmesi durumunda, bu rahatsızlıkların tedavi edilmesi gerekir. Hastanın kullanmakta olduğu ilaçlar gözden geçirilir, belirtileri arttırabilecek ilaçlar (bulantı önleyici ilaçlar, bazı antidepresanlar, bazı tansiyon ilaçları gibi),mümkünse değiştirilir. Tüm bu önlemlere rağmen HBS belirtileri sürüyor, rahatsızlık kişinin uyku düzenini ve yaşam kalitesini bozmaya devam ediyorsa ilaç tedavisi uygulanır.
