Hamilelikte Ağız ve Diş Sağlığı
Hamilelik döneminde değişen hormon seviyeleri, diş ve diş etlerinde bazı bulgular ortaya çıkarabilmektedir. Bu bulgulardan bazıları diş etlerinde kanama, şişlik, kızarıklık, ağız kuruluğu, ağız kokusu, diş hareketliliğinde artma ve diş çürüğünde artış şeklinde olabilir. Oldukça sık rastlanan bu durumlar dental plak varlığında oluşmakta ve iyi bir diş taşı temizliği ile genellikle çözülebilmektedir.
Diş eti hastalığının birincil sebebinin mikrobiyal diş plağı olduğu unutulmamalıdır. Hormonal faktörler, varolan mikrobiyal plağa karşı lokal yanıtı değistirerek, yatkınlığı arttırıcı rol oynamaktadırlar. Hamilelik öncesinde diş eti kanaması ve diş eti iltihabı varsa bu durum hamilelik döneminde şiddetlenebilir. Bu tabloya hamilelik gingivitisi denir. Dişetleri; kızarık, şiş, hassas ve kanamalıdır. Genellikle bulgular hamileliğin 2. ayında başlar, 8. ayda en üst seviyeye çıkar. Anne adayı kanamadan çekinerek diş fırçalamayı da aksatırsa durum ilerleyebilir. Diş ve diş eti hastalıkları, düşük ağırlıklı bebek doğum ihtimalini 7 kat arttırır. Bu nedenle hamileler, ağız bakımlarına ve beslenmelerine daha fazla özen göstermelidir.
Hamilik döneminde, diş etlerinde gebelik epulisi (hamilelik tümörü) denilen kırmızı şişlikler oluşabilir. Aslında bunlar tümör değil, iritasyona karşı verilen artmış inflamatuar cevaptır. Hamilelik tümörünün, hamile kadınların %0,5 – 5’inde görüldüğü belirtilmiştir. Bu lezyonlar büyük oranda üst çene ön dişlerin ara bölgelerinde gözlenir; genellikle saplı, ağrısız, kırmızı- mor renkte, kanamalı diş eti büyümeleridir. Eğer çiğnemeyi, diş fırçalamayı zorlaştırırlarsa basit bir işlemle gebelik sırasında alınabilirler. Doğumun ardından çoğunlukla geriler veya tümüyle ortadan kaybolabilirler. Eğer kaybolmazlarsa doğum sonrası da alınabilirler.
Gebelik öncesinde diş tedavilerinin bitirilmesi ortaya çıkabilecek birçok sorunu önleyebilir. Anne adayları; çocuğunuzun sağlıklı dişlere sahip olmasında en büyük etken sizsiniz. Düzenli diş hekimi kontrolü alışkanlığınız olmalıdır.
TAVSİYE VE ÖNERİLER
*Kusma durumlarından sonra ağızdaki asit seviyesi artmaktadır, bu durumda ağız bol su veya florürlü ağız bakım suları ile çalkalanmalıdır.
*Günde en az 2 kez diş fırçalanmalı, 1 kez diş ipi yapılmalıdır. Diş fırçalamak, hamilelikteki en önemli sorun olan diş plağını ağızdan uzaklaştırmaya yarayan en etkili yoldur.
*Tatlı yedikten sonra dişler fırçalanmalıdır.
*İlk 3 ay bebeğin organ gelişim dönemi olduğundan diş tedavisinden kaçınılmalıdır. Tedaviler 2. trimestera yani 4-5-6. aylara ertelenmelidir. Son 3 ayda ise acil olmayan tedaviler doğum sonrasına bırakılmalıdır.
* Lokal anestezi uygulaması, ağrı kesici ve antibiyotik kullanımı, anne adayını takip eden doktorun kontrolünde olmalıdır.