İlişkilerdeki en büyük parça; doğru iletişim… Doğru iletişim kurmanın da en önemli adımı önyargılardan uzaklaşmaktır.
“Yaşamımız süresince bizler farkında olmadan, hayatımıza dair olumlu veya olumsuz olarak bir çok karar vermekteyiz. Verdiğimiz bu kararları, hayatımızın belirli alanlarında uygularız. Bizleri, olumlu veya olumsuz kararlarımızı verirken etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bunlardan bazılarına bakacak olursak; çevresel faktörler, o andaki duygu durumumuz, stres, önyargılarımız vb. birçok faktör bulunmaktadır.
Biz bugün kısaca, Önyargı nedir? Önyargılarımız nasıl oluşur? Önyargılarımız bizi nasıl etkiler? Önyargılarımız değişebilir mi? Sorularına yanıt arayacağız.
Önyargı; farklı olan durumlar, farklı olan düşünceler, tanımadığımız veya yeni tanıştığımız insanlarla ilgili, topladığımız genel bilgiler karşısında, bu bilgileri yorumladığımız bir süreçtir. Önyargılarımız biz farkında olmadan beynimiz tarafından otomatik olarak gerçekleşmektedir.
Peki bu otomatik süreç tüm insanlarda aynı şekilde mi gerçekleşmektedir?
Cevabımız hayır. Çünkü önyargılar, bizlerin ihtiyaçları, geçmişte edindiğimiz deneyimlerimiz ve gereksinimlerimiz sonucunda şekillenmektedir.
Örneğin: Genç bir adam, bir partide, tek başına duran zarif ve genç bir kadını fark eder. Genç adam, aradan bir süre geçtikten sonra, dikkatini çekmiş olan genç kadının aslında ne kadar sıkıcı bir kişi olduğunu düşünür ve başka bir tarafa doğru yönelir. Bu sırada genç kadın adama doğru gelir ve genç adamla sohbete başlar. Ancak genç adam, kadının sorularına kısa cevaplar vererek kadını geçiştirir ve oradan uzaklaşır. Daha sonra genç adamın arkadaşı, kaçmaya çalıştığı kadının ne kadar zarif ve güzel olduğunu söyler. Ancak genç adam arkadaşına, onun çok sıkıcı biri olduğunu ve ona eski kız arkadaşını hatırlattığını söyler. Burada genç adamın başına gelen şey, farkında olmadan devreye giren önyargıları olmuştur. Bu durum genç adamda, genç kadın hakkında yanlış bir ilk izlenim oluşmasına sebep olmuştur.
Hayatımız boyunca, biz farkında olmadan oluşmuş pek çok yanlış ilk izlenimlerimiz vardır. Bu durum belki de bizleri pek çok fırsattan alıkoymaktadır. Bu yüzden ‘ilk intiba son intibadır’ sözü yerine, oluşmuş veya oluşacak olan yanlış izlenimlerimizi düzeltmek için neler yapmalıyıza bir bakalım:
1- Karşınızdaki kişiye, onu daha iyi tanımak istediğinizi söyleyin ve onun hakkında ne düşündüğünüzü bilmesine izin verin.
2- Karşınızdaki kişiden ne beklediğinizi ona ifade edin.
3- Son olarak, karşınızdaki kişiye, yanlış anlaşılmaları düzeltmek için bir şans verin.
Herkes bir şansı hak eder.
