Göğüs kafesinin arkasında akciğerler arasında bulunan küçük bir organ olan timüs bezinde oluşan timoma tümörleri ağırlıklı olarak orta yaş ve üzerinde görülüyor. Timoma hastanın sadece göğüs bölümüyle ilgili olmuyor, başka kas hastalıklarıyla da ilişkilendiriliyor. Kas güçsüzlüğü, çabuk yorulma, göz kapağı düşüklüğü gibi şikayetlere neden olduğu için tedavisinde öncelikle nöroloji bölümü devreye giriyor. Her ne kadar kas hastalığına neden olsa da, altta yatan sebep timoma olabildiğinden bu iyi huylu tümörün akla gelmesi tedavi açısından büyük önem taşıyor. Memorial Antalya Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Abdullah Erdoğan, timoma cerrahisi hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Kas hastalığı ile karıştırılabilir
Timoma göğüste kalbin önündeki timüs bezinden kaynaklanan tümörün kaslar ile çalışmayı engelleyen bir madde üretmesiyle oluşur. Timoma, timus cerrahisi gibi mediasten hastalıkları toplumda çok fazla bilinmemektedir. Ancak kas güçsüzlüğü gelişip nöroloji kliniğine başvurulursa anlaşılır. Bir de tümörün büyümesine bağlı olarak göğüs bölgesinde yaptığı bası sebebiyle; halsizlik, göğüste basınç hissi, öksürük, yutma güçlüğü gibi şikayetlere neden olabilir. Bu belirtiler ile hasta bir uzmana başvurduğunda eğer akciğer filmi ile tanı konulabilmiş ise erken dönemde göğüs cerrahı tarafından tedavi edilebilir. Timoma küçük olsa da kas hastalığıyla ilgili belirtiler gösterebilir.
Timus bezi büyümesi ve timoma kas hastalığına neden olur
Timus bezi büyümesi hiperplaziye daha sonra tümoral yapıya dönüşerek timoma şekline gelir. Timoma olduğu için kas hastalığı ortaya çıkar. Bir de timusun başlangıçta büyümesiyle erken dönemde kas hastalığı başlar. Burada timus büyüktür ve tümör oluşmamıştır. Bazen de kas hastalığı geç ortaya çıkar timoma kitle şekline dönüşmüştür. Geçmeyen kas hastalıklarında timus mutlaka araştırılmalıdır.
Nedeni tam olarak bilinmiyor
Timoma orta yaş ve orta yaş üzerinde daha sık görülür. Çocuklarda ve 20 yaş altındaki kişilerde çok nadiren karşılaşılır. Timomanın neden olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Timomada küçülmesi gereken bezi daha fazla çalışmaya zorlayan bir etken vardır. Nedeni henüz keşfedilmemiş olsa da genetik yapı, stres, yaşam şekli, alınan kimyasal maddeler timomaya neden olabilir.
Kalbin önünde yer alıyor
Timoma olan hastalarda timoma kalbin önünde olduğunda, oradaki alanın dar olması nedeniyle çevre organlara çabuk bası yapar. Bu yüzden timomanın çıkarılması için açık cerrahiye ihtiyaç vardır. Geniş bir alandan timoma yani nodül tam olarak çıkarılır. Göğüs kafesinin açılması hastaları korkutabilmektedir ancak akciğer ameliyatlarında başvurulan torakotomi yönteminden daha kolaydır. Ameliyat sonrasında daha az ağrı ve komplikasyon görülür. Eğer hastada timoma yoksa ve timus küçük bir bez iken büyüme görülüyorsa endoskopik yöntemlerle de timusun çıkarılması gerçekleştirilebilir.
Göğüs içinde doğuştan kistler de görülebiliyor
Göğüs içinde timoma dışında doğuştan olan kistler de vardır. Bu kistler de benzer şikayetleri oluştururlar. Bu şikayetler kas hastalıklarıyla ilişkili değildir ama timomayla benzer rahatsızlıklara neden olur. Yine bu kistler göğüs içinde bası hissi, yutma güçlüğü, öksürük ile belirti verebilir. Timus bezi büyüklüğü ve timoma aynı şey değildir. Timus bezi normalde çocukluk çağında immun sistemin gelişmesi için bir aracı organ olarak görev alır. Kemik iliği olgunlaşıp immun sistem geliştikten sonra timus bezine insanların ihtiyacı olmaz. Yetişkin insanlarda timus bezi körelmiş, küçülmüş 2 grama kadar düşmüş bir atrofik beze şeklindedir. Ancak 3 buçuk kilogram doğmuş bir bebekte timus bezi 15 gramın üzerindedir.
Timoma şu şikayetlere neden olabilmektedir;
- Her gün yapılan hareketleri yaparken çabuk yorulma
- Uzun yürüyüşlerde yorulma
- Yemek yerken yorularak yutkunmanın güçleşmesi
- Halsizlik
- Göğüste bası hissi
- Öksürük
15 cm’e kadar büyüyebilir
Mediasten cerrahisi, vücuttaki bağışıklık sisteminin bozulmasına bağlı oluşan ve belirli kaslarda zayıflamaya yol açan Myastenia gravis hastalığında ve timoma söz konusu olduğunda yapılır. Myastenia graviste timüs küçüktür ve endoskopik yöntemlerle timus bezi çıkarılabilir. Timoma olduğunda artık kitle oluşmuş ve büyümüştür. Ortalama 3 ila 6 cm arasında bir kitle haline gelmiştir. Bu büyüklükteki kitle endoskopik yöntemlerle çıkarılmaz ve açık cerrahiye başvurulur. Timoma 3 cm’den 15 cm’e kadar büyüyebilen iyi huylu bir tümördür.
Cerrahi göğüs kafesi açılarak yapılıyor
Timoma toplumda akciğer kanseri gibi çok sık görülen bir hastalık değildir. Timoma kas hastalığıyla ilişkili olduğu için nöroloji uzmanlarıyla birlikte takibi yapılır. Ancak timoma cerrahi ile tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Myastenia gravis nörolojik bir hastalık olarak medikal tedavi edilir. Ancak toraks CT ile timüs hiperplazisi olup olmadığı kontrol edilir ve varsa cerrahiye başvurulur. Eğer miyasteni diye adlandırılan kas hastalığı göğüs içinde timüs bezinin büyümesi ile ilişkiliyse bu hasta cerrahiden ciddi şekilde yarar görür. Cerrahi steryum diye adlandırılan kalp ameliyatlarındaki gibi göğüsteki ana kemiğin açılması ile yapılır.
