Estetik cerrahinin nimetlerinden yalnızca genç görünmek isteyenler değil, gençler de yararlanıyor. Özellikle son yıllarda estetik operasyon taleplerinde gençlerin ağırlığı da dikkat çekiyor.
Son yıllarda estetik operasyon talep etme yaşında bir düşme gözleniyor mu?
Gerçekten öyle. Estetik operasyon isteme yaşı günden güne düşüyor. Gençlerin kendilerini içgüdüsel anlamda bir cinsel obje olarak algılama yaşlarının giderek düşmekte olduğunu belirgin şekilde gözlüyoruz. Artık daha küçük yaşlarda bile kendilerini cinsel kimlikleriyle tanımlıyorlar. Erken yaşlarda kız çocukları daha çekici, erkek çocukları daha etkileyici olmak istiyorlar. Bu durum daha erken yaşta estetik operasyon talebini doğuruyor.
Peki sizce bunun nedenleri nelerdir?
Erken yaşta estetik operasyon isteğini kamçılayan bir başka etmen ise, çocuğun çevresindeki arkadaşlarının acımasız eleştiri ve alaycı tavırları hatta lakap takmaları gibi durumlardır. Böyle durumlarda çocukta aşağılık kompleksi gelişebiliyor ve özgüven kaybı ortaya çıkabiliyor. Bu duruma neden olan problemi çözme arzusu da kişileri erken yaşta estetik operasyonlara yönlendiriyor.
Bunların dışında, toplumda estetik operasyonlarla ilgili önceden var olan olumsuz önyargıların ortadan kalkması, bu operasyonların çok zor olmadığının anlaşılması, toplumda estetik bilincinin artması gibi faktörler de gençlerin daha erken yaşlarda estetik operasyon isteğini kamçılamaktadır. Öte yandan medyada, estetik operasyon yaptırmış çok sayıda güzel örneğin görülmesi de cesaret artırıcı rol oynamaktadır.
Estetik cerrah sayısındaki artış ve yurdun en ücra köşelerinde bile ‘Estetik Plastik Cerrah’ bulunması sonucunda hem bu dal toplumda daha çok bilinir hale geldi ve hem de estetik operasyon maliyetlerinde belirgin düşüşler ortaya çıktı. Bu da beraberinde talep artışını doğurdu.
Erken yaşlarda estetik operasyon isteklerinin altında yatan bazı psiko-sosyal faktörler de olabilir mi?
Hem de çok fazla var. Günümüzde kültürel, eğitsel ve medyadan etkilenmeler sonucunda birtakım algılama ve algılanma farklılıkları gelişti. Bütün değerler bedene indirgenir hale geldi. Medyada boy gösteren estetik operasyon geçirmiş tanınmış kişilerin başarıları ve karizmaları, geçirdikleri estetik operasyon sonucu elde ettikleri güzelliğe indekslendi.
Yani güzellik, özgüven ve başarının yegâne şartı ve simgesi gibi algılanır oldu. Bu da erken yaşta estetik operasyon isteğini kamçılayan önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Bir diğer algı ise kişinin, çevresinde veya bulunduğu ortamda fark edilir olması, dikkat çekmesi ve hayranlık uyandırmasının var olmanın bir kanıtı olarak hissedilmesidir.
Diğer bir deyişle; “eğer fark edilmiyorsan, dikkat çekmiyorsan ya da kimse sana hayranlık duymuyorsa bir hiçsin” düşüncesinin kişinin psikolojisine hâkim olmasıdır. Yani fark edilme, var olmakla eşdeğer görülüyor. Peki, bunu nasıl sağlayacaksın? İşte o zaman estetik operasyon isteği gündeme geliyor.
Gençler başlıca hangi estetik operasyonları talep ediyorlar?
Talep edilen başlıca operasyonları sıklık derecesine göre sıralayacak olursak; kulak estetiği(kepçe kulak), burun estetiği, meme estetiği, erkeklerde jinekomasti, kötü yara izlerinin düzeltilmesi, dövmelerin çıkarılması, genital estetik (özellikle labiumplasti), himenoplasti, çene estetiği, liposuction ve lazer lipoliz gibi işlemlerdir.
“Eskiden çocuklar ebeveynleri zorlarlardı ve bu operasyonları ödül olarak isterlerdi. Şimdi ise ebeveynler çocuklarının ellerinden tutup estetik cerrahlara getiriyorlar. Estetik operasyon olmazsa kızım evde kalır psikozuna girmiş olanlara bile rastlamak mümkün”
Güzel iyi, çirkin kötü algısı
Televizyonlarda, dizilerde ve sinema filmlerinde genellikle bütün kötü karakterler çirkin, iyi karakterler ise güzel… Gerçek hayatta böyle bir değerlendirmenin olmamasına karşın gözlediğimiz bu husus özellikle gençliğin; iyilikle güzelliği, kötülükle ise çirkinliği özdeş görmelerine neden oluyor.
Onun için herkes güzel olmak istiyor ve böylelikle özellikle gençlerde estetik operasyon olma isteği büyük ölçüde kamçılanıyor. Bir de “bedeniyle barışık olamama” durumu var. Tabii ki bu bir psikiyatrik problemdir. Özellikle “dismorfofobia” denilen bir psikiyatrik rahatsızlık var ki, bu durumda kişi bir çirkinlik ve şekilsizlik korkusu içine giriyor.
Vücudundan hoşnut olmama ve sürekli estetik operasyon isteme gibi davranışlar sergiliyor. Böyle kişiler eğer tüm vücuduna değil de tek bir bölgeye odaklandıysa, estetik operasyon faydalı olabilir. Ancak böyle kişilerin mutlaka bir psikiyatri uzmanının kontrolüne girmelerini öneriyoruz.
Gençlerde estetik operasyon yapılabilme şartları
İlk ve en önemli şart kişinin anatomik ve ruhsal olarak gelişimini tamamlamış olmasıdır. Aksi halde yapılacak bir estetik operasyonla mutluluk yerine mutsuzluk verebilme olasılığı söz konusudur. Anatomik olarak estetik operasyon yapılması söz konusu olan organın büyüme ve gelişiminin sonlanmış olması gerekir. Bu açıdan bakıldığında vücuttaki her yapının bir optimal operasyon yaşı vardır ve bunu her plastik cerrah bilir.
Ruhsal gelişim açısından baktığımızda ise kişinin operasyon isteği nerden kaynaklanıyor buna bakmamız lazım. Çevreden etkilenme sonucunda mı yoksa başkalarına özenti biçiminde mi bu istek ortaya çıkıyor? Bunu iyi anlamak gerekir. Hastanın beklentilerini iyi değerlendirmek psikolojik olarak böyle bir operasyona hazır olup olmadığından emin olmak gerekir.
