HPV (Human Papilloma Virus) cinsel ilişki ile geçen bir virüstür. Rahim ağzı kanseri ve kanser öncesi değişikliklerin yüzde %80 ine bu virüs neden olmaktadır. Son yıllarda önemi daha çok anlaşılan HPV virüsünün ABD de yapılan bazı çalışmalarda, kadınların yüzde 60-70 inde mevcut olduğu görülmekle beraber ve son yıllardaki en büyük önemi rahim ağzı, vajina ve vulva kanserinde etken olmasının keşfedilmesiyle ortaya çıkmıştır. İnsan bağışıklık sistemi bu tür enfeksiyonları bir ya da iki yıl içinde temizleye bilmektedir, ancak daha dirençli HPV türleri rahim ağzı kanseri veya genital bölgede başka kanserlere yol açabilir.
HPV virüsünün esas önemi rahim ağzı kanserine neden olmasından dolayı kaynaklanmaktadır.Tüm dünyada kadınlar arasında kanserden kaynaklanan ölümlerin ikinci en yaygın nedeni olan rahim ağzı kanseri, her yıl yaklaşık yarım milyon teşhis ve 240 bin ölümle sonuçlanmakta ayrıca, düşük dereceli riske sahip belirli HPV tipleri, genital siğillere ve anormal Pap sonuçlarına yol açabilmektedir. Her yıl dünya çapında yaklaşık 32 milyon genital siğil vakası ortaya çıkmaktadır. ABD de, her yıl yaklaşık 15 bin kadın, rahim ağzı kanserine yakalanırken, bunlardan yaklaşık 6 bini ölümle sonuçlanmakta. Gelişmekte olan ülkelerde ise bu problem çok daha büyüktür, çünkü kadınlar kansere yol açan ajanların gelişimini hastalığa yakalanmadan kontrol ettirememekte ve bu da her yıl binlerce kadının ölümüne yol açmaktadır.
HPV nin bazı türleri kansere yol açarken, diğerleriyse cinsel hastalıklara yol açar.
HPV AŞISI genel olarak koruma amaçlı bir aşı olup, HPV 6, 11, 16, 18 tiplerini içermektedir .
HPV 6, 11, 16, 18 tiplerine maruz kalmamış kadınlarda, rahim ağzı kanserine karşı yüzde 100 koruma sağlar.
HPV 16 ve 18 dünya üzerindeki rahim ağzı kanserlerinin yüzde 70 ;den fazlasına neden olurken, HPV 6 ve 11 ise dünya üzerindeki genital siğillerin yüzde 90’nından fazlasında sorumlu tutulmaktadır.
HPV Aşısı şu an 9 – 26 yaş grubundaki kadınlara uygulanabilmekle beraber ilerleyen dönemlerde 26 yaş üstü kadınlar için ve erkekler için de aşının kullanılması planlanmaktadır.
Aşının etkili olması için 9 – 26 yaş arasındaki bayanlara 0 – 2. ve 6. aylarda 3 doz olarak uygulanması önerilmektedir. Aşı 5 yıl boyunca etkili düzeyde antikor yanıtı oluşturmaktadır.
HPV Aşıları ,Kanser Aşısı İle İlgili Önemli Noktalar:
Aşı 3 doz şeklinde yapılacaktır, 3 doz bittikten sonra ne kadar bağışıklık sağlayacağı tam bilinmemesine rağmen 5 yıl sonra tekrarlanması gerekebileceği iddia edilmektedir.
Aşı sonrası hassas kişilerde önemsiz alerjik reaksiyonlar yapabileceği belirtilmektedir.
İdeal yapılma dönemi 9-12 yaş arası olup en geç 26 yaşında yapılması önerilmektedir. Adölasan dönemi aşı için en uygun yaş aralığıdır.
İlk planda sadece kız çocuklara yapılması planlanmakta erkeklere uygulaması tartışmalıdır.
Öncelikle HIV taşıyıcıları, immün sistemi baskılayan tedavi alanlar, kortizon kullananlar, bağışıklık sistemini zayıflatan hastalığı olanlar, veya HPV açısından riskli gruptakiler (örneğin çok partnerliler ) aşılanmalıdırlar
Hamilelerde yapılması tavsiye edilmemektedir, doğum sonrası emzirme döneminde yapılabilinir,
Aşılama dozları bittikten sonra serviks kanseri riski tamamen bitmez, bu nedenle serviksin taranmasına smear ve gerektiğinde kolposkopi ile devam edilmelidir. Rutin doktorun önerisine göre 6 ayda veya yılda bir smear takibi aşı sonrası da gerekmektedir..
En çok merak edilen ise HPV taşıyıcısı olanlar, lezyonu bulunanlar ve aktif genital siğili olanlara yapılıp yapılamayacağı konusunda. Aşı koruyucu olduğu için zaten alınmış bir tipe ( örneğin 16 ya) karşı hiçbir faydası olmaz ve kişilerin birden fazla virüs tipini aynı anda bulundurmaları çok çok nadir bir ihtimaldir. HPV ve kondilomu olanlara aşı yapıldığında sadece kendisinde olmayan diğer tiplere karşı ( ileriki bir zamanda bu tipleri alabileceği farz edildiği durumlarda, multipartner yaşayanlarda belki..) faydası olabileceği iddia edilmektedir ve bu da tartışmalı kesin olmayan bir durumdur. Bu sebeple aşı önleyici olduğu için şu anda kesin bilinen virüsü almamış kişilerde etkili olabileceği yönündedir.
Yeni HPV aşıları ile ilgili yeni çalışmalar devam etmekte olup önümüzdeki yıllarda daha da geliştirilmiş aşıların piyasaya sunulabileceği bilinmektedir.
