Gebelik 40 haftalık bir yolculuktur. Her kontrolde yapılması gerekenler ayrıdır. Ancak her kontrolde yapılacak ortak nokta kan basıncınızın ve kilonuzun ölçülmesidir. İlerleyen gebelik haftalarında NST ( non-stres test) -annenin karnına yarleştirilen problar yardımı ile rahim kasılmaları ve bebeğin kalp atışlarının ölçüldüğü bir test- de rutin uygulamalardan biri olacaktır. Hafta hafta yapılması gerekenleri anlatmaya çalışacağım.
7-9 Haftalarda ilk ziyaret: İlk ziyaretinizde sizden geçmiş tıbbi bilgilerinizi detaylı bir şekilde anlatmanız istenecektir. Önceki gebelikleriniz, kullandığınız ilaçlar, alerjileriniz, geçirdiğiniz hastalıklar, ailenizin tıbbi geçmişini eksiksiz bir şekilde anlatmanız gebelik süreciniz için önem arz etmektedir. Kan basıncı ölçümü, kan grubu, kan sayımı, tiroid testleri, enfeksiyonlar gibi bazı kan tahlilleri ve idrar tahlili, jinekolojik muayene, smear ilk muayenenizde yapılması gereken incelemelerdir.
İlk muayenede bebeğin kalp atışlarını görmek ve üreme organlarınızda var olabilecek diğer hastalıklar için ultrason yapılacaktır.
11-14. Hafta: İkili test haftasıdır. İkili test Down sendromu riski ve diğer kromozomal anormalliklerin riskini değerlendirmek için yapılan bir testtir. Bu test bir risk ölçümüdür ve bebekte bu hastalıkların görülme riskini belirtir. İkili test ultrasonla bebeğin ense kalınlığının ölçülmesi (NT) ve o sırada yapılan kan tahlili sonuçlarının ortak değerlendirilmesi ile hesaplanır. Bu testte anne yaşı, yapılan ultrasonda bebeğe ait ense kalınlığı, bebeğin burun kemiği varlığı, bebeğin kalp ve duktus venozusundaki kan akımlarına ait ölçümler, anne kanında ölçülen PAPP-A ve Serbest Beta hCG düzeyleri ile birlikte bir risk hesaplanır. 10. Hafta itibariyle anne kanında bebeğin hücrelerinin gösterilebildiği Non invazif prenatal test (NİPT) de önerilmektedir.
16-18. Hafta: İkili test sonuçları değerlendirilir. Bu haftada bebeğin cinsiyeti pozisyonu uygunsa görülebilir. Üçlü test istenebilmektedir.
22. Hafta: Vajinal bakteriyoloji ve servikal (rahim ağzı) uzunluk ölçümleri (yani erken doğum taraması).
20-24 Hafta: 2. Düzey Ultrason, halk arasında doppler ultrason veya ayrıntılı ultrason olarak da bilinmektedir. Yaklaşık 30 dakika süren bu taramada bebeğe ait iskelet sistemi ve organ yapıları detaylı bir şekilde incelenir. Mümkünse perinatolog (riskli gebelik uzmanı) tarafınca yapılmasında yarar vardır.
24-26. Hafta: Şeker yükleme testi, ailevi şeker hastalığı öyküsü, beden kitle indeksi (BMI) > 25, 35 yaşın üstünde, daha önceki gebelikte şeker hastalığı (gestasyonel diyabet) öyküsü veya önceki gebeliklerde 4 kilodan fazla bebek doğurmuş olma öyküsüne sahip olma gibi gebelik şekeri için risk altında olan hastalara yapılan bir testtir. Gebelik boyunca salgılanan bazı hormonlar sebebiyle hamilelik döneminde şeker hastalığına eğilim artmaktadır. Gebelik şekeri sağlıklı bir hamilelik sürecini kötü yönde etkilemekte ve kontrol edilmezse anne ve bebeğe zarar vermektedir. Şeker yükleme testinin söylenilenin aksine bir zararı yoktur.
28. Hafta: Genel kontrol. Rh negatif kan grubuna sahip olanlar için rutin kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır.
32. Hafta: Bebeğin gelişimi ve ağırlığının takibi ve fetal kalp değerlendirilmesinin tekrar gözden geçirilmesi
36-39. Hafta: Bebeğin gelişimi ve ağırlığının haftalık takibi ve NST
41. Hafta: Bebeğin gelişimi ve ağırlığının haftalık takibi, bebek hareketlerinin, solunumunun, su miktarının ve NST’nin her 2-4 günde bir değerlendirmesi
32 haftaya kadar, hamilelik ayda bir kez takip edilmekte, sonra 36. haftaya kadar her 2-3 haftada bir, ve 40. haftaya kadar ise her hafta kontrol edilmektedir. Ancak riskli bir gebelik varlığında takipler aralıkları kısalabilmektedir.
